آییننامه نظام سنجش اعتبار
شماره 211829/ت 39396 هـ
تاریخ: 1386/12/26
وزارت امور اقتصادی و دارایی ـ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
هیئتوزیران در جلسه مورخ 1386/12/22
بنا به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و
به استناد مواد (5) و (8) قانون «تسهیل اعطای تسهیلات بانکی و کاهش هزینههای طرح
و تسریع در اجراء طرحهای تولیدی و افزایش
منابع مالی و کار آیی بانکها» ـ مصوب
1386 ـ آییننامه نظام سنجش اعتبار را به شرح زیر تصویب نمود:
آییننامه نظام سنجش اعتبار
ماده 1 ـ در این آییننامه اصطلاحات و واژههای زیر در معانی مشروح
مربوط به کار میروند:
الف ـ شرکت: شرکت سنجش اعتبار موضوع ماده
(2) این آییننامه.
ب ـ استفادهکنندگان: کلیه اشخاص حقیقی
و حقوقی ازجمله مؤسسات اعتباری، شرکتهای بیمه و سایر نهادهای تحت نظارت بانک
مرکزی جمهوری اسلامی ایران و بیمه مرکزی ایران، دستگاههای اجرایی، مؤسسات و شرکتهای
دولتی و غیردولتی که بهموجب قرارداد و یا پرداخت کارمزد به شرکت، مجاز به دریافت
خدمات آن میباشند.
پ ـ تأمینکنندگان: مؤسساتی که به دلیل
در اختیار داشتن دادههای اشخاص میتوانند اطلاعات موردنیاز شرکت را تأمین کنند.
برخی از مصادیق آن عبارتاند از: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، مؤسسات اعتباری،
مؤسسات مجاز فعال در بازار غیر متشکل پولی، سازمان امور مالیاتی کشور، مراجع صالح
قضایی، اداره کل ثبت شرکتها و مالکیت صنعتی، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران،
سازمان ثبتاحوال کشور، شرکتهای تأمین سرمایه، مؤسسات رتبهبندی، سازمان بورس
اوراق بهادار و شرکتهای بیمه.
ت ـ اشخاص: کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که
به درخواست خود و با استفادهکنندگان سنجش اعتبار میشوند.
ث ـ قرارداد همکاری: توافقـنامهای است
که بیـن شرکـت اعتـبارسنجی با استفادهکنندگان، تأمینکنندگان و یا اشخاص، بهصورت
جداگانه منعقد میشود و در آن، جزییات مربوط به نحوه تبادل اطلاعات بین طرفین بهطور
شفاف تبیین میشود.
ج ـ گزارش اعتباری: گزارش اعتباری در
حالت کلی نشانگر وضعیت کنونی و پیشینه اعتباری اشخاص است. گزارشات اعتباری اشخاص
با استفاده از اطلاعات دریافتی از آنها و کنترل آن با سایر منابع اطلاعاتی ازجمله
اطلاعات دریافتی از تأمینکنندگان، تهیه میشود.
چ ـ مقام ناظر: بانک مرکزی جمهوری
اسلامی ایران.
ح ـ شورا: شورای موضوع ماده (5) آییننامه.
خ ـ مؤسسات اعتباری: مؤسسات اعتباری
کلیه بانکهای دولتی و غیردولتی و سایر مؤسسات اعتباری دارای مجوز از بانک مرکزی
جمهوری اسلامی ایران.
ماده 2 ـ شرکت سنجش اعتبار با مشارکت مؤسسات اعتباری و شرکتهای بیمه
تأسیس میشود و نسبت به گردآوری، نگهداری و پردازش دادههای اعتباری اشخاص (اعم از
حقیقی یا حقوقی) اقدام نموده و در قبال دریافت هزینه معین، اطلاعات مزبور را برای بهرهبرداری
در اختیار استفادهکنندگان مجاز و یا اشخاص قرار میدهد.
تبصره ـ اساسنامه شرکت به تصویب شورا
خواهد رسید.
ماده 3 ـ میزان سرمایه موردنیاز برای تأسیس شرکت حداقل پنجاه میلیارد
ریال تعیین میشود.
ماده 4 ـ هیئتمدیره، مدیرعامل شرکت و نیز اشخاصی که به اطلاعات خام
شرکت دسترسی دارند، باید از حیث صلاحیتهای عمومی و تخصصی به تأیید قبلی مقام ناظر
برسند.
ماده 5 ـ فهرست اطلاعاتی که شرکت مجاز است از تأمینکنندگان و اشخاص
دریافت کند، نوع اطلاعاتی که در اختیار استفادهکنندگان قرار میگیرد و نحوه رتبهبندی
اشخاص، حداکثر ظرف دو ماه پس از ابلاغ این آییننامه به پیشنهاد شرکت و پس از
تصویب شورایی مرکب از وزرای امور اقتصادی و دارایی، اطلاعات، دادگستری، رئیسکل
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و معاون برنامهریزی و نظارت راهبردی رئیسجمهور
یا نمایندگان آنان توسط مقام ناظر به شرکت ابلاغ خواهد شد.
تبصره ـ دبیرخانه شورا در بانک مرکزی
جمهوری اسلامی ایران تشکیل خواهد شد.
ماده 6 ـ شرکت موظف است ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ موارد مندرج در
ماده (5)، قرارداد همکاری و فنی با دستگاههای احصاء شده در بند «پ» ماده (1) را بهصورت
مجزا و با سایر افراد حقیقی و یا حقوقی را عنداللزوم منعقد نماید. تأمینکنندگان موظفاند
با توجه به مصوبات شورا و در چارچوب توافقنامه مصوب، اطلاعات موردنیاز شرکت را در
اختیار آن قرار دهند.
تبصره 1 ـ مقام ناظر مکلف است گزارش
عملکرد تأمینکنندگانی را که برخلاف مصوبه شورا از انعقاد قرارداد با شرکت و یا
عملیاتی نمودن آن خودداری مینمایند، هر سه ماه یکبار به هیئتوزیران گزارش
نماید. این تأمینکنندگان حق استفاده از خدمات شرکت را ندارند.
تبصره 2 ـ قراردادهای منعقده، پس از
تصویب مقام ناظر قابلاجرا میباشد.
تبصره 3 ـ قراردادهای منعقده باید بهگونهای
تنظیم شوند که مقام ناظر بهعنوان داور تعیین شود و بر فرآیند تحقق برنامه زمانبندی
و همکاری مشترک طرفین نظارت نماید.
ماده 7 ـ کلیه تأمینکنندگان موظفاند تا سه ماه از انعقاد قرارداد
با شرکت، زیرساختهای مکانیزه را برای ارایه اطلاعات مصوب شورا در قالب و زمانبندی
توافق شده با شرکت فراهم نمایند.
تبصره 1 ـ استفادهکنندگان (عندالاقتضاء
تأمینکنندگان) موظفاند نسبت به اخذ مجوز کتبی از اشخاص مبنی بر اینکه اطلاعات
آنان در حد مصوبات شورا در اختیار شرکت قرار گیرد اقدام نمایند. همچنین اشخاص
توافق مینمایند نتیجه سنجش اعتبار، در اختیار سایر استفادهکنندگان نیز قرار گیرد.
تبصره 2 ـ اطلاعات و دادههای خام شرکت
محرمانه تلقی شده و باید از هرگونه دسترسی، استفاده، تغییر و افشای غیرمجاز حفاظت
شوند. سازوکار لازم در مصوبات شورا لحاظ خواهد شد.
ماده 8 ـ نرخ ارایه خدمات شرکت به پیشنهاد مقام ناظر و پس از تصویب
شورا تعیین میشود.
تبصره ـ تأمینکنندگان اطلاعات از پنجاهدرصد
(50%) تخفیف برخوردار خواهند بود.
ماده 9 ـ شرکت موظف است ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آییننامه،
نسبت به استقرار تجهیزات سختافزاری و نرمافزاری لازم، اقدام نماید.
ماده 10 ـ شرکت موظف است ظرف یک هفته نسبت به سنجش اعتبار اشخاص اقدام
و نتایج آن را به استفادهکنندگان اعلام نماید.
ماده 11 ـ شرکت میتواند در دریافت اطلاعات و ارایه گزارش اعتباری از
خدمات الکترونیکی و دفاتر ارتباط دولت استفاده نماید.
ماده 12 ـ مؤسسات اعـتباری موظفاند در آیـیننامـههای خود، بـرای اعطای
تسهیلات بیش از یـک میلیارد (1،000،000،000) ریال نتیجه سنجش اعـتبار را ملاک قرار
دهند.
تبصره ـ این مبلغ با استقرار کامل شرکت بهمرورزمان
توسط مقام ناظر قابلتغییر خواهد بود.
ماده 13 ـ مقام ناظر مکلف است دستورالعمل نحوه رسیدگی به شکایات و کشف
تخلفات و چگونگی برخورد با آن برای هر یک از طرفین توافقنامه (اعم از تأمینکنندگان،
استفادهکنندگان، شرکت و اشخاص) را ظرف دو ماه پس از ابلاغ این آییننامه تدوین و ابلاغ
نماید.
ماده 14 ـ در صورت احراز تخلف شرکت توسط مقام ناظر، شرکت در مقابل
ارایه اطلاعات نادرست مسئول شناخته میشود مگر آنکه ثابت شود اشخاص و یا تأمینکننده
در ارایه اطلاعات صحیح کوتاهی نمودهاند.
تبصره ـ شرکت در زمان انعقاد قرارداد با
تأمینکنندگان باید مسئولیت جبران هرگونه خسارت ناشی از قصور در ارایه اطلاعات
صحیح را متوجه آنان بداند.
ماده 15 ـ مقام ناظر موظف است هر سه ماه یکبار گزارش عملکرد این آییننامه
را به هیئتوزیران ارایه نماید.
معاون اول رئیسجمهور ـ پرویز داودی