فصل اول
تعاریف و مفاهیم
ماده 1 پیمان
پیمان، مجموعه اسناد و مدارکی است که در ماده 2 موافقت‌نامه پیمان، درج‌شده است.
ماده 2 موافقت‌نامه
موافقت‌نامه، سندی است که مشخصات اصلی پیمان، مانند مشخصات دو طرف، موضوع، مبلغ و مدت پیمان، در آن بیان‌شده است.
ماده 3 شرایط عمومی
شرایط عمومی، مفاد همین متن است که شرایط عمومی حاکم بر پیمان را تعیین میکند.
ماده 4 شرایط خصوصی
شرایط خصوصی، شرایط خاصی است که به‌منظور تکمیل شرایط عمومی، برای این پیمان، با توجه به وضعیت و ماهیت آن، تنظیم‌شده است. موارد درج‌شده در شرایط خصوصی، هیچ‌گاه نمی‌تواند مواد شرایط عمومی را نقض کند.
ماده 5 برنامه زمانی اجرای کار
الف) برنامه زمانی کلی: برنامه‌ای است که در آن، زمان‌بندی کلی کارهای مورد پیمان برحسب ماه، منعکس گشته و در اسناد و مدارک پیمان درج‌شده است.
ب) برنامه زمانی تفصیلی: برنامه‌ای است که زمان‌بندی فعالیت‌های مختلف کارهای موضوع پیمان، به‌تفصیل و در چارچوب برنامه زمانی کلی، در آن آمده است.
ماده 6 کارفرما
کارفرما، شخص حقوقی است که یک‌سوی امضاکننده پیمان است و عملیات موضوع پیمان را بر اساس اسناد و مدارک پیمان، به پیمانکار واگذار کرده است. نمایندگان و جانشین‌های قانونی کارفرما، در حکم کارفرما می‌باشند.
ماده 7 پیمانکار
پیمانکار، شخص حقوقی یا حقیقی است که سوی دیگر امضاکننده پیمان است و اجرای موضوع پیمان را بر اساس اسناد و مدارک پیمان، به عهده گرفته است. نمایندگان و جانشین‌های قانونی پیمانکار، در حکم پیمانکار می‌باشند.
ماده 8 مدیر طرح
مدیر طرح، شخص حقوقی است که به‌منظور مدیریت اجرای کار، در چارچوب اختیارات تعیین‌شده در اسناد و مدارک پیمان، از سوی کارفرما به پیمانکار معرفی می‌شود.
ماده 9: مهندس مشاور، مهندس ناظر
الف) مهندس مشاور، شخص حقوقی یا حقیقی است برای نظارت بر اجرای کار، در چارچوب اختیارات تعیین‌شده در اسناد و مدارک پیمان، از سوی کارفرما به پیمانکار معرفی می‌شود.
ب) مهندس ناظر، نماینده مقیم مهندس مشاور در کارگاه است و در چارچوب اختیارات تعیین‌شده در اسناد و مدارک پیمان به پیمانکار معرفی می‌شود.
ماده 10: رئیس کارگاه
رئیس کارگاه، شخصی حقیقی دارای تخصص و تجربه لازم است که پیمانکار، او را به مهندس مشاور معرفی میکند تا اجرای موضوع پیمان در کارگاه را سرپرستی کند.
ماده 11: پیمانکار جزء
پیمانکار جزء، شخصی حقیقی یا حقوقی است که تخصص در انجام کارهای اجرایی را دارد و پیمانکار برای اجرای بخشی از عملیات موضوع پیمان، با او قرارداد می‌بندد.
ماده 12: کار، کارگاه، تجهیز و برچیدن کارگاه
الف) کار، عبارت است از مجموعه عملیات، خدمات یا اقدامات موردنیاز، برای آغاز کردن، انجام و پایان دادن عملیات موضوع پیمان و شامل کارهای دایمی است که باقی خواهد ماند و به‌عنوان موضوع پیمان تحویل کارفرما می‌گردد و کارهای موقتی است که به‌منظور اجرا و نگهداری موضوع پیمان انجام می‌شود.
ب) کارگاه، محل یا محل‌هایی است که عملیات موضوع پیمان در آن اجرا می‌شود یا به‌منظور اجرای پیمان، با اجازه کارفرما از آن استفاده می‌کنند. کارگاه‌ها یا کارخانه‌های تولیدی خارج از محل‌ها و زمین‌های تحویلی کارفرما که به‌منظور ساخت تجهیزات یا قطعاتی که در کار نصب خواهد شد مورداستفاده قرارمی گیرد، جزو کارگاه به شمار نمی‌آید.
ج) تجهیز کارگاه، عبارت از عملیات، اقدام‌ها و تدارکاتی است که باید به‌صورت موقت برای دوره اجرا انجام شود تا آغاز کردن و انجام دادن عملیات موضوع پیمان، طبق اسناد و مدارک پیمان، میسر شود.
د) برچیدن کارگاه، عبارت از جمع‌آوری مصالح، تجهیزات، تأسیسات و ساختمان‌های موقت، خارج کردن مواد زائد، مصالح، تجهیزات، ماشین‌آلات و دیگر تدارکات پیمانکار از کارگاه و تسطیح و تمیز کردن محل‌های تحویلی کارفرما می‌باشد.
ماده 13: مصالح، تجهیزات، مصالح و تجهیزات پای‌کار، ماشین‌آلات و ابزار، تأسیسات و ساختمان‌های موقت، وسایل
الف) مصالح، عبارت از مواد، اجناس و کالاهایی است که در عملیات موضوع پیمان مصرف یا نصب‌شده و در کار باقی می‌ماند.
ب) تجهیزات، عبارت از دستگاه‌ها و ماشین‌آلاتی است که در عملیات موضوع پیمان نصب‌شده و در کار باقی می‌ماند.
ج) مصالح و تجهیزات پای‌کار، عبارت از مصالح و تجهیزاتی است که پیمانکار، با توجه به اسناد و مدارک پیمان برای اجرای موضوع پیمان، تهیه‌کرده و در محل یا محل‌هایی از کارگاه که در طرح جانمایی تجهیز کارگاه به‌عنوان انبار کارگاه یا محل انباشت مصالح تعیین گردیده است، نگهداری و حفاظت میکند. مصالح و تجهیزات موجود در محل مصرف یا نصب نیز مصالح و تجهیزات پای‌کار نامیده می‌شود.
تبصره- قطعات پیش‌ساخته و تجهیزاتی که در اجرای موضوع پیمان، با اجازه کارفرما و زیر نظر مهندس مشاور، در کارگاه‌ها یا کارخانه‌های تولیدی خارج از کارگاه ساخته‌شده است نیز در حکم مصالح و تجهیزات پای‌کار به شمار می‌رود.
د) ماشین‌آلات و ابزار، عبارت از دستگاه‌ها، تجهیزات، ماشین‌آلات و به‌طورکلی، ابزارهای اجرای کار است که به‌منظور اجرای موضوع پیمان به‌صورت موقت به کار گرفته می‌شود. ماشین‌آلات و ابزار را ممکن است ماشین‌آلات نیز بنامند.
ه) تأسیسات و ساختمان‌های موقت، عبارت از انواع ساختمان‌ها، محوطه‌سازی‌ها، انبارها، تأسیسات آب، برق، سوخت و مخابرات، شالوده دستگاه‌ها و به‌طورکلی، تأسیسات و بناهایی است که به‌صورت موقت، برای دوره اجرا تأمین‌شده و جزو کارهای تجهیز کارگاه به شمار می‌رود.
و) وسایل، عبارت از اثاثیه اداری، مسکونی، آشپزخانه و دیگر لوازم موردنیازی است که برای دوره اجرا تأمین‌شده و جز و تجهیز کارگاه منظور می‌شود.
ماده 14: برآورد هزینه اجرای کار، مبلغ پیمان، مبلغ اولیه پیمان، مبلغ نهایی پیمان، ضریب پیمان، نرخ پیمان، مدت پیمان، مدت اولیه پیمان، متوسط کارکرد فرضی ماهانه
الف) برآورد هزینه اجرای کار، مبلغی که به‌عنوان هزینه اجرای موضوع پیمان، به‌وسیله کارفرما محاسبه و اعلام‌شده است.
ب) مبلغ پیمان، مبلغ درج‌شده در ماده 3 موافقت‌نامه با احتساب مبلغ ناشی تغییر مقادیر کار و قیمت جدیداست. مبلغ پیمان هنگام مبادله پیمان، همان مبلغ درج‌شده در ماده 3 موافقت‌نامه است که مبلغ اولیه پیمان نامیده می‌شود.
ج) مبلغ نهایی پیمان، مبلغ درج‌شده در ماده 3 موافقت‌نامه و تغییرات احتمالی است که بر اساس اسناد و مدارک پیمان، در آن ایجاد می‌شود.
د) ضریب پیمان، حاصل تقسیم مبلغ اولیه پیمان به مبلغ برآورد هزینه اجرای کار است.
ه) نرخ پیمان، در مورد هریک از اقلام کار، عبارت از بهای واحد آن قلم کار در فهرست‌بهای منضم به پیمان با اعمال ضریب پیمان و ضریب‌های پیش‌بینی‌شده در فهرست‌بها و مقادیر کار است. در پیمان‌هایی که مشمول تعدیل آحاد بها هستند، نرخ پیمان، نرخ محاسبه‌شده به روش پیش‌گفته، پس از اعمال تعدیل آحاد بها، می‌باشد.
و) متوسط کارکرد فرضی ماهانه، عبارت از حاصل تقسیم مبلغ اولیه پیمان به مدت اولیه پیمان است.
ز) مدت پیمان یا مدت اجرای کار، مدت درج‌شده دربند ب ماده 4 موافقت‌نامه و تغییرات احتمالی است که بر اساس ماده 30 در آن ایجاد می‌شود. مدت پیمان هنگام مبادله پیمان، همان مدت درج‌شده در ماده 4 موافقت‌نامه است که مدت اولیه پیمان نامیده می‌شود.
ماده 15: روز، ماه، تاریخ‌ها، مفرد و جمع، عنوان‌ها
الف) روز و ماه، روز و ماه تقویمی و شمسی است.
ب ) تاریخ‌ها طبق تقویم رسمی کشور است.
ج ) هر جا که معنای عبارت ایجاب کند، کلمات مفرد معنای جمع و کلمات جمع معنای مفرد دارند.
د ) عنوان‌های به‌کاررفته در متون موافقت‌نامه یا شرایط عمومی و دیگر قسمت‌های اسناد و مدارک پیمان، صرفا به‌منظور راهنمایی و آگاهی از مفاد اسناد و مدارک است و نمی‌توان در تفسیر اسناد و مدارک پیمان، از آنها استفاده کرد.
فصل دوم
تاییدات و تعهدات پیمانکار
ماده 16: تاییدات پیمانکار
موارد زیر را پیمانکار تأیید مینماید
الف) تمام اسناد و مدارک موضوع ماده 2 موافقت‌نامه را مطالعه نموده و از مفاد آن کاملا آگاه شده است.
ب ) نسبت به تأمین نیروی انسانی موردنیاز و تدارک مصالح، تجهیزات، ماشین‌آلات و ابزار اجرای کار طبق مشخصات در محل یا از نقاط دیگر، اطمینان یافته است.
ج ) محل اجرای کار را دیده و بررسی کرده و از وضعیت آب‌وهوا، بارندگی و امکان اجرای کار در فصل‌های مختلف سال، با توجه به آمار 20 سال پیش‌ازتاریخ ارائه پیشنهاد قیمت و در نظر گرفتن مدت اجرای کار، اطلاع یافته است.
د ) از قوانین و مقررات مربوط به کار، بیمه‌های اجتماعی، مالیات‌ها، عوارض و دیگر قوانین و مقررات که تا تاریخ تسلیم پیشنهاد معمول و مجرا بوده است، کاملا مطلع بوده و متعهد است که همه آنها را رعایت کند. درهرحال، مسئولیت عدم رعایت قوانین و مقررات یادشده، بر عهده پیمانکاراست.
ه ) در تهیه پیشنهاد قیمت، سود موردنظر خود و تمام هزینه‌های ناشی از مفاد بندهای بالا را در نظر گرفته و بعدا از هیچ بابت، حق درخواست اضافه پرداختی ندارد.
به‌هرحال، پیمانکار تأیید مینماید که هنگام تسلیم پیشنهاد، مطالعات کافی انجام داده و هیچ موردی باقی نمانده است که بعدا در مورد آن استناد به جعل خود نماید.
ماده 17: کارکنان
الف) پیمانکار متعهد است که عملیات موضوع پیمان را به‌وسیله افرادی که در کار خود تخصص و تجربه کافی دارند، انجام دهد. کسانی که در اجرای این پیمان، خدماتی برای پیمانکار انجام می‌دهند، کارکنان پیمانکار شناخته می‌شوند. اگر در اسناد و مدارک پیمان، استفاده از متخصصان خارجی پیش‌بینی‌شده باشد، پیمانکار متعهد است قبلا وضعیت استخدام، مانند میزان حقوق و مزایا، مدت استخدام و محل اقامت و مشخصات آنها را به‌وسیله مهندس مشاور به اطلاع کارفرما برساند و با رعایت مقررات ذی‌ربط و تأمین هزینه‌های مربوط، برای استخدام آنها اقدام کند. کارفرما تسهیلات لازم را برای استخدام متخصصان یادشده فراهم مینماید. تشخیص لزوم و حدود تسهیلات مزبور با کارفرماست و این مساعدت از مسئولیت پیمانکار نمی‌کاهد.
ب ) تأمین نیروی انسانی موردنیاز و محل سکونت مناسب، آب آشامیدنی و روشنایی کافی برای آنها به عهده پیمانکار است.
پیمانکار باید برای تدارک دایمی آذوقه کارگران، اقدامات لازم به عمل آورد، بدون آنکه این اقدام برای وی حق انحصاری ایجاد کند و به آزادی کارگران در تامین مواد موردنیاز آنها، از هر منبعی که مایل به تحصیل آن باشند، محدودیتی وارد سازد. بهای آذوقه که بدین ترتیب از طرف پیمانکار تهیه می‌شود، نباید از بهای جنس مشابه در نزدیک‌ترین شهر یا محل گران‌تر باشد و پیمانکار نمی‌تواند هزینه‌های دیگری، مانند هزینه حمل را به قیمت‌های خرید اضافه کند.
ج ) کارکنان ایرانی کارگاه باید دارای شناسنامه و کارکنان بیگانه کارگاه باید دارای پروانه اقامت و اجازه کار باشند.
د ) پیمانکار نباید کارکنان شاغل کارفرما، وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و شرکت‌های دولتی و شهرداری‌ها را بدون اجازه مسئولان ذی‌ربط استخدام نماید. همچنین پیمانکار باید از به گماشتن اشخاصی که استخدام آنها ازنظر وظیفه عمومی مجاز نیست، خودداری کند.
ه ) پیمانکار موظف است که برای کارگران کارنامه کارکرد روزانه صادر کند و در اختیار آنان قرارداد. مهندس ناظر می‌تواند از ادامه کار کارگران بدون کارنامه جلوگیری نماید.
و ) پیمانکار متعهد است که دستمزد کارگران خود را طبق قانون کار مرتبا پرداخت کند. درصورتی‌که در پرداخت دستمزد کارگران تاخیری پیش آید، مهندس مشاور به پیمانکار اخطار میکند که طلب کارگران را پرداخت نماید. در صورت استنکاف پیمانکار، کارفرما می‌تواند دستمزد کارگران را برای ماه یا ماه‌هایی که صورت‌وضعیت آن به پیمانکار پرداخت‌شده است، طبق کارنامه‌های کارگری که در دست کارگران و دارای امضای رئیس کارگاه است، با توجه به پرداخت‌های علی‌الحساب که به آنها شده است، با حضور نماینده مهندس مشاور و پیمانکار، از محل مطالبات پیمانکار پرداخت کند و مبلغ پرداختی را به‌اضافه 15 درصد، به‌حساب بدهی پیمانکار منظور نماید و اگر مطالبات پیمانکار کافی نباشد، از محل تضمین‌های پیمانکار تأمین کند. درصورتی‌که نماینده پیمانکار، باوجود اخطار مهندس مشاور، از حضور برای پرداخت‌ها خودداری کند، کارفرما پرداخت مزبور را انجام می‌دهد، بدون اینکه پیمانکار حق اعتراضی بر این عمل و مبلغ پرداختی و تعداد کارگران و میزان استحقاقی آنان داشته باشد. در صورت تکرار تأخیر در پرداخت دستمزد کارگران به مدت پیش از یک ماه، برای ماهی که صورت‌وضعیت آن پرداخت‌شده است، کارفرما می‌تواند پیمان را فسخ نماید.
ز) پیمانکار می‌کوشد تا حد ممکن، کارگران موردنیاز خود را از بین ساکنان منطقه اجرای کار که صلاحیت انجام کارهای موضوع پیمان را داشته باشند، انتخاب کند و به کار گمارد.
ح) پیمانکار موظف به اجرای مقررات بیمه‌های درمانی و اجتماعی، مقررات و دستورالعمل‌های حفاظت فنی و بهداشت‌کار است.
ط) در اجرای این پیمان، پیمانکار در مقابل کارفرما مسئول اعمال کارکنان خود است، هرگاه کارکنان و کارگران پیمانکار و پیمانکاران جزء، صلاحیت لازم برای انجام کار مربوط را نداشته باشند یا باعث اختلال نظم کارگاه شوند، مهندس مشاور یا مهندس ناظر، مراتب را برای بار اول به رئیس کارگاه تذکر می‌دهد و در صورت تکرار، می‌تواند از پیمانکار بخواهد که متخلفان را از کار برکنار کند. در این صورت پیمانکار مکلف به اجرای این دستور است و حق ندارد برکنار شدگان را بار دیگر در همان کارگاه به کار گمارد. اجرای این دستور از مسئولیت‌های پیمانکار نمی‌کاهد و ایجاد حقی برای او نمی‌کند.
ماده 18: مسئولیت حسن اجرای کار، برنامه کار، گزارش پیشرفت کار، هماهنگی با پیمانکاران دیگر، رئیس کارگاه
الف) پیمانکار مسئولیت کامل حسن اجرای کارهای موضوع پیمان را طبق اسناد و مدارک پیمان به عهده دارد.
ب ) پیمانکار متعهداست که سازمان، روش اجرا و برنامه زمانی تفصیلی اجرای کار را طبق نظر مهندس مشاور بر اساس نقشه‌های موجود و برنامه زمانی کلی تهیه کند و ظرف یک ماه از تاریخ مبادله پیمان، یا مدت دیگری که در اسناد و مدارک پیمان تعیین‌شده است، تسلیم مهندس مشاور نماید تا پس از اصلاح و تصویب کارفرما برای اجرا به پیمانکار ابلاغ شود. اگر در اسناد و مدارک پیمان، جزئیاتی برای چگونگی تهیه برنامه زمانی تفصیلی و به هنگام کردن آن تعیین سده باشد، پیمانکار ملزم به رعایت آن می‌باشد.
ج ) درصورتی‌که حین اجرای کار، پیمانکار تشخیص دهد که تغییراتی در برنامه زمانی تفصیلی ضروری است، موظف است که پیش از رسیدن موعد انجام کارهایی که به نظر او باید در برنامه آن تغییر داده شود، مراتب را با ذکر دلیل، به مهندس مشاور اطلاع دهد. مهندس مشاور، تغییرات مورد تقاضای پیمانکار را در قالب برنامه زمانی کلی رسیدگی میکند و آنچه را که موردقبول است، پس از تصویب کارفرما، به پیمانکار ابلاغ میکند. بدیهی است که این تغییرات در حدود مندرجات پیمان، از میزان تعهدات مسئولیت‌های پیمانکار نمی‌کاهد.
اگر تغییر برنامه زمانی تفصیلی از سوی مهندس مشاور مطرح شود، پیمانکار با توجه به نظر مهندس مشاور، تغییرات برنامه زمانی تفصیلی را تهیه میکند و به شرح پیش‌گفته، برای طی مراتب بررسی و تصویب، تسلیم مهندس مشاور مینماید.
د ) پیمانکار متعهد است که هماهنگی لازم را با دیگر پیمانکاران یا گروه‌های اجرایی متعلق به کارفرما که به نحوی با موضوع قرارداد مرتبط هستند، به عمل آورد. برنامه‌ریزی چگونگی این هماهنگی توسط مهندس مشاور به پیمانکار ابلاغ می‌شود.
ه ) پیمانکار مکلف است که در پایان هرماه، گزارش کامل کارهای انجام‌شده در آن ماه را تهیه نماید. شکل و چگونگی تهیه گزارش را مهندس مشاور تهیه میکند. این گزارش، شامل مقدار و درصد فعالیت‌های انجام‌شده، میزان پیشرفت یا تأخیر نسبت به برنامه زمانی تفصیلی، مشکلات و موانع اجرایی، نوع و مقدار مصالح و تجهیزات واردشده، به کارگاه، تعداد و نوع ماشین‌آلات موجود و آماده بکار، تعداد و تخصص نیروی انسانی موجود و دیگر اطلاعات لازم می‌باشد. درصورتی‌که جزئیات دیگری برای چگونگی تهیه گزارش پیشرفت کار در اسناد و مدارک پیمان تعیین‌شده باشد، پیمانکار موظف به رعایت آن است.
و) پیمانکار متعهد است که یک نسخه از برنامه، نمودارها و جدول‌های پیشرفت کار را در کارگاه آماده داشته باشد تا در صورت لزوم، مهندس مشاور و کسانی که اجازه بازدید از کارگاه رادارند، از آن استفاده کنند.
ز) پیمانکار باید پیش از آغاز عملیات، شخص واجد صلاحیتی را که موردقبول مهندس مشاور باشد، به‌عنوان رئیس کارگاه معرفی نماید. رئیس کارگاه باید در اوقات کار در کارگاه حاضر باشد و عملیات اجرایی، با مسئولیت و نظارت او انجام شود. اگر ضمن کار معلوم شود که رئیس کارگاه قادر به انجام وظایف خود نیست، مهندس مشاور، با ذکر دلیل، درخواست تعویض او را از پیمانکار خواهد کرد و پیمانکار مکلف است ظرف یک ماه، شخص واجد صلاحیت دیگری را که موردقبول مهندس مشاور باشد، معرفی کند. پیمانکار باید به‌منظور اجرای کار و دریافت دستور کارها و نقشه‌ها از مهندس مشاور و همچنین برای تنظیم صورت‌وضعیت‌های موقت، اختیارات کافی به رئیس کارگاه بدهد. هر نوع اخطار و اعلام که مربوط به اجرای کار باشد و از طرف مهندس مشاور یا نماینده او به رئیس کارگاه ابلاغ شود، در حکم ابلاغ به پیمانکار است.
پیمانکار می‌تواند در صورت لزوم، رئیس کارگاه را عوض کند، مشروط به اینکه پیش از تعویض، مراتب را به اطلاع مهندس مشاور برساند و صلاحیت جانشین او موردقبول نامبرده باشد.
ماده 19: کنترل نقاط نشانه، پیاده کردن نقشه‌ها، اندازه‌گیری‌ها
الف) پیمانکار، پیش از عملیات موضوع پیمان باید نقاط نشانه و مبدا را ازلحاظ تطبیق با نقشه‌ها کنترل نماید و درصورتی‌که اختلافی موجود نباشد، درستی آنها را تأیید و اعلام دارد و درصورتی‌که اختلافی وجود داشته باشد، مراتب را به اطلاع مهندس مشاور برساند تا وضع موجود با مهندس مشاور و کارفرما صورت‌مجلس شود و ملاک شروع عملیات قرار گیرد. بدیهی است که پس از آغاز عملیات، هیچ‌گونه اعتراضی از جانب پیمانکار در این زمینه پذیرفته نیست.
پس از تحویل هر قسمت از کارگاه، پیمانکار باید بی‌درنگ، نقاط نشانه و مبدا و همچنین علایم مربوط به آنها را با بتن یا مصالح بنایی تثبیت نماید و در طول مدت اجرای کار تا تحویل موقت، به هزینه خود، حفظ و نگهداری کند.
ب ) پیمانکار متعهد است که نقشه‌ها، امتدادها و محورها را با نظارت مهندس مشاور پیاده کند و درستی آنها را با مهندس مشاور صورت‌مجلس کند. درصورتی‌که هنگام پیاده کردن نقشه‌ها، امتدادها و محورها، اختلافی در مورد تراز آنها در مدارک فنی مشاهده شود، وضع موجود را پیمانکار و مهندس مشاور و کارفرما صورت‌مجلس می‌کنند.
تراز کف پی بناها و زیرسازی راه‌ها و تمام عملیاتی که پس از انجام کار پوشیده می‌شوند و بعدا مرئی نیستند، یا به هر صورت، کنترل و اندازه‌گیری کامل آنها میسر نباشد، باید پیش از پوشیده شدن یا از بین رفتن آثار آنها، صورت‌مجلس شود و به امضای مهندس ناظر و رئیس کارگاه برسد. این صورت‌مجلس‌ها، ملاک اندازه‌گیری‌ها در تنظیم صورت‌وضعیت‌هاست. اگر پیمانکار عملیاتی را که باید مورد آزمایش یا بازدید قرار گیرد و تایید شود، پیش از آنکه اقدامات پیش‌گفته انجام شود بپوشاند، موظف است پوشش‌های انجام‌شده را به هزینه خود بردارد و پس از انجام آزمایش‌ها و بازدیدهای لازم و تایید انجام کار از سوی مهندس ناظر، به هزینه خود، نسبت به پوشش مجدد و اصلاح کار اقدام کند.
ج) اندازه‌گیری‌ها بر اساس نقشه‌های اجرایی، دستور کارهای اجراشده و صورت‌مجلس‌ها که شامل کروکی‌های لازم و روشن است، انجام می‌شود.
ماده 20: تجهیز کارگاه، تدارک مصالح، تجهیزات و ماشین‌آلات
الف) پیمانکار موظف است که پس از تحویل گرفتن کارگاه، با توجه به مدت تعیین‌شده برای تجهیز، طرح جانمایی تجهیز کارگاه را تهیه‌کرده و پس از تأیید مهندس مشاور، آن را مبنای تجهیز کارگاه قرار دهد. تأمین آب، برق، سوخت و مخابرات، به‌طورکلی، تجهیز کامل کارگاه، به‌نحوی‌که برای اجرای کار طبق اسناد و مدارک پیمان لازم است، به عهده پیمانکار می‌باشد، مگر آنکه در اسناد و مدارک پیمان، ترتیب دیگری پیش‌بینی‌شده باشد.
ب ) تأمین نیروی انسانی، مصالح و تجهیزات، ماشین‌آلات و ابزار به عهده پیمانکار است، مگر آنکه در اسناد و مدارک پیمان، ترتیب دیگری پیش‌بینی‌شده باشد.
مصالح و تجهیزاتی که پیمانکار برای انجام عملیات موضوع پیمان تهیه و در کارگاه نگهداری میکند، باید به‌قرار زیر باشد.
1) اگر منابع تهیه مصالح و تجهیزات در اسناد و مدارک پیمان تعیین‌شده یا بعدا معین شود، باید از همان منابع تهیه گردد، نمونه یا کاتالوگ فنی مصالح و تجهیزات باید ازنظر تطبیق با مشخصات فنی، پیش از سفارش، به تأیید مهندس مشاور برسد. درهرحال، ازنظر مرغوبیت باید کاملا طبق مشخصات فنی باشد و مورد تأیید مهندس مشاور قرار گیرد.
2) ذکر منابع تهیه مصالح و تجهیزات در اسناد و مدارک پیمان یا تعیین آنها ضمن اجرا، از تعهدات پیمانکار در قبال تهیه مصالح و تجهیزات مرغوب و کافی نمی‌کاهد. بدین روی، پیمانکار موظف است بامطالعه کافی نسبت به امکانات محلی و کیفیت منابع تهیه مصالح و تجهیزات، نظر و پیشنهاد خود را تسلیم مهندس مشاور کند. درصورتی‌که استفاده از این قبیل منابع مورد موافقت مهندس مشاور و کارفرما قرار گیرد، اقدام به تهیه و حمل آنها نماید. بدیهی است که کارفرما این حق را دارد که منابع تهیه مصالح را تغییر دهد و پیمانکار موظف به رعایت آن می‌باشد. اگر به مناسبت این تغییر محل، اضافه یا کسر هزینه‌ای بابت تغییر مسافت حمل یا عوامل دیگر ایجاد شود، تفاوت بها، به اقتضای مورد، از پیمانکار کسر یا به او پرداخت می‌شود. پیمانکار ملزم به رعایت مقررات مربوط به استخراج و بهره‌برداری شن و ماسه و دیگر مصالح معدنی است.
3) نوع، مقدار و تاریخ ورود مصالح و تجهیزات به کارگاه باید با مهندس ناظر صورت‌مجلس شود. مصالح باید به‌طور مرتب به نحوی انبار شود که تمام آن به سهولت قابل بازرسی، شمارش یا اندازه‌گیری باشد. انبار مصالح باید از هر لحاظ قابل حفاظت بوده تا مصالح در مقابل عوامل جوی و عوامل دیگر مصون باشد.
ج) هرگاه تهیه یا توزیع مصالح و لوازمی در داخل کشور در انحصار دولت باشد، کارفرما تسهیلات لازم برای تهیه آن مصالح و لوازم را فراهم میکند. اگر تهیه بعضی از مصالح یا لوازم، طبق مشخصات ذی‌ربط در داخل کشور میسر نباشد و ورود آنها هم از طرف دولت ممنوع شده یا بشود، کارفرما یا خودش اجازه ورود مصالح و لوازم مزبور را برای پیمانکار تحصیل میکند یا مشخصات را تغییر می‌دهد.
د) در مواردی که مصالح و تجهیزاتی باید به‌وسیله پیمانکار از خارج از کشور تهیه شود، کارفرما اجازه ورود آنها را از سازمان‌های ذی‌ربط به هزینه پیمانکار تحصیل مینماید. هرگاه ضمن اجرای کار، محدودیت‌های جدیدی پیش آید که به علت آن، پیمانکار نتواند مصالح و تجهیزات موردنیاز اجرای کار را، در مدتی که برنامه پیشرفت کار ایجاب میکند، از خارج از کشور تهیه و وارد کند، مراتب را با ذکر دلیل و ارائه اسناد از طریق مهندس مشاور به اطلاع کارفرما می‌رساند تا با توجه به برنامه زمانی اجرای کار، کارفرما در مورد چگونگی تأمین این مصالح تجهیزات، تصمیم‌گیری نماید.
ه) درصورتی‌که در اسناد و مدارک پیمان، مشخصاتی برای ماشین‌آلات و ابزار اجرای کار تعیین‌شده باشد، پیمانکار باید آنها را طبق مشخصات تعیین‌شده، تأمین کند. هرگاه ضمن اجرای کار، مهندس مشاور تشخیص دهد که ماشین‌آلات و ابزار موجود پیمانکار، برای اتمام کار در مدت پیمان کافی نیست یا مشخصات آنها برای اجرای کار، مناسب نیست، مراتب را به پیمانکار ابلاغ میکند. پیمانکار مکلف است که ماشین‌آلات و ابزار خود را طبق نظر مهندس مشاور و در مدتی که نامبرده تعیین مینماید، تکمیل و تقویت کند، بدون اینکه برای این کار، ادعای خسارت یا هزینه اضافی از کارفرما داشته باشد.
و) پیمانکار نمی‌تواند ماشین‌آلات و ابزاری را که برای انجام عملیات لازم است، از کارگاه خارج کند. در مورد بیرون بردن ماشین‌آلاتی که در کارگاه موردنیاز نیست، پیمانکار، تقاضای بیرون بردن ماشین‌آلات مزبور را به مهندس مشاور تسلیم میکند. مهندس مشاور، به تقاضای او رسیدگی میکند و درصورتی‌که موجه باشد اجازه خروج می‌دهد.
ز) درصورتی‌که طبق اسناد و مدارک پیمان، تأمین اقلامی از تجهیزات که پیمانکار باید نصب کند و به‌صورت دایم در کار باقی بماند، در تعهد کارفرما باشد، پیمانکار مسئول عملکرد ناقص احتمالی این تجهیزات نیست، مگر آنکه ثابت شود که نقض آنها مربوط به کار پیمانکار است.
ح) اگر در اسناد و مدارک پیمان، تکلیفی برای تهیه غذا، مسکن و دفتر کار کارکنان کارفرما، مهندس مشاور و آزمایشگاه در محل کار به عهده پیمانکار گذاشته شود، پیمانکار موظف به تأمین آنها، طبق شرایط پیش‌بینی‌شده، می‌باشد.
ماده 21: حفاظت از کار و شخص ثالث، بیمه کار، مراقبت‌های لازم
الف) پیمانکار از روز تحویل کارگاه تا روز تحویل موقت عملیات موضوع پیمان، مسئول حفظ و نگهداری کارهای انجام‌شده، مصالح، تجهیزات، ماشین‌آلات و ابزار، تأسیسات و بناهایی می‌باشد که زیر نظر و مراقبت او قرار دارد و به همین منظور، اقدامات لازم را برای نگهداری و حفاظت آنها در داخل کارگاه در مقابل عوامل جوی و طغیان آب رودخانه‌ها و سرقت و حریق و مانند این‌ها به عمل می‌آورد.
ب ) پیمانکار در چارچوب مقررات و دستورالعمل‌های حفاظت فنی و بهداشت‌کار، مسئول خسارت‌های واردشده به شخص ثالث در محوطه کارگاه است و درهرحال، کارفرما در این مورد هیچ نوع مسئولیتی به عهده ندارد. کارفرما و مهندس مشاور می‌توانند در صورت مشاهده عدم رعایت دستورالعمل‌های حفاظت فنی و بهداشت، کار دستور توقف بخشی از کار را که دارای ایمنی لازم نیست تا برقراری ایمنی طبق دستورالعمل‌های یادشده صادر نماید. در این حالت، پیمانکار حق مطالبه خسارت در اثر دستور توقف کار را ندارد.
پیمانکار متعهد است که تدابیر لازم را برای جلوگیری از وارد شدن خسارت و آسیب به املاک مجاور اتخاذ نماید و اگر در اثر سهل‌انگاری او خسارتی به املاک و تأسیسات مجاور یا محصول آنها وارد آید، پیمانکار مسئول جبران آن می‌باشد.
ج ) پیمانکار مکلف است که پیش از شروع کار، تمام یا آن قسمت از کارهای موضوع پیمان را که در اسناد و مدارک پیمان تعیین‌شده است، در مقابل مواردی از حوادث مذکور در اسناد یادشده به نفع کارفرما نزد موسسه‌ای که موردقبول کارفرما باشد، بیمه نموده و بیمه‌نامه‌ها را به کارفرما تسلیم کند. بیمه‌نامه‌ها باید تا تاریخ تحویل موقت اعتبار داشته باشد، تاز مانی که تحویل موقت انجام‌نشده است، پیمانکار مکلف است که بیمه‌نامه‌ها را تا مدتی که لازم است تمدید کند. کارفرما هزینه‌های مربوط به بیمه به شرح پیش‌گفته را در مقابل ارائه اسناد صادرشده از سوی بیمه‌گر، عیناً به بیمه‌گر پرداخت میکند. آن قسمت از هزینه بیمه که مربوط به مدت تأخیر غیرمجاز پیمانکار باشد، به‌حساب بدهی پیمانکار منظور می‌شود.
درصورتی‌که بروز حادثه‌ای که باعث از بین رفتن تمام یا قسمتی از کارهای انجام‌یافته و مصالح و تجهیزات پای‌کار شود، پیمانکار موظف است که: اولاً مراتب را فوراً به کارفرما و مهندس مشاور و طبق مقررات بیمه به بیمه‌گر اطلاع دهد، ثانیاً: طبق دستور کارفرما یا مهندس مشاور، کارها را به حالت اولیه بازگرداند. برنامه زمانی انجام کارهای پیش‌گفته توسط پیمانکار تهیه می‌گردد و پس از تأیید مهندس مشاور و کارفرما، به اجرا درمی‌آید. کارفرما خسارت‌های وارد بر آنچه را که بیمه‌شده است از بیمه‌گر وصول مینماید و مبلغ وصول‌شده را برای تجدید عملیات به‌تناسب پیشرفت کار و طبق هزینه تمام‌شده، اعم از هزینه مستقیم یا غیرمستقیم (بالاسری)، با تأیید مهندس مشاور به‌تدریج یا اعاده کار به حالت اولیه به پیمانکار پرداخت میکند. کارفرما باید کارهای موضوع پیمان را به نحوی بیمه کند که در صورت بروز حادثه، خسارت دریافتی از بیمه‌گر برای اعاده کارها به حالت اولیه کافی باشد، درصورتی‌که تکلیف بیمه کار در اسناد و مدارک پیمان تعیین نشده باشد، پیش از شروع کار، پیمانکار چگونگی بیمه کار را از کارفرما استعلام مینماید و کارفرما در مدت 10 روز کارها و حوادث مشمول بیمه را تعیین و به پیمانکار ابلاغ میکند تا پیمانکار طبق مفاد این بند، در مورد بیمه کار اقدام کند.
اگر کارفرما عملیات موضوع پیمان را بیمه نکند، درصورتی‌که وقوع حادثه، جبران خسارت‌های واردشده به عهده او می‌باشد.
د ) پیمانکار موظف است که تمام ساختمان‌ها و تأسیسات موقت، ماشین‌آلات و ابزار و وسایل کارگاه را که متعلق به او یا در اختیار اوست و برای انجام عملیات موضوع پیمان به کار میگیرد، به هزینه خود بیمه کند و رونوشت بیمه‌نامه‌ها را به کارفرما تسلیم نماید. ماشین‌آلات و ابزاری را که کارفرما در اختیار پیمانکار قرار می‌دهد، کارفرما بیمه میکند.
ه ) پیمانکار موظف است که روشنایی قسمت‌هایی از داخل کارگاه را که باید روشن باشد تأمین کند و همچنین تمام علائم راهنمایی و خطر و وسایل حفاظتی و در صورت لزوم، حصارکشی را فراهم نماید و تعداد کافی نگهبان و مراقب در هر جا که لازم باشد، بگمارد.
و ) پیمانکار متعهد است که عملیات اجرایی خود را طوری انجام دهد که راه عبور مناسبی در پیاده‌رو و سواره‌رو برای عبور و مرور رهگذران و وسایط نقلیه همواره بازبماند و مصالح خود را در محل‌هایی انبار کند که موجب ناراحتی یا زحمت ساکنان اطراف، یا رهگذران نشود. استفاده از ماشین‌آلات و ابزار در ساعات عادی کار و درنتیجه، صدای آنها و همچنین استفاده از راه‌های معین به‌منظور انجام عملیات، مزاحمت تلقی نمی‌شود.
در مواردی که اجرای کار ایجاب کند که قسمتی از سواره‌رو یا پیاده‌رو برای مدتی موقت و بااطلاع مهندس مشاور یا مهندس ناظر به‌کلی مسدود شود، پیمانکار باید با کسب مجوز لازم از مقامات محلی، عبور و مرور را با راه‌های انحرافی که مسیر آنها باید به تأیید مهندس مشاور برسد، تأمین کند. کارفرما نیز مساعدت لازم را برای تحصیل مجوزهای موردنیاز به عمل می‌آورد.
اگر ترتیب احتساب و پرداخت هزینه ایجاد و نگهداری راه‌های انحرافی در اسناد و مدارک پیمان معین نشده باشد، این هزینه‌ها به عهده پیمانکار است. همچنین پیمانکار متعهد است که در حمل مصالح و ماشین‌آلات و عبور آنها از راه‌ها، پل‌ها و تونل‌ها، رعایت قوانین، مقررات و استانداردها را بکند و اگر عبور ماشین یا مصالحی ترتیب خاصی را ایجاب کند، با نظر کارفرما یا مهندس مشاور اقدام نماید. هرگاه پیمانکار برخلاف مفاد این بند رفتار کند، مسئول جبران خسارت‌های واردشده می‌باشد.
ز ) پیمانکار متعهد است که انتظامات کارگاه را تامین کند و از ورود اشخاص غیرمجاز و کسانی که باعث اختلال نظم کارگاه می‌شوند خود یا توسط مقامات انتظامی جلوگیری کند.
ح ) هرگاه پیمانکار در اجرای تمام یا قسمتی از موارد درج‌شده در این ماده سهل‌انگاری یا کوتاهی کند و از انجام تعهداتی که طبق آن به عهده گرفته است خودداری نماید، کارفرما حق دارد آن تعهدات را به‌جای پیمانکار انجام دهد و هزینه‌های انجام‌شده و خسارت واردشده را به‌اضافه 15 درصد به‌حساب بدهی پیمانکار منظور کرده و از مطالبات وی کسر نماید. در این صورت، هرگونه ادعای پیمانکار نسبت به این قبیل پرداخت‌ها و همچنین نسبت به تشخیص کارفرما، خواه ازنظر اساس تخلف و خواه ازنظر مبلغ پرداختی، بی‌اثر می‌باشد.
ماده 22: ترتیب گردش مدارک، نقشه‌ها و ابلاغ دستور کارها
الف) تمام نقشه‌ها، مشخصات، دستورالعمل‌ها و استانداردهای فنی که دارای مهر و امضای مهندس مشاور است، به تعداد نسخه‌های درج‌شده در اسناد و مدارک پیمان و درصورتی‌که در اسناد و مدارک پیمان تعداد نسخه معین نشده باشد، در دو نسخه، بدون دریافت هزینه، در اختیار پیمانکار قرار میگیرد. در صورت نیاز پیمانکار، نسخه‌های اضافی به هزینه او تکثیر می‌شود. پیمانکار باید یک نسخه از نقشه‌ها و مشخصات، با آخرین تغییرات آنها را همیشه در کارگاه نگهداری کند تا در صورت لزوم، به‌منظور بازرسی کارها در اختیار مهندس مشاور، کارفرما یا نمایندگان آنها قرار گیرد. نسخه اصل نقشه‌ها و مدارک تا پایان کار نزد مهندس مشاور باقی می‌ماند.
ب ) پیمانکار موظف است که پیش از آغاز هر قسمت از کار، تمام نقشه‌ها، دستورالعمل‌ها و دیگر اسناد و مدارک فنی مربوط به آن قسمت را با دقت مطالعه کند و اندازه درج‌شده در نقشه‌ها را کنترل نماید، به‌نحوی‌که هیچ‌گونه ابهامی ازنظر چگونگی اجرای کار برای خود و کارکنانش باقی نماند. به‌طورکلی، کمبود نقشه برای هر قسمت از کار هرگز از تعهدات پیمانکار مبنی بر اجرای کامل کار نمی‌کاهد. در صورت مشاهده اشتباه در اندازه‌ها یا هرگونه ابهام یا کسری در مدارک، مدارک، نقشه‌ها و دستورالعمل‌ها، پیمانکار باید به‌موقع رفع نقص آنها را از مهندس مشاور درخواست کند. مهندس مشاور موظف است که با توجه به برنامه زمانی اجرای کار، برای تکمیل نقشه‌ها و ابلاغ به پیمانکار اقدام کند.
ج ) هرگاه پیمانکار در مورد درستی بعضی نقشه‌ها و محاسبات یا دستور کارها یا مشخصات مصالح و تجهیزاتی که بنا به دستور کارفرما از منابع معینی تحصیل می‌شود ایرادی داشته باشد، باید با توجه به برنامه زمانی تفصیلی، مراتب را با ذکر دلیل به اطلاع مهندس مشاور برساند. درصورتی‌که مهندس مشاور، درستی مدارک پیش‌گفته را تأیید کند، ولی پیمانکار همچنان نسبت به آنها ایراد داشته باشد، پیمانکار باید موضوع را به کارفرما منعکس نماید و پس از دریافت نظر کارفرما، طبق نظر او انجام دهد. در چنین حالتی، پیمانکار فقط مسئول اجرای کاراست و در مورد صحت نقشه‌ها، مشخصات، محاسبات و دستور کارهای مربوط، مسئولیتی ندارد. هزینه رفع عیب و نقص در چنین مواردی به عهده پیمانکار نمی‌باشد.
د ) پیمانکار، نقشه‌های کارگاهی را که نقشه‌های جزئیات ساخت قطعات قسمت‌هایی از کار است، در صورت نیاز ضمن اجرای کار، بر اساس نقشه‌های اجرایی، مشخصات فنی و دستورالعمل سازندگان، تهیه میکند و در سه نسخه که یک نسخه از آن قابل تکثیر باشد، تسلیم مهندس مشاور مینماید. مهندس مشاور، نقشه‌های یادشده را پس از بررسی و اصلاح لازم، تأیید و دریک نسخه به پیمانکار ابلاغ میکند. نسخه قابل تکثیر این مدارک نزد مهندس مشاور نگهداری می‌شود.
ه ) نقشه‌های چون ساخت، نقشه‌های کارهای انجام‌شده به‌نحوی‌که اجراشده‌اند، می‌باشد و شامل تمام نقشه‌های اجرایی، اعم از تغییریافته یا بدون تغییراست. پیمانکار باید نقشه‌های چون ساخت را به‌تدریج و طبق نظر مهندس مشاور در سه نسخه که یک نسخه آن قابل تکثیر باشد تهیه کند و برای بررسی و تأیید، به مهندس مشاور بدهد. مهندس مشاور، یک نسخه از نقشه‌های چون ساخت تأییدشده را در اختیار پیمانکار قرار می‌دهد.
و ) پیمانکار باید مشخصات فنی، نقشه‌ها و دستورالعمل‌ها نصب، راه‌اندازی و بهره‌برداری تجهیزاتی را که تأمین آنها به عهده اوست، از سازنده آنها بگیرد و در دو نسخه، به مهندس مشاور بدهد. مهندس مشاور، بر اساس مدارک سازنده، نقشه‌های اجرایی محل استقرار تجهیزات یادشده را تهیه و برای اجرا به پیمانکار ابلاغ میکند.
ز ) مهندس مشاور، تمام موافقت‌ها، تصویب‌ها، اخطارها و دستور کارها را به‌صورت کتبی، به پیمانکار ابلاغ میکند و در موارد لزوم، به نحو پیش‌بینی‌شده در اسناد و مدارک پیمان، به تأیید کارفرما نیز می‌رساند و سپس به پیمانکار ابلاغ میکند. پیمانکار، پس از وصول دستور کارها، می‌تواند برای اصلاح آنها اظهارنظر کند. اما درهرحال، موظف به اجرای چنین دستور کارهای است.
در موارد صدور دستور کار شفاهی از سوی مهندس مشاور، پیمانکار می‌تواند درخواست ابلاغ کتبی آنها را بنماید و مهندس مشاور نیز موظف است که دستور کارها را کتبی به پیمانکار ابلاغ کند، در غیر این صورت، این دستور کارها برای پیمانکار معتبر نیست.
مهندس مشاور یک نسخه رونوشت از تمام نامه‌های ابلاغی، همراه با نقشه‌ها، دستور کارها و صورت‌جلسه‌ها را برای کارفرما ارسال میکند.
ح ) پیش از تحویل موقت کار طبق ماده 39، پیمانکار دستورالعمل‌های راه‌اندازی، راهبری، تعمیر و نگهداری را همراه با نقشه‌های چون ساخت در سه نسخه که یک نسخه آن قابل تکثیر باشد، به مهندس مشاور به مهندس مشاورمی دهد. مدارک یادشده باید به نحوی باشد که راهبری، تعمیر و نگهداری تمام قسمت‌های موضوع پیمان به سهولت انجام شود. درصورتی‌که در اسناد و مدارک پیمان، تعداد نسخه یا مشخصات ویژه‌ای برای مدارک موضوع این بند تعیین‌شده باشد، طبق آن عمل می‌شود.
ماده 23: حفاظت تأسیسات زیربنایی و تغییر وضع آنها
پیمانکار باید عملیات موضوع پیمان را به نحوی اجرا کند که به تأسیسات زیربنایی موجود در کارگاه، مانند خطوط آب برق، گاز، مخابرات و مانند این‌ها، آسیبی وارد نشود. هرگاه در اثر عمل پیمانکار، به تأسیسات یادشده صدماتی وارد شود، پیمانکار متعهد است که هزینه‌ترمیم و برقراری مجدد آنها را بپردازد. هرگاه پیمانکار نسبت به جبران خسارت واردشده اقدام وفوری به عمل نیاورد، کارفرما می‌تواند به هر طریق که مصلحت بداند، برای رفع نقص و خسارت اقدام کند و هزینه آن را به‌اضافه 15 درصد به‌حساب بدهی پیمانکار منظور کند و پیمانکار، از این بابت، حق هیچ‌گونه اعتراضی ندارد. درصورتی‌که موقعیت تأسیسات زیرزمینی در اسناد و مدارک پیمان مشخص نشده باشد، پیمانکار باید با توجه به برنامه زمانی اجرای کار، تعیین وضعیت آنها را از مهندس مشاور استعلام کند و پس از اعلام نظر مهندس مشاور، برای عملیات حفاری اقدام نماید. بدین ترتیب، مسئولیت پیمانکار در مورد بروز هر نوع حادثه و پرداخت خسارت و هزینه‌های پیش‌گفته در مورد تأسیسات زیرزمینی، منوط به آن است که نوع، محل یا مسیر تأسیسات مزبور به اطلاع پیمانکار رسیده یا در اسناد و مدارک پیمان مشخص‌شده باشد. هرگاه انجام عملیات موضوع پیمان، تغییر وضع تأسیسات یادشده را ایجاب کند، پیمانکار به کارفرما اطلاع می‌دهد تا سازمان‌های ذی‌ربط، برای تغییر وضع آنها اقدام کنند. هزینه‌های مربوط به عملیات یادشده، به عهده کارفرماست.
ماده 24: واگذاری، پیمانکاران جزء
الف) پیمانکار حق واگذاری پیمان به دیگران را ندارد.
ب ) پیمانکار می‌تواند به‌منظور تسهیل و تسریع در اجرای قسمت یا قسمت‌هایی از عملیات موضوع پیمان، پیمان‌هایی با پیمانکاران جزء ببندد، مشروط به آنکه آنان را از واگذاری کار به دیگران ممنوع کند. درصورتی‌که در اسناد و مدارک پیمان، کارفرما، لزوم تأیید صلاحیت پیمانکاران جزء را پیش‌بینی کرده باشد، پیمانکار موظف است که تأیید کارفرما را در این مورد تحصیل نماید. این واگذاری نباید از پیشرفت کار طبق برنامه زمانی اجرای کار بکاهد و به‌هرحال، به‌هیچ‌روی، از مسئولیت و تعهدات پیمانکار نمی‌کاهد. پیمانکار مسئول تمام عملیاتی که توسط پیمانکاران جزء یا کارکنان آنها انجام می‌شود. در پیمان‌های بین پیمانکار و پیمانکاران جزء باید نوشته شود که در صورت بروز اختلاف بین آنها، کارفرما حق دارد، درصورتی‌که مقتضی بداند، به مورد اختلاف رسیدگی کند. پیمانکار و پیمانکار جزء نیز می‌پذیرند که نظر کارفرما در این مورد قطعی است و تعهدمی کنند که الزاماً آن را اجرا کنند.
هرگاه در پرداخت مطالبات پیمانکاران جزء، با توجه به شرایط درج‌شده در پیمان آنها، تأخیری روی دهد، درصورتی‌که پیمانکار جزء، تعهدات خود را بر اساس پیمان تنظیمی خود با پیمانکار کاملاً انجام داده و کار او موردقبول و تأیید مهندس مشاور باشد، کارفرما می‌تواند بنا بر تقاضای پیمانکار جزء با حضور نماینده پیمانکار، به کار او رسیدگی کند. اگر در اثر این رسیدگی، پیمانکار جزء طلبکار شود و پیمانکار از پرداخت آن خودداری کند، کارفرما حق دارد طلب پیمانکار جزء را برای کارهایی که صورت‌وضعیت آن به پیمانکار پرداخت‌شده است، از محل مطالبات پیمانکار بپردازد. درصورتی‌که با اخطار کارفرما، پیمانکار یا نماینده او برای رسیدگی حاضر نشوند، کارفرما رسیدگی مینماید و به شرح پیش‌گفته عمل میکند و این عمل قطعی و غیرقابل‌اعتراض است. هرگاه پس از فسخ یا خاتمه پیمان، پیمانکاران جزء مطالباتی از پیمانکار داشته باشند، مهندس مشاور و کارفرما، به شرح پیش‌گفته موضوع را رسیدگی می‌نمایند. اگر پس از رسیدگی و تهیه صورتحساب نهایی، پیمانکار مطالباتی داشته باشد، کارفرما می‌تواند طلب پیمانکاران جزء را از محل مطالبات پیمانکار بپردازد.
ماده 25: اجرای کار در شب
اجرای کار در شب، در موارد زیر، مجاز است
الف) در برنامه زمانی تفصیلی پیش‌بینی‌شده باشد.
ب ) هرگاه به سبب بروز تأخیرهایی از سوی پیمانکار، انجام کار طبق تشخیص پیمانکار در مدت پیمان امکان‌پذیر نباشد، پیمانکار می‌تواند بدون آنکه حق دریافت اضافه هزینه کار را داشته باشد با تأیید مهندس مشاور و موافقت کارفرما، قسمتی از کار را در شب اجرا کند.
ج ) هرگاه مهندس مشاور تشخیص دهد که پیشرفت کار پیمانکار به نحوی نیست که همه عملیات در مدت پیمان پایان یابد، می‌تواند پس از موافقت کارفرما، به پیمانکار دستور دهد که قسمتی از کار را در شب اجرا کند. در این حالت پیمانکار مکلف به اجرای این دستور است و حق ادعا یا مطالبه هیچ گونه خسارت و اضافه بها ندارد.
د ) اگر به تشخیص مهندس مشاور و تأیید کارفرما برای جبران تأخیرهایی که ناشی از قصور پیمانکار نیست، کار در شب نیز انجام شود، اضافه هزینه‌های مربوط به کار در شب، با تأیید مهندس مشاور و تصویب کارفرما، پرداخت می‌شود. در محاسبه این هزینه‌ها، به‌منظور تعیین هزینه‌های اضافی دستمزد نیروی انسانی برای کار در شب، باید مقررات قانون کار و امور اجتماعی ملاک عمل قرار گیرد. پیمانکار متعهد است که ترتیب کار را طوری دهد که تا حد امکان، اجرای کار در شب برای ساکنان مجاور مزاحمتی ایجاد نکند.
ماده 26: آثار تاریخی و اشیای عتیقه
هرگاه ضمن اجرای کار، اشیای عتیقه یا آثار تاریخی و مسکوکات قدیمی و مانند آنها در محل کار پیدا شود، پیمانکار متعهد است که بی‌درنگ مراتب را از طریق مهندس مشاور به اطلاع کارفرما و طبق قوانین به اطلاع دستگاه‌های انتظامی برساند. کارفرما برای حفظ و نگهداری یا انتقال اشیای عتیقه، اقدام فوری به عمل می‌آورد. پیمانکار باید تا زمان اقدام به حفاظت از سوی کارفرما یا مقامات ذی‌ربط، برای حفظ و نگهداری اشیا و آثار مزبور، مراقبت لازم را به عمل آورد. هرگاه اجرای این ماده، موجب توقف یا تعطیل عملیات موضوع پیمان گردد، طبق ماده 49 رفتار می‌شود.
ماده 27: اقامتگاه قانونی
اقامتگاه قانونی کارفرما و پیمانکار همان است که در موافقت‌نامه پیمان نوشته‌شده است. درصورتی‌که یکی از طرفین محل قانونی خود را تغییر دهد، باید نشانی جدید خود را دست‌کم 15 روز از تاریخ تغییر، به‌طرف دیگر اطلاع دهد تا وقتی‌که نشانی جدید به‌طرف دیگر اعلام‌نشده است، مکاتبات به نشانی قبلی ارسال می‌شود و دریافت شده تلقی می‌گردد.
فصل سوم
تعهدات و اختیارات کارفرما
ماده 28: تحویل کارگاه
الف) کارفرما متعهداست که کارگاه را بی‌عوض و بدون معارض تحویل پیمانکار دهد.
اگر اجرای کار در زمینه ها و محل‌های تحویلی، مستلزم اخذ پروانه یا پرداخت حقوقی از قبیل عوارض شهرداری، حق ریشه و مستحدثات و مانند این‌ها باشد، کارفرما متعهد به تحصیل پروانه ساختمان و پرداخت وجوه مزبوراست.
تبصره 1: اگر در اسناد و مدارک پیمان، تأمین تمام یا قسمتی از زمین موردنیاز برای تجهیز کارگاه به عهده پیمانکار گذاشته‌شده باشد، طبق شرایط پیش‌بینی‌شده در پیمان عمل می‌شود.
تبصره 2: درصورتی‌که در محل تحویل‌شده به پیمانکار معارض پیدا کند و موجب توقف اجرای تمام یا قسمتی از کار شود، آن قسمت از کار که متوقف‌شده است، مشمول تعلیق می‌گردد و طبق ماده 49 رفتار می‌شود.
ب ) کارفرما پس از مبادله پیمان، تاریخ تحویل کارگاه را که نباید بیشتر از 30 روز از تاریخ مبادله پیمان باشد، به پیمانکار اعلام میکند. پیمانکار باید در تاریخ تعیین‌شده در محل کار حاضر شود و طی صورت‌مجلس‌هایی، اقدام به تحویل گرفتن کارگاه نماید. درصورتی‌که حداکثر 30 روز از تاریخ تعیین‌شده برای تحویل گرفتن کارگاه حاضر نشود، کارفرما حق دارد که طبق ماده 46، پیمان را فسخ کند.
در صورت‌مجلس‌های تحویل کارگاه باید حدود و موقعیت زمین‌ها و محل‌هایی که در آنها موضوع پیمان اجرا می‌شود و نقاط نشانه با مشخصات آنها، محور عملیات و محل منابع تهیه مصالحی که باید در کارگاه تولید گردد، درج شود.
اگر تحویل کارگاه به‌طور یکجا میسر نباشد، کارفرما باید کارگاه را به ترتیبی تحویل دهد که پیمانکار بتواند عملیات موضوع پیمان را طبق برنامه زمانی تفصیلی انجام دهد. در این حالت نیز مهلت کارفرما برای تحویل دست‌کم اولین قسمت از کارگاه که برای تجهیز کارگاه و شروع عملیات موضوع پیمان لازم است، حداکثر 30 روزاست.
ج ) هرگاه کارفرما نتواند کارگاه را به ترتیبی تحویل دهد که پیمانکار بتواند کار را طبق برنامه زمانی تفصیلی انجام دهد و مدت تأخیر در تحویل کارگاه بیش از یک ماه شود، کارفرما به‌منظور جبران خسارت تأخیر در تحویل کارگاه، هزینه‌های اضافی ایجادشده برای پیمانکار را که طبق رابطه زیر محاسبه می‌شود، پرداخت میکند، مشروط به اینکه با تأیید مهندس مشاور، پیمانکار در محل‌های تحویل‌شده تأخیر غیرمجاز نداشته باشد.
مبلغ کارهایی که در تحویل محل
(مدت تاخیر به ماه) اجرای آن تاخیر شده است 5/7
(--------------------------)(متوسط کارکرد فرضی ماهانه)----- = مبلغ خسارت تاخیر تحویل کارگاه
(. پس ازکسریک ماه) مبلغ اولیه پیمان 100
اگر مدت تأخیر از 30 درصد مدت پیمان یا 6 ماه، هرکدام که کمتراست بیشتر شود، حقوقی به پیمانکار تعلق میگیرد بدین ترتیب که اگر مبلغ کارهای پیش‌بینی‌شده در محل‌های تحویل نشده تا 25 درصد مبلغ اولیه پیمان باشد، پیمانکار می‌تواند بااطلاع قبلی 15 روزه آن قسمت از کار را از تعهدات خود حذف کند ولی اگر این مبلغ بیشتر از 25 درصد مبلغ اولیه پیمان باشد، در صورت اعلام خاتمه پیمان از سوی پیمانکار، پیمان خاتمه یافته و طبق ماده 48 عمل می‌شود. هرگاه پیمانکار در محل‌هایی که در تحویل آنها بیش از مدت پیش‌گفته تاخیرشده است، کار اجرایی را شروع نماید، حق حذف تعهدات در آن قسمت از کار را از خود سلب مینماید.
تبصره- اگر کارفرما نتواند هیچ قسمت از کارگاه را به پیمانکار تحویل دهد، برای تأخیر بیش از یک ماه تا 30 درصد مدت پیمان یا 6 ماه، هرکدام که کمتراست، نسبت به تأخیر مبادله پیمان، ماهانه معادل مبلغ 5/2 درصد متوسط کارکرد فرضی ماهانه را به پیمانکار پرداخت میکند. اگر پیمانکار پس از انقضای 30 درصد مدت پیمان یا 6 ماه، هرکدام که کمتراست، مایل به ادامه یا اجرای کار نباشد، با اعلام او، قرارداد طبق ماده 48 خاتمه می‌یابد و پیمانکار هیچ‌گونه دعاوی دیگری نمی‌تواند مطرح نماید. خسارت تأخیر در تحویل تمام یا قسمتی از کارگاه، برای مدت مازاد بر یک ماه، حداکثر تا 30 درصد مدت پیمان یا 6 ماه هرکدام که کمتر است قابل پرداخت است.
د ) درمواردی که به استناد این ماده، قسمتی از تعهدات پیمانکار حذف شود، تضمین انجام تعهدات پیمانکار نیز به‌تناسب کاهش داده می‌شود.
ه ) پیمانکار نمی‌تواند جز آنچه طبق نقشه‌ها و دستور کارهاست، در زمین‌ها و محل‌های متعلق به کارفرما با ملک غیر که از طرف کارفرما به پیمانکار تحویل‌شده است، اقدام به احداث بنا یا ساختمان کند. اگر در اثر اجرای کار در ملک غیر که از سوی کارفرما تحویل‌شده است، صاحب‌ملک اقامه دعوا و درخواست خسارت و جلوگیری و توقف کار نماید، طرف ادعا کارفرماست و پیمانکار هیچ‌گونه مسئولیت و تعهدی در این مورد ندارد.
و ) درصورتی‌که طبق اسناد و مدارک پیمان، تأمین تمام یا قسمتی از زمین موردنیاز تجهیز کارگاه به عهده پیمانکار باشد یا پیمانکار بخواهد طبق صلاحدید خود از محل‌هایی خارج از محل‌های تحویلی کارفرما برای تجهیز کارگاه استفاده کند، باید موقعیت آنها را به تایید کارفرما برساند. در این حالت، مسئولیت هر نوع ادعا و طلب خسارت از سوی صاحب ملک به عهده پیمانکاراست و کارفرما در این موارد مسئولیتی ندارد. هرگاه پیمانکار محل‌های موردنیاز تجهیز کارگاه را به‌صورت اجاره‌ای در اختیار بگیرد، باید در اجاره‌نامه آنها، امکان انتقال مورد اجاره را به کارفرما پیش‌بینی کند.
ماده 29. تغییر مقادیر کار، قیمت‌های جدید، تعدیل نرخ پیمان
الف) در ضمن اجرای کار، ممکن است مقادیر درج‌شده در فهرست‌بها و مقادیر منضم به پیمان تغییر کند. تغییر مقادیر به‌وسیله مهندس مشاور محاسبه می‌شود و پس از تصویب کارفرما به پیمانکار ابلاغ می‌گردد. پیمانکار با دریافت ابلاغ تغییر مقادیر کار، موظف به انجام کار با نرخ پیمان است، به‌شرط آنکه مبلغ ناشی از تغییر مقادیر کار، از حدود تعیین‌شده در زیر بیشتر نشود.
1) افزایش مقادیر باید در چهارچوب موضوع پیمان به پیمانکار ابلاغ شود جمع مبلغ مربوط به افزایش مقادیر مبلغ کارهای باقیمت جدید (موضوع‌بند ج) نباید از 25 درصد مبلغ اولیه پیمان بیشتر شود.
تبصره- اگر نرخ پیمان مشمول تعدیل آحاد بها باشد، برای محاسبه افزایش مبلغ پیمان به سبب قیمت‌های جدید، ابتدا قیمت‌های جدید به مبنای نرخ پیمان تبدیل می‌شود و سپس ملاک محاسبه قرار میگیرد.
2) جمع مبلغ مربوط به کاهش مقادیر و حذف آنها نباید از 25 درصد مبلغ اولیه پیمان بیشتر شود. اگر این مبلغ، از حد تعیین‌شده بیشتر شود و پیمانکار با اتمام کار با نرخ پیمان موافق باشد، عملیات موضوع پیمان در چهارچوب پیمان انجام می‌شود. ولی درصورتی‌که پیمانکار مایل به اتمام کار نباشد، پیمان طبق ماده 48 خاتمه داده می‌شود.
تبصره 1. در صورت حذف قسمت‌هایی از کار به استناد بند ج ماده 28 برای تعیین حد افزایش یا کاهش مقادیر طبق بندهای 1 و 2 بجای مبلغ اولیه پیمان، مبلغ اولیه پیمان پس از کسر مبلغ کارهای حذف‌شده به‌وسیله پیمانکار، ملاک قرارمی گیرد.
تبصره 2. اضافه یا کاهش مقادیر کار طبق مفاد بندهای (الف- 1) و (الف- 2) این ماده تا 10 درصد با دستور مهندس مشاور عمل می‌شود، ولی اضافه بر آن با تصویب کارفرما قابل‌اجرا است.
ب) درصورتی‌که پس از تکمیل کار و تصویب صورت‌وضعیت قطعی مشخص شود، مقادیر کار بدون آنکه از سوی کارفرما کم شده باشد، نسبت به مقادیر منضم به پیمان کاهشی پیش از حد تعیین‌شده دربند (الف- 2) داشته باشد، در این حالت نیز نرخ پیمان ملاک عمل است.
ج ) اگر در چارچوب موضوع پیمان، کارهایی به پیمانکار ابلاغ شود که برای آنها قیمت و مقدار در فهرست‌بها و مقادیر منضم به پیمان پیش‌بینی‌نشده است، پیمانکار باید بی‌درنگ پس از دریافت ابلاغ مهندس مشاور، قیمت پیشنهادی خود را برای اجرای کارهای یادشده، همراه با تجزیه قیمت، به مهندس مشاور تسلیم کند. وقتی‌که با توافق پیمانکار و مهندس مشاور تعیین شود و به تصویب کارفرما برسد، ملاک پرداخت است. قیمت‌های جدیدی که به این صورت تعیین می‌شود باید برحسب هزینه اجرای کار در محل اجرا محاسبه گردد. ازاین‌رو، تنها ضریب هزینه بالاسری پیمان به قیمت‌های جدید اعلام می‌شود.
تبصره- درصورتی‌که پیمان با استفاده از فهرست‌های بهای واحد پایه منعقدشده باشد، چگونگی تعیین قیمت جدید، علاوه بر مفاد این بند، تابع دستورالعمل نحوه استفاده از قیمت‌های پایه در تعیین قیمت جدید با اولویت دستورالعمل یادشده است.
د ) جمع بهای قیمت‌های جدید، علاوه بر آنکه تابع سقف تعیین‌شده دربند الف است، نباید از 10 درصد مبلغ اولیه پیمان بیشتر شود.
ه ) تعدیل نرخ پیمان طبق شرایط پیش‌بینی‌شده در شرایط خصوصی است.
ماده 30. تغییر مدت پیمان
الف) در صورت وقوع هریک از موارد زیر که موجب افزایش مدت اجرای کار شود، پیمانکار می‌تواند درخواست تمدید مدت پیمان را بنماید. پیمانکار درخواست تمدید مدت پیمان را با ارائه محاسبات و دلایل توجیهی، به مهندس مشاور تسلیم میکند و مهندس مشاور پس از برسی و تأیید، مراتب را برای اتخاذ تصمیم به کارفرما گزارش میکند و سپس نتیجه تصمیم کارفرما را به پیمانکار ابلاغ مینماید.
1 ) درصورتی‌که طبق بندهای "الف "و "ج "ماده 29، مبلغ پیمان تغییر کند.
2 ) هرگاه به دستور کارفرما یا مهندس مشاور، نقشه‌های اجرایی با مشخصات فنی تغییر اساسی کند.
3 ) هرگاه کارفرما در تحویل کارگاه، ابلاغ دستور کارها یا نقشه‌ها و تحویل مصالحی که تهیه آنها به عهده اوست، تغییر کند. تغییر در ابلاغ دستور کارها و نقشه‌ها به شرطی مشمول این بنداست که پیمانکار با توجه به برنامه زمانی تفصیلی، آنها را از مهندس مشاور درخواست کرده باشد.
4 ) اگر در تحویل مصالحی که فروش آنها از و ما باید با حواله کارفرما صورت گیرد تأخیر ایجاد شود، به شرطی که پیمانکار با توجه به برنامه زمانی تفصیلی برای تهیه آنها به‌موقع اقدام کرده باشد.
5 ) در موارد حوادث قهری و همچنین در موارد مربوط به کشف اشیای عتیقه و آثار تاریخی که در موارد 26 و 43 پیش‌بینی‌شده است.
6 ) هرگاه محدودیت برای ورود مصالح و تجهیزات طبق بند "د "ماده 20 پیش آید
7 ) درصورتی‌که کار طبق ماده 49 به تعلیق درآید
8 ) درصورتی‌که قوانین و مقررات جدیدی وضع شود که در تغییر مدت اجرای کار مؤثر باشد.
9 ) هرگاه کارفرما نتواند تعهدات مالی خود را در موعدهای درج‌شده در اسناد و مدارک پیمان انجام دهد.
10) موارد دیگری که به تشخیص کارفرما خارج از قصور پیمانکار باشد.
ب ) اگر وقوع برخی از موارد درج‌شده در بند "الف "، موجب کاهش مدت پیمان شود، مهندس مشاور با کسب نظر پیمانکار، کاهش مدت پیمان را تضمین میکند و مراتب را برای اتخاذ تصمیم به کارفرما گزارش مینماید و سپس نتیجه تصمیم کارفرما را به پیمانکار ابلاغ میکند.
ج ) در پایان مدت اولیه پیمان یا هر تمدید مدت پیمان، اگر کار به اتمام نرسیده باشد، مهندس مشاور با کسب نظر پیمانکار و با توجه به موارد تعیین‌شده دربند "الف "، علل تأخیر کار را بررسی میکند و میزان مدت مجاز و غیرمجاز آن را با توافق پیمانکار تعیین مینماید و نتیجه را به کارفرما گزارش میکند و سپس نظر کارفرما را در مورد میزان مجاز یا غیرمجاز تاخیر کار به پیمانکار اعلام میکند و معادل مدت تاخیر مجاز، مدت پیمان را تمدید مینماید.
د ) در اجرای مفاد این ماده برای تمدید مدت پیمان، تأخیرهای هم‌زمان ناشی از عوامل مختلف درج‌شده دربند الف، فقط یک‌بار محاسبه می‌شود.
ه ) در اجرای مفاد این ماده، اگر پیمانکار با مهندس مشاور توافق نداشته باشد یا نسبت به تصمیم کارفرما معترض باشد، طبق نظر کارفرما عمل می‌شود و پیمانکار می‌تواند بر اساس ماده 53 برای حل مسئله اقدام نماید.
ماده 31. مدیریت اجرا
کارفرما می‌تواند قسمتی از اختیارات خود را به شخص حقوقی که مدیر طرح نامیده می‌شود، واگذار کند. کارفرما مدیر طرح را با تعیین حدود اختیارات واگذارشده به پیمانکار معرفی مینماید. تمام تصمیم‌گیری‌های مدیر طرح در چهارچوب اختیارات واگذارشده، در حکم تصمیم کارفرما می‌باشد.
ماده 32. نظارت بر اجرای کار
الف) عملیات اجرایی پیمانکار، همیشه باید زیر نظر و بااطلاع مهندس مشاور انجام شود. نظارتی که از طرف کارفرما و مهندس مشاور در اجرای کارها به عمل می‌آید، به‌هیچ‌روی، از میزان مسئولیت پیمانکار نمی‌کاهد.
نظارت مستقیم بر کار پیمانکار، در محدوده کارگاه و در موارد خاص (برای ساخت قطعات و تجهیزات) در خارج از کارگاه انجام می‌شود درهرحال، پیمانکار باید گزارش پیشرفت اقدام‌هایی را که خارج از کارگاه به‌منظور انجام تعهدات پیمان انجام می‌دهد، به مهندس مشاور تسلیم کند.
ب ) مهندس مشاور، تنها مرجع فنی پیمانکار برای اجرای موضوع پیمان از سوی کارفرماست.
هرگونه تغییرات، اظهارنظرهای فنی و اصلاحات موردنظر پیمانکاران، سازندگان و بازرسان فنی، پس از هماهنگی با مهندس مشاور، موظف به کسب مجوز از کارفرما، برای انجام وظایف نظارت است، در اسناد و مدارک پیمان تعیین‌شده است.
ج ) مهندس مشاور به‌منظور اطمینان از صحت اجرای کار، اقدام به آزمایش مصالح یا کارهای انجام‌یافته میکند. هزینه انجام آزمایش‌ها بر عهده کارفرماست، مگر آنکه در اسناد و مدارک پیمان ترتیب دیگری هم پیش‌بینی‌شده باشد. هرگاه نتایج این آزمایش‌ها با آنچه که در مدارک فنی تعیین‌شده است تطبیق نکند، پیمانکار متعهد است که مصالح و کارها را طبق دستور مهندس مشاور اصلاح کند. هزینه انجام این اصلاحات به عهده پیمانکاراست، مگر آنکه نقص موجود مربوط به مدارک فنی باشد. پیمانکار موظف است که برای نمونه‌برداری از مصالح یا انجام هر نوع آزمایش، تعداد لازم کارگر به‌صورت موردی و موقت، به‌طور رایگان در اختیار مهندس مشاور بگذارد.
د ) درصورتی‌که مهندس مشاور مواردی از عدم رعایت مشخصات فنی، نقشه‌ها و دیگر مدارک فنی پیمان را در اجرای کارها مشاهده کند، با ارسال اخطاریه‌ای، اصلاح کارهای معیوب را در مدت مناسبی که با توجه به حجم و نوع کار تعیین مینماید از پیمانکار می‌خواهد. اگر پس از پایان مهلت تعیین‌شده، پیمانکار نسبت به اصلاح کارها اقدام نکند، کارفرما می‌تواند خودش کارهای معیوب را اصلاح کند و هزینه‌های مربوط به‌اضافه 15 درصد، از مطالبات پیمانکار کسر کند. درصورتی‌که عدم توجه به اخطار مهندس مشاور برای اصلاح هر کار معیوب از سوی پیمانکار تکرار شود، کارفرما می‌تواند پیمان را طبق ماده 46 فسخ نماید.
ه ) کارفرما در مدت اجرای پیمان، هر موقع که لازم بداند، توسط نمایندگان خود، عملیات پیمانکار را بازرسی میکند پیمانکار موظف است که هر نوع اطلاعات و مدارکی که موردنیاز باشد، در اختیار نمایندگان کارفرما بگذارد و تسهیلات لازم را برای انجام این بازرسی‌ها فراهم سازد.
و ) اگر کارفرمادر طول مدت پیمان، تصمیم به تغییر مهندس مشاور بگیرد، این تصمیم باید دست‌کم یک ماه بیشتر به اطلاع پیمانکار برسد. پیمانکار و مهندس مشاور، موظف هستند که تکلیف آزمایش‌های ناتمام، صورت‌جلسه‌های در دست اقدام و صورت کارکردهای در حال رسیدگی را روشن کنند. درصورتی‌که مهندس مشاور به شرح پیش‌گفته عمل نکند، کارفرما مستقیماً بجای مهندس مشاور تکلیف کارهای ناتمام را روشن میکند و هزینه‌های مربوط به این اقدام را به‌حساب بدهی مهندس مشاور منظور مینماید. اگر درزمان اعلام کارفرما مبنی بر تغییر مهندس مشاور، بخش‌هایی از کار توسط پیمانکار در حال اجرا باشد که اتمام آن بخش منجر به صدور تأییدیه‌های مهندس مشاور شده و این امر موکول به زمان پس از تغییر مهندس مشاور شود، این‌گونه موارد، باید در طول یک هفته از تاریخ اعلام کارفرما، از سوی پیمانکار به پیمانکار منعکس شود تا کارفرما ترتیب لازم را برای عدم انقطاع آن بخش از کار پیمانکار و صدور به‌موقع تأییدیه بدهد. کارفرما مهندس مشاور جدید را به پیمانکار معرفی میکند و اختیارات او را طبق آنچه برای مهندس مشاور قبلی تعیین‌شده بود، تنفیذ یا تغییرات مربوط را به پیمانکار ابلاغ مینماید و ازآن‌پس، تصمیم‌ها و دستورهای مهندس مشاور جدید در چارچوب پیمان، برای پیمانکار لازم‌الاجراست.
ماده 33. مهندس ناظر
الف) مهندس ناظر که نماینده مهندس مشاور در کارگاه است، وظیفه دارد که با توجه به اسناد و مدارک پیمان، در اجرای کار، نظارت و مراقبت دقیق به عمل آورد و مصالح و تجهیزاتی را که باید به مصرف برسد، بر اساس نقشه‌ها و مشخصات فنی مورد رسیدگی و آزمایش قرار دهد و هرگاه عیب و نقصی در آنها یا در نحوه مهارت کارکنان یا چگونگی کار مشاهده کند، دستور رفع آنها را به پیمانکار بدهد. همچنین هرگاه بعضی از ماشین‌آلات معیوب باشد به‌طوری‌که نتوان با آنها کار را طبق مشخصات فنی انجام داد، مهندس ناظر تعمیر یا تعویض و تغییر آنها را از پیمانکارمی خواهد. با رعایت بند "ب "، هرگونه دستوری که از طرف مهندس ناظر به پیمانکار داده شود، به‌مثابه دستورهای داده‌شده توسط مهندس مشاوراست و پیمانکار ملزم به اجرای آن‌هاست.
ب ) مهندس ناظر، به‌هیچ‌روی، حق ندارد که از تعهدات پیمانکار بکاهد یا موجب تمدید مدت پیمان یا پرداخت اضافی به پیمانکار شود یا هر نوع دستور تغییر کاری را صادر کند.
ج ) پیمانکار مکلف است که دستورهای مهندس ناظر را در حدود مفاد این ماده اجرا نماید، مگر در مواردی که آنها را برخلاف اسناد و مدارک پیمان تشخیص دهد که در این صورت، موظف است که موضوع را به مهندس مشاور بنویسد و کسب تکلیف کند. هرگاه مهندس مشاور موضوع را فیصله ندهد، نظر کارفرما در آن مورد قاطع می‌باشد.
د ) باوجود نظارتی که از طرف مهندس ناظر در اجرای کارها به عمل می‌آید، کارفرما و مهندس مشاور حق‌دارند مصالح مصرفی و کارهای انجام‌یافته را مورد رسیدگی قرار دهند و اگر مشخصات آنها را مغایر نقشه‌ها و مشخصات فنی تشخیص دهند پیمانکار متعهد است مصالح و کارهای معیوب را به هزینه خود تعویض نماید. به‌هرحال، نظارت مهندس ناظر از مسئولیت پیمانکار نمی‌کاهد و سلب حق از کارفرما و مهندس مشاور نمی‌کند.
فصل چهارم
تضمین، پرداخت، تحویل کار
ماده 34. تضمین انجام تعهدات
موقع امضای پیمان، برای تضمین انجام تعهدات ناشی از آن، پیمانکار باید ضمانت‌نامه‌ای معادل 5 درصد مبلغ اولیه پیمان، صادرشده از طرف بانک موردقبول کارفرما و طبق نمونه‌ای که ضمیمه اسناد مناقصه بوده است، تسلیم کارفرما کند. ضمانت‌نامه یادشده باید تا یک ماه پس از تاریخ تحویل موقت موضوع پیمان، معتبر باشد. تا هنگامی‌که تحویل موقت انجام‌نشده است، پیمانکار موظف است برای تمدید ضمانت‌نامه یادشده اقدام کند و اگر تا 15 روز پیش از انقضای مدت اعتبار ضمانت‌نامه، پیمانکار موجبات تمدید آن را فراهم نکرده و ضمانت‌نامه تمدید نشود، کارفرما حق دارد که مبلغ ضمانت‌نامه را از بانک ضامن دریافت کند و وجه آن را به‌جای ضمانت‌نامه، به‌رسم وثیقه نزد خود نگه دارد. کارفرما تضمین انجام تعهدات را پس از تصویب صورت‌مجلس تصویب موقت، با توجه به تبصره یک این ماده آزاد میکند.
تبصره 1. حداکثر تا یک ماه پس از تحویل موقت، آخرین صورت‌وضعیت موقت طبق ماده 37، بدون منظور داشتن مصالح پای‌کار تنظیم می‌شود. هرگاه بر اساس این صورت‌وضعیت، پیمانکار بدهکار نباشد یا جمع بدهی او از نصف کسور تضمین حسن انجام کار کمتر باشد، ضمانت‌نامه انجام تعهدات بی‌درنگ آزاد می‌شود. ولی هرگاه میزان بدهی پیمانکار، از نصف کسور تضمین حسن انجام کار بیشتر باشد، ضمانت‌نامه انجام تعهدات، برحسب مورد طبق شرایط تعیین‌شده در ماده 40 یا 52 آزاد می‌شود.
تبصره 2. درصورتی‌که تمام یا قسمتی از تضمین انجام تعهدات، به‌صورت نقد نزد کارفرما باشد یا با رعایت مقررات، به‌جای ضمانت‌نامه بانکی از انواع دیگر اوراق بهادار استفاده شود، چگونگی گرفتن تضمین و استرداد آن در هر مورد، طبق شرایطی است که در این پیمان برای ضمانت‌نامه بانکی تعیین‌شده است.
ماده 35. تضمین حسن انجام کار
از مبلغ هر پرداخت به پیمانکار، معادل 10 درصد به‌عنوان تضمین حسن انجام کار کسر و در حساب سپرده نزد کارفرما نگهداری می‌شود. نصف این مبلغ پس از تصویب صورت‌وضعیت قطعی طبق ماده 40 و نصف دیگر آن پس از تحویل قطعی، با رعایت مواد 42 و 52 مسترد می‌گردد.
تبصره- پیمانکار می‌تواند وجوه سپرده تضمین حسن انجام کار را طبق دستورالعمل نافذ درزمان ارجاع کار که شماره و تاریخ آن در اسناد و مدارک پیمان درج‌شده است دریافت کند.
ماده 36. پیش‌پرداخت
کارفرما موافقت دارد که به‌منظور تقویت بنیه مالی پیمانکار، مبلغی به‌عنوان پیش‌پرداخت به پیمانکار پرداخت کند. میزان، روش پرداخت و چگونگی واریز پیش‌پرداخت و دیگر ضوابط آن، بر اساس دستورالعمل مربوط است که درزمان ارجاع کار نافذ بوده و شماره و تاریخ آن در اسناد و مدارک پیمان درج‌شده است. پیمانکار در موعدهای مقرر در دستورالعمل پیش‌گفته، برای دریافت هریک از اقساط پیش‌پرداخت، درخواست خود را به مهندس مشاور می‌نویسد، کارفرما پس از تأیید مهندس مشاور، هر قسط پیش‌پرداخت را در مقابل تضمین تعیین‌شده در دستورالعمل، بدون اینکه وجوهی از آن کسر شود، پرداخت مینماید. مهلت پرداخت هر قسط پیش‌پرداخت 20 روز از تاریخ درخواست پیمانکار که به تأیید مهندس مشاور رسیده است، یا 10 روز از تاریخ ارائه تضمین از سوی پیمانکار، هرکدام که بیشتر است، می‌باشد.
ماده 37. پرداخت‌ها
الف) در آخر هرماه، پیمانکار، وضعیت کارهای انجام‌شده از شروع کار تا تاریخ را که طبق نقشه‌های اجرایی، دستور کارها و صورت‌مجلس‌هاست اندازه‌گیری مینماید و مقدار مصالح و تجهیزات پای‌کار را تعیین میکند، سپس بر اساس فهرست‌بهای منضم به پیمان، مبلغ صورت‌وضعیت را محاسبه کرده و آن را در آخر آن ماه تسلیم مهندس ناظر مینماید. مهندس مشاور، صورت‌وضعیت پیمانکار را ازنظر تطبیق با اسناد و مدارک پیمان کنترل کرده و در صورت لزوم با تعیین دلیل اصلاح مینماید و آن را در مدت حداکثر 10 روز از تاریخ دریافت از سوی مهندس ناظر برای کارفرما ارسال مینماید و مراتب را نیز به اطلاع پیمانکار می‌رساند. کارفرما صورت‌وضعیت کنترل‌شده از سوی مهندس مشاور را رسیدگی کرده و پس از کسر وجوهی که بابت صورت‌وضعیت‌های موقت قبلی پرداخت‌شده است و همچنین اعمال کسور قانونی و کسور متعلقه طبق پیمان، باقیمانده مبلغ قابل پرداخت به پیمانکار را حداکثر ظرف مدت 10 روز از تاریخ وصول صورت‌وضعیت، با صدور چک به نام پیمانکار، پرداخت میکند. با پرداخت صورت‌وضعیت موقت، تمام‌کارها و مصالح و تجهیزاتی که در صورت‌وضعیت مزبور درج گردیده است متعلق به کارفرماست، لیکن به‌منظور اجرای بقیه کارهای موضوع پیمان، به‌رسم امانت تا موقع تحویل موقت، در اختیار پیمانکار قرار میگیرد. مقادیر درج‌شده درصورتی‌که وضعیت‌های موقت و پرداخت‌هایی که بابت آنها به عمل می‌آید جنبه موقت و علی‌الحساب دارد و هر نوع اشتباه اندازه‌گیری و محاسباتی و جز این‌ها، درصورتی‌که وضعیت‌های بعدی یا در صورت‌وضعیت قطعی، اصلاح و رفع می‌شود. به‌منظور ایجاد امکان برای تهیه، رسیدگی و تصویب صورت‌وضعیت قطعی در مهلت‌های تعیین‌شده در ماده 40 پیمانکار باید ضمن اجرای کار و پس از اتمام هریک از اجزای آن نسبت به تهیه متره های قطعی و ارائه آنها به مهندس مشاور برای رسیدگی همراه با صورت‌مجلس‌ها و مدارک مربوط اقدام نماید، این اسناد باید در صورت‌وضعیت‌های موقت نیز مورداستفاده قرار گیرد.
تبصره 1. هرگاه به عللی صورت‌وضعیت ارسالی از طرف مهندس مشاور مورد تأیید کارفرما قرار نگیرد، کارفرما پس از وضع کسور تعیین‌شده در این ماده تا 70 درصد مبلغ صورت‌وضعیتی را که مهندس مشاور ارسال نموده است به‌عنوان علی‌الحساب و در مدت مقرر در این ماده در وجه پیمانکار پرداخت میکند و صورت‌وضعیت را همراه با دلایل رد آن، برای تصحیح به مهندس مشاور برمی‌گرداند تا پس از اعمال اصلاحات لازم در مدت حداکثر 5 روز، دوباره به شرح یادشده، برای کارفرما ارسال شود و بقیه مبلغ به ترتیب پیش‌گفته به پیمانکار پرداخت گردد. در این صورت، مهلت پرداخت مبلغ صورت‌وضعیت از تاریخی شروع می‌شود که صورت‌وضعیت تصحیح‌شده تسلیم کارفرما شود.
تبصره 2. اگر پیمانکار نسبت به صورت‌وضعیتی که به شرح پیش‌گفته اصلاح‌شده است معترض باشد، اعتراض خود را با ذکر دلیل، حداکثر ظرف مدت یک ماه، به کارفرما اعلام میکند تا مورد رسیدگی قرار گیرد.
تبصره 3. اگر پیمانکار در موعد مقرر صورت‌وضعیت موقت را تهیه و تسلیم مهندس ناظر نکند، مهندس مشاور با تأیید کارفرما و به هزینه پیمانکار اقدام به تهیه آن میکند و اقدامات بعدی برای رسیدگی و پرداخت آن را به ترتیب این ماده به عمل می‌آورد. در این حالت، هیچ‌گونه مسئولیتی ازنظر تأخیر در پرداخت صورت‌وضعیت مربوط متوجه کارفرما نیست.
ب ) در پیمان‌هایی که مشمول تعدیل آحاد بها هستند، پس از تأیید هر صورت‌وضعیت موقت از سوی کارفرما، پیمانکار صورت‌وضعیت تعدیل آحاد بهای آن صورت‌وضعیت را بر اساس آخرین شاخصهای اعلام‌شده محاسبه مینماید و به‌منظور بررسی و پرداخت به‌نحوی‌که در بند "الف " تعیین‌شده است، برای مهندس مشاور ارسال میکند.
تبصره- اگر به هر دلیل و غیر از قصور پیمانکار، تعدیل کارکردهای هر نیمه از سال (سه‌ماهه اول و دوم یا سوم و چهارم) پس از سپری شدن سه ماه از آن نیمه سال، با شاخصهای قطعی، آن را رسیدگی میکند و به کارفرما تسلیم مینماید تا طبق بند "الف " برای رسیدگی و پرداخت آن اقدام شود.
تبصره-اگر به هردلیل و غیراز قصور پیمانکار،تعدیل کارکردهای هر نیمه از سال(سه ماهه اول و دوم یا سوم و چهارم) پس از سپری شدن سه ماه از آن نیمه سال، با شاخصهای قطعی،پرداخت نشود، طبق بند ۹ ماده ۳۰ عمل خواهد شد.
ج) برای پرداخت وجوه دیگری که به موجب اسناد و مدارک پیمان به پیمانکار تعلق میگیرد،مهندس مشاور، ظرف مدت ۱۰ روز از تاریخ دریافت صورتحساب پیمانکار، آن را رسیدگی میکند و به کارفرما تسلیم مینماید تا طبق بند "الف" برای رسیدگی و پرداخت آن اقدام شود.
ماده 38. پرداخت‌های ارزی
هرگاه طبق اسناد و مدارک پیمان، پیمانکار برای بعضی از هزینه‌های اجرایی موضوع پیمان، احتیاج به ارز داشته باشد بدین ترتیب رفتار می‌شود.
الف) اگر در اجرای بند "الف "ماده 17 برای استخدام متخصصان خارجی در اسناد و مدارک پیمان، پرداخت ارز از سوی کارفرما تعهد شده باشد، کارفرما ارز موردنیاز را در مقابل پرداخت معادل ریالی آن از سوی پیمانکار، به نرخ رسمی فروش بانک مرکزی ایران در تاریخ پرداخت، در اختیار پیمانکار قرار می‌دهد، به‌شرط آنکه در قرارداد آنها قسمتی از حقوق که هیچ‌گاه نباید از 50 درصد بیشتر باشد، به ارز پیش‌بینی‌شده باشد.
ب ) برای تهیه مصالح و تجهیزاتی که در اسناد و مدارک پیمان پرداخت ارز از سوی کارفرما تعهد شده است و باید از خارج کشور وارد شود و در عملیات موضوع پیمان مصرف گردیده و در کار باقی بماند، پیمانکار باید طبق مشخصات تعیین‌شده در اسناد و مدارک پیمان و با توجه به برنامه زمانی تفصیلی، برای تهیه پروفرمای خرید مصالح و تجهیزات موردبحث، به‌طوری‌که دست‌کم دارای 90 روز اعتبار باشد، اقدام نماید. پیمانکار باید با مسئولیت خود، اسناد فروشنده را ازلحاظ انطباق مقادیر و مشخصات آنها با اسناد و مدارک پیمان، کنترل نماید و پس از تائید، به مهندس مشاور تسلیم کند. مهندس مشاور، اسناد دریافتی را بررسی میکند و پس ازتانید، ظرف مدت 20 روز از تاریخ وصول آنها، نظر کارفرما را به پیمانکار ابلاغ مینماید. اسناد مربوط به خرید مصالح و تجهیزات پیش‌گفته باید به نام کارفرما صادر شود. کارفرما بر اساس اسناد تائید شده به‌حساب پیمانکار اقدام به گشایش اعتبار میکند. پیمانکار با نظارت کارفرما، نسبت به ترخیص مصالح و تجهیزات سفارش شده از گمرک، به هزینه خود، اقدام مینماید. پس‌ازآنکه مصالح و تجهیزات یادشده وارد کارگاه شد و بهای آن به‌صورت کار یا مصالح و تجهیزات پای‌کار در صورت‌وضعیت‌ها منظور گردید، پرداخت‌های قبلی که به‌صورت اعتبار از طرف کارفرما انجام‌شده است، از طلب پیمانکار کسر می‌شود.
ج ) اگر در اجرای بندهای "الف "و "ب "، نرخ تسعیر ارز نسبت به نرخ آن در تاریخ تسلیم پیشنهاد قیمت پیمانکار تغییر کند، در صورت افزایش نرخ ارز، تفاوت نرخ تسعیر ارز به‌حساب بستانکاری پیمانکار منظور می‌شود و در صورت کاهش نرخ ارز به‌حساب بدهی پیمانکار منظور می‌گردد.
د ) تعدیل نرخ کارهای موضوع‌بند "ب "، در صورت شمول تعدیل به این پیمان، تابع مقررات تعدیل خاص طبق دستورالعمل نحوه تعدیل آحاد بها که در مورد این پیمان نافذ است، می‌باشد.
ه ) اگر برای خرید ماشین‌آلات و ابزار خاصی که برای اجرای کار موردنیازاست و امکان تهیه آنها در داخل نیست و باید از خارج کشور وارد شود، از سوی کارفرما تسهیلات ارزی در اسناد و مدارک پیمان پیش‌بینی‌شده باشد، در این مورد، به ترتیب پیش‌بینی‌شده عمل می‌شود. پرداخت هزینه تأمین ماشین‌آلات و ابزار موضوع این بند، به عهده پیمانکار و مالکیت آنها، متعلق به پیمانکاراست.
ماده 39. تحویل موقت
الف) پس‌ازآنکه عملیات موضوع پیمان تکمیل گردید و کار آماده بهره‌برداری شد، پیمانکار از مهندس مشاور تقاضای تحویل موقت میکند و نماینده خود را برای عضویت در هیات تحویل معرفی مینماید. مهندس مشاور، به درخواست پیمانکار رسیدگی میکند و در صورت تائید ضمن تعیین تاریخ آمادگی کار برای تحویل موقت تقاضای تشکیل هیات تحویل موقت را از کارفرما مینماید کارفرما به‌گونه‌ای ترتیب کار را فراهم میکند که هیات تحویل حداکثر در مدت 20 روز از تاریخ آمادگی کار که به تائید مهندس مشاور رسیده است در محل کار حاضر می‌شود و برای تحویل موقت اقدام نماید. اگر به مهندس مشاور عملیات موضوع پیمان آماده بهره‌برداری نباشد ظرف مدت هفت روز از دریافت تقاضای پیمانکار نواقص و کارهایی را که باید پیش از تحویل موقت تکمیل شود به اطلاع پیمانکارمی رساند.
هیات تحویل موقت، متشکل است از:
نماینده کارفرما
نماینده مهندس مشاور
نماینده پیمانکار
کارفرما تاریخ و محل تشکیل هیات را به اطلاع مهندس مشاور و پیمانکارمی رساند و تا تاریخ تشکیل هیات مهندس مشاور برنامه انجام آزمایش‌هایی را که برای تحویل کار لازم است تهیه و به پیمانکار ابلاغ میکند تا آن قسمت از وسایل را که تدارک آنها طبق اسناد و مدارک پیمان به عهده اوست برای روز تشکیل هیات در محل کار آماده کند پیمانکار موظف است که تشکیلات لازم را برای هیات تحویل فراهم آورد. آزمایش‌های لازم به تشخیص و با نظر اعضای هیات در محل انجام می‌شود و نتایج آن در صورت‌مجلس تحویل موقت درج می‌گردد به‌جز آزمایش‌هایی که طبق اسناد و مدارک پیمان هزینه آنها به عهده پیمانکار است هزینه آزمایش‌ها را کارفرما پرداخت میکند. هرگاه هیات تحویل عیب و نقصی در کارها مشاهده نکند اقدام به تنظیم صورت‌مجلس تحویل موقت مینماید صورت‌مجلس تحویل موقت را به همراه نتیجه آزمایش‌های انجام‌شده برای کارفرما ارسال میکند و نسخه‌ای از آن را تا ابلاغ از سوی کارفرما در اختیار پیمانکار قرار می‌دهند کارفرما پس از تایید تحویل موقت عملیات موضوع پیمان را به پیمانکار ابلاغ مینماید.
هرگاه هیات تحویل موقت عیب و نقصی در کارها مشاهده نماید اقدام به تنظیم صورت‌مجلس تحویل موقت با تعیین مهلتی برای رفع نقص میکند و فهرستی از نقایص و معایب کارها و عملیات ناتمام و آزمایش‌هایی که نتیجه آن بعداً معلوم می‌شود را تنظیم و ضمیمه صورت‌مجلس تحویل موقت مینماید و نسخه‌ای از آن را به پیمانکارمی دهد پس از اعلام رفع نقص از جانب پیمانکار مهندس مشاور به‌اتفاق نماینده کارفرما دوباره عملیات را بازدید میکند و اگر بر اساس فهرست نقایص تعیین‌شده هیچ‌گونه عیب و نقصی باقی نمانده باشد مهندس مشاور صورت‌جلسه تحویل موقت و گواهی رفع نقایص و معایب را که به امضای نماینده کارفرما مهندس مشاور و پیمانکار رسیده است همراه نتایج آزمایش‌های خواسته‌شده برای کارفرما ارسال میکند تا پس از تایید کارفرما به پیمانکار ابلاغ شود اگر به تشخیص کارفرما حضور نماینده او در بازدید از کار و گواهی رفع نقص ضروری نباشد به مهندس مشاور نمایندگی می‌دهد تا بجای نماینده کارفرما اقدام کند. تاریخ تحویل موقت تاریخ تشکیل هیات در محل و تحویل کار به کارفرماست که در صورت‌مجلس تحویل موقت درج می‌شود تاریخ شروع دوره تضمین تاریخ تحویل موقت است به‌شرط آنکه هیات تحویل هیچ‌گونه نقصی در کار مشاهده نکند یا نقایص در مهلتی که از طرف هیات تعیین‌شده است رفع شود اگر زمانی که پیمانکار صرف رفع نقایص میکند بیش از مهلت تعیین‌شده باشد تاریخ تحویل موقت همان تاریخ تشکیل هیات و تحویل کار به کارفرماست ولی تاریخ شروع دوره تضمین تاریخ رفع نقص است که به تایید مهندس مشاور رسیده باشد. اگر هیات تحویل موقت دیرتر از موعد مقرر (20 روز از تاریخ آمادگی کار از سوی پیمانکار که به تأیید مهندس مشاور رسیده است) در محل حاضر شود و برای تحویل موقت اقدام نماید تاریخ تحویل موقت تاریخ تشکیل هیات در محل و تحویل کار به کارفرماست در این حالت اگر هیات نقصی در کار مشاهده نکند یا نقایص در مهلتی که از سوی هیات تعیین‌شده است رفع شود تاریخ شروع دوره تضمین 20 پس از تاریخ آمادگی کار از سوی پیمانکار که به تأیید مهندس مشاور رسیده است می‌باشد مگر آنکه زمانی که پیمانکار صرف رفع نقص میکند بیش از مهلت تعیین‌شده باشد که در این صورت تاریخ شروع دوره تضمین برابر تاریخ رفع نقص که به تأیید مهندس مشاور رسیده است منهای مدت تاخیر تشکیل هیات در محل (نسبت به مهلت 20 روز) می‌باشد. کارفرما باید هزینه‌های حفظ و نگهداری از کار را برای مدت تاخیر در تحویل موقت (نسبت به مهلت 20 روز) به پیمانکار پرداخت کند.
ب ) درصورتی‌که در اسناد و مدارک پیمان برای تکمیل و تحویل موقت قسمت‌های مستقلی از کار زمان‌های مجزایی پیش‌بینی‌شده باشد یا به نظر کارفرما بهره‌برداری از قسمت‌های مستقلی از کار پیش از تکمیل کل کار موردنیاز باشد کارفرما با رعایت این ماده قسمت‌های پیش‌گفته را تحویل موقت گرفته و اقدام‌های پس از تحویل موقت مانند آزاد نمودن تضمین انجام تعهدات شروع دوره تضمین تحویل قطعی استرداد کسور تضمین حسن انجام کار را به‌تناسب آن قسمت از کار که تحویل موقت گردیده است طبق اسناد و مدارک پیمان به‌صورت مستقل انجام می‌دهد.
ج ) اگر با توجه به بند "الف "ماده 29 عملیات موضوع پیمان تا حد 125 درصد مبلغ اولیه پیمان انجام شود ولی کارهای اجراشده قابل بهره‌برداری نباشد و پیمانکار برای ادامه کار موافقت نکند کارفرما طبق ماده 48 به پیمان خاتمه می‌دهد.
د ) درصورتی‌که عملیات موضوع پیمان طبق این ماده آماده تحویل موقت شود ولی پیمانکار تقاضای تحویل کار را نکند مهندس مشاور آماده بودن کار برای تحویل موقت را به کارفرما اعلام مینماید تا کارفرما طبق این ماده برای تشکیل هیات و تحویل موقت کار اقدام کند اگر پس از 10 روز از تاریخ ابلاغ کارفرما پیمانکار نماینده خود را برای تحویل موقت معرفی نکند کارفرما با تامین دلیل به‌وسیله دادگاه محل نسبت به تحویل موقت موضوع پیمان طبق این ماده اقدام مینماید در این حالت پیمانکار حق هیچ‌گونه اعتراضی در این مورد ندارد.
ه ) پس از تقاضای پیمانکار برای تحویل موقت درصورتی‌که آماده بودن کار برای تحویل موقت مورد تایید مهندس مشاور باشد ولی تدارکات لازم برای راه‌اندازی و انجام آزمایش‌های موردنیاز مانند آب و برق که باید از سوی کارفرما تأمین شود فراهم نباشد نحوه تحویل موقت و تحویل قطعی و آزاد کردن تضمین‌های پیمانکار با رعایت حقوق طرفین پیمان طبق نظر هیاتی متشکل از نماینده سازمان برنامه‌وبودجه نماینده کارفرما و نماینده پیمانکارمی باشد نظر این هیات قطعی و لازم‌الاجرا است.
و ) پیمانکار موظف است که پس از تحویل موقت تمام وسایل ماشین‌آلات و ابزار و مصالح اضافی متعلق به خود در محل‌های تحویلی کارفرما را ظرف مدت مناسبی که موردقبول مهندس مشاور باشد از محل‌های یادشده خارج کند به‌علاوه پیمانکار باید ظرف مدت معینی که توسط مهندس مشاور تعیین می‌شود ساختمان‌ها و تاسیسات موقتی را که برای اجرای کار در محل‌های تحویلی کارفرما ساخته است تخریب یا پیاده کند و مصالح و مواد زاید آن را از محل کار خارج و کارگاه را به هزینه خود تمیز کند در غیر این صورت کارفرما می‌تواند برای خارج نمودن آنها به هر نحو که مقتضی بداند عمل نماید و هزینه‌های آن را به‌حساب بدهی پیمانکار منظور دارد. در این صورت، پیمانکار حق اعتراض نسبت به اقدام کارفرما و ادعای ضرر و زیان به اموال و دارایی‌های خود را ندارد. با توجه به اینکه مالکیت ساختمان‌های پیش‌ساخته و مصالح بازیافتی و قطعات پیش‌ساخته ساختمان‌ها و تاسیسات تجهیز کارگاه که به‌وسیله پیمانکار در محل‌های تحویلی کارفرما نصب یا احداث‌شده است متعلق به پیمانکار است، هرگاه تمام یا قسمتی از این ساختمان‌ها و تاسیسات موقت پیمانکار مورداحتیاج کارفرما باشد، با توجه به اینکه در این حالت نباید و جهی بابت برچیدن ساختمان‌ها و تاسیسات یادشده به پیمانکار پرداخت شود، قیمت آن با تراضی طرفین تعیین و به کارفرما فروخته و تحویل می‌شود.
ماده 40. صورت‌وضعیت قطعی
پیمانکار باید حداکثر تا یک ماه از تاریخ تحویل موقت، صورت‌وضعیت قطعی کارهای انجام‌شده را بر اساس اسناد و مدارک پیمان بدون منظور نمودن مصالح و تجهیزات پای‌کار تهیه کند و برای رسیدگی به مهندس مشاور تسلیم نماید. مهندس مشاور صورت‌وضعیت دریافت شده را رسیدگی نموده و ظرف مدت سه ماه برای تصویب کارفرما ارسال مینماید. کارفرما صورت‌وضعیت دریافت شده را ظرف مدت دو ماه از تاریخ وصول رسیدگی میکند و نظر نهایی خود را ضمن ارسال یک نسخه از آن به پیمانکار اعلام می‌دارد. درصورتی‌که پیمانکار ظرف مهلت تعیین‌شده برای تهیه صورت‌وضعیت قطعی اقدام نکند با تایید کارفرما، مهندس مشاور به هزینه پیمانکار اقدام به تهیه آن میکند و پس از امضای پیمانکار برای تصویب کارفرما ارسال می‌دارد درصورتی‌که پیمانکار از امضای صورت‌وضعیت خودداری کند مهندس مشاور بدون امضای پیمانکار صورت‌وضعیت را برای کارفرما می‌فرستد.
در حالتی که پیمانکار، صورت‌وضعیت را قبلا امضا نموده است اگر اعتراضی نسبت به نظر کارفرما داشته باشد یا در حالتی که صورت‌وضعیت را قبلا امضا نکرده است و نسبت به نظر کارفرما اعتراض دارد اعتراض خود را حداکثر ظرف مدت یک ماه از تاریخ وصول صورت‌وضعیت با ارائه دلیل و مدرک، یکجا به اطلاع کارفرما می‌رساند. کارفرما حداکثر ظرف مدت یک ماه از تاریخ وصول نظر پیمانکار، به موارد اعتراض رسیدگی میکند و قبول یا رد آنها را اعلام مینماید. پیمانکار می‌تواند برای تعیین تکلیف آن قسمت از اعتراض خود که موردقبول کارفرما واقع نمی‌شود طبق ماده 53 اقدام نماید.
درصورتی‌که پیمانکار ظرف مدت تعیین‌شده به صورت‌وضعیت اعتراض نکند صورت‌وضعیت قطعی از طرف پیمانکار قبول‌شده تلقی می‌شود
مقادیر کارها که به ترتیب بالا در صورت‌وضعیت قطعی منظور می‌شود به‌تنهایی قاطع است و مأخذ تسویه‌حساب قرارمی گیرد هرچند که بین آنها و مقادیری که در صورت‌وضعیت‌های موقت منظور گردیده است، اختلاف باشد.
هرگاه با توجه به صورت‌وضعیت قطعی تصویب‌شده و سایر حساب‌های پیمانکار، پیمانکار بدهکار نباشد، نصف تضمین حسن انجام کار آزاد می‌شود.
تبصره- در مواردی که طبق مواد 47 یا 48 پس از فسخ یا خاتمه پیمان اقدام به تهیه صورت‌وضعیت قطعی می‌شود، مهلت تهیه صورت‌وضعیت قطعی، به ترتیب از تاریخ صورت‌برداری یا تاریخ تحویل کارهای انجام‌شده می‌باشد.
ماده 41. تحویل قطعی
در پایان دوره تضمین تعیین‌شده در ماده 5 موافقت‌نامه کارفرما بنا به تقاضای پیمانکار و تایید مهندس مشاور، اعضای هیات تحویل قطعی و تاریخ تشکیل هیات را به همان‌گونه که در ماده 39 برای تحویل موقت پیش‌بینی‌شده است معین و به پیمانکار ابلاغ میکند هیات تحویل قطعی پس از بازدید کارها هرگاه عیب و نقصی که ناشی از کار پیمانکار باشد مشاهده ننماید، موضوع پیمان را تحویل قطعی میگیرد و بی‌درنگ صورت‌مجلس آن را تنظیم و برای کارفرما ارسال میکند و نسخه‌ای از آن را تا ابلاغ از سوی کارفرما، به پیمانکار می‌دهد و سپس کارفرما تصویب تحویل قطعی کار را به پیمانکار ابلاغ مینماید.
تبصره 1. هرگاه هیات تحویل قطعی عیب و نقصی ناشی از کار پیمانکار مشاهده کند برای رفع آنها طبق ماده 42 رفتار می‌شود.
تبصره 2. اگر پیمانکار در پایان دوره تضمین تعیین‌شده در ماده 5 موافقت‌نامه تقاضای تحویل قطعی کار را ننماید مکلف به رفع نواقص ناشی از کار خود که تا تاریخ تقاضای تحویل قطعی بروز کرده است می‌باشد و تاریخ تقاضای پیمانکار ملاک اقدامات مربوط به تحویل قطعی است.
تبصره 3. اگر کارفرما باوجود تقاضای پیمانکار اقدام به اعزام هیات تحویل نکند و این تاخیر پیش از دو ماه به طول انجامد و پس از درخواست مجدد پیمانکار و انقضای یک ماه از تاریخ تقاضای مجدد کارفرما در این زمینه اقدامی نکند عملیات موضوع پیمان تحویل قطعی شده تلقی می‌گردد و باید اقدامات پس از تحویل قطعی در مورد آن انجام شود.
ماده 42. مسئولیت‌های دوره تضمین
اگر در دوره تضمین، معایب و نقایصی در کار ببینند که ناشی از کار پیمانکار باشد، پیمانکار مکلف است که آن معایب و نقایص را به هزینه خود رفع کند. برای این منظور کارفرما مراتب را با ذکر معایب و نقایص و محل آنها به پیمانکار ابلاغ میکند و پیمانکار باید حداکثر 15 روز پس از ابلاغ کارفرما، شروع به رفع معایب و نقایص کند و آنها را طی مدتی که موردقبول کارفرماست، رفع نماید. هرگاه پیمانکار در انجام این تعهد قصور ورزد یا مسامحه کند کارفرما حق دارد آن معایب و نقایص را خودش یا به ترتیبی که مقتضی بداند رفع نماید و هزینه آن را به‌اضافه 15 درصد از محل تضمین پیمانکار یا هر نوع مطالبات و سپرده‌ای که پیمانکار نزد او دارد برداشت نماید.
هزینه‌های حفاظت نگهداری و بهره‌برداری کارهای تحویل موقت شده در دوره تضمین به عهده کارفرماست.
فصل پنجم
حوادث قهری، فسخ، ختم، تعلیق، هزینه تسریع، خسارت تأخیر، تسویه‌حساب، حل اختلاف
ماده 43. بروز حوادث قهری
جنگ، اعم از اعلام‌شده یا نشده انقلاب‌ها و اعتصاب‌های عمومی، شیوع بیماری‌های واگیردار، زلزله، سیل و طغیان‌های غیرعادی آتش‌سوزی‌های دامنه‌دار و مهارنشدنی، طوفان و حوادث مشابه خارج از کنترل دو طرف پیمان که در منطقه اجرای کار وقوع یابد و ادامه کار را برای پیمانکار ناممکن سازد جز و حوادث قهری به شمار می‌رود و در صورت بروز آنها به ترتیب زیر عمل می‌شود در بروز حوادث قهری هیچ‌یک از دو طرف مسئول خسارت‌های واردشده به‌طرف دیگر در اثر این حوادث نیست.
الف) پیمانکار موظف است که حداکثر کوشش خود را برای حفاظت از کارهای اجراشده که در وضعیت قهری رها کردن آنها منجر به زیان جدی می‌شود و انتقال مصالح و تجهیزات پای‌کار به محل‌های مطمئن و ایمن به کاربرد کارفرما نیز باید تمام امکانات موجود خود را در محل در حد امکان برای تسریع در این امر در اختیار پیمانکار قرار دهد.
ب ) در مورد خسارت‌های واردشده به کارهای موضوع پیمان تأسیسات و ساختمان‌های موقت ماشین‌آلات و ابزار و وسایل پیمانکار به شرح زیر عمل می‌شود.
1) هرگاه خسارت‌های واردشده به کارهای موضوع پیمان مشمول بیمه موضوع‌بند "ج "ماده 21 باشد برای جبران آن طبق همان ماده اقدام می‌شود.
2) اگر خسارت‌های واردشده به کارهای موضوع پیمان مشمول بیمه موضوع‌بند "ج "ماده 21 نیست یا میزان آن برای جبران خسارت‌ها کافی نباشد جبران خسارت به عهده کارفرماست.
3) جبران خسارت‌های واردشده به ساختمان‌ها و تاسیسات موقت ماشین‌آلات و ابزار و وسایل پیمانکار با توجه به بند "د "ماده 21 به عهده پیمانکاراست.
منظور از جبران خسارت‌های یادشده دربندهای "ب-1"و "ب-2"اعاده کارها به‌صورت پیش از وقوع حادثه است. پس از رفع وضعیت قهری اگر کارفرما اعاده کارها را به حالت پیش از وقوع حادثه لازم و میسر بداند پیمانکار مکلف است که اجرای کارها را بی‌درنگ آغاز کند در این صورت تمدید مدت مناسبی برای اعاده کارها به وضع اولیه از سوی پیمانکار پیشنهاد می‌شود که پس از رسیدگی و تایید مهندس مشاور و تصویب کارفرما به پیمانکار ابلاغ می‌گردد.
ج ) اگر کارفرما ادامه یا اعاده کارها به وضع اولیه را ضروری تشخیص ندهد یا اگر وضعیت قهری بیش از شش ماه ادامه یابد بدون رعایت بند "د "ماده 48 طبق ماده 48 به پیمان خاتمه می‌دهد
کارفرما هزینه‌های توقف کار پیمانکار را برای مدت مازاد بر یک ماه اول طبق بندها ب "ب "و "ج "ماده 49 پرداخت میکند.
ماده 44. ممنوعیت قانونی
پیمانکار اعلام میکند که در موقع عقد پیمان مشمول منع مداخله، مصوب بیست و دوم دی‌ماه یک هزار و سیصد و سی‌وهفت نیست و درصورتی‌که خلاف آن برای کارفرما محرز شود پیمان فسخ و طبق ماده 47 رفتار می‌شود.
هرگاه ضمن انجام کار تا تحویل موقت پیمانکار به علل زیر مشمول قانون پیش‌گفته شود:
الف) تغییراتی که در صاحبان سهام میزان سهام مدیران یا بازرسان شرکت پیمانکار پیش آید.
ب ) تغییراتی که در دستگاه‌های دولت یا کارفرما پیش آید
در حالت (الف) پیمان فسخ و طبق ماده 47 رفتار می‌شود. در حالت (ب) به‌محض وقوع منع قانونی پیمانکار مکلف است که مراتب را به کارفرما اعلام کند و درصورتی‌که مانع قانونی رفع نشود کارفرما به پیمان خاتمه می‌دهد و طبق ماده 48 با پیمانکار عمل میکند اگر پیمانکار مراتب را به‌موقع به کارفرما اعلام نکند پیمان فسخ و طبق ماده 47 رفتار می‌شود.
ماده 45. حقوق انحصاری ثبت‌شده
الف) پیمانکار کارفرما را در مقابل تمام دعاوی، خسارت‌ها و مطالبات مربوط به نقص احتمالی حقوق ثبت‌شده تألیفات علایم یا نام‌های تجاری و دیگر حقوق حمایت‌شده که در اجرای موضوع پیمان ایجاد شود مصون می‌دارد.
ب ) کارفرما تایید مینماید که مفاد اسناد و مدارک پیمان به‌گونه‌ای نیست که موجب نقض حقوق حمایت‌شده شود. درصورتی‌که برای پیمانکار معلوم شود که رعایت اسناد و مدارک پیمان ناگزیر در مواردی موجب نقض حقوق حمایت‌شده می‌گردد باید پیش از هر نوع اقدام در مورد آنها مراتب را به مهندس مشاور اعلام کند تا کارفرما نسبت به انجام تغییرات لازم به‌گونه‌ای که نقض حقوق حمایت‌شده برطرف شود اقدام نماید و نتیجه را به پیمانکار ابلاغ کند.
ماده 46. موارد فسخ پیمان
الف) کارفرما می‌تواند در صورت تحقق هر یک از موارد زیر پیمان را طبق ماده 47 فسخ کند.
1) تاخیر در تحویل گرفتن کارگاه از جانب پیمانکار بیش از مهلت تعیین‌شده دربند "ب "ماده 28.
2) تاخیر در ارائه برنامه زمانی تفصیلی به مدت بیش از نصف مهلت تعیین‌شده برای تسلیم آن.
3) تاخیر در تجهیز کارگاه برای شروع عملیات موضوع پیمان بیش از نصف مدت تعیین‌شده در بند "ج " ماده 4 موافقت‌نامه فسخ پیمان در این حالت در صورتی مجازاست که کارفرما قسمتی از پیش‌پرداخت را که باید بعد از تحویل کارگاه پرداخت کند پرداخت کرده باشد.
4) تاخیر در شروع عملیات موضوع پیمان بیش از یک‌دهم مدت اولیه پیمان یا دو ماه هرکدام که کمتراست.
5) تاخیر در اتمام هریک از کارهای پیش‌بینی‌شده در برنامه زمانی تفصیلی بیش از نصف مدت تعیین‌شده برای آن کار با توجه به ماده 30
6) تاخیر در اتمام کار به مدت بیش از یک‌چهارم مدت پیمان با توجه به ماده 30
7) عدم شروع کار پس از رفع وضعیت قهری موضوع ماده 43 و ابلاغ شروع کار از سوی کارفرما
8) بدون سرپرست گذاشتن کارگاه یا تعطیل کردن کار بدون اجازه کارفرما، بیش از 15 روز
9) عدم انجام دستور مهندس مشاور برای اصلاح کارهای انجام‌شده معیوب طبق بند "د "ماده 32
10) انحلال شرکت پیمانکار.
11) ورشکستگی پیمانکار یا توقیف ماشین‌آلات و اموال پیمانکار از سوی محاکم قضایی به‌گونه‌ای که موجب توقف یا کندی پیشرفت کار شود.
12) تاخیر بیش از یک ماه در پرداخت دستمزد کارگران طبق بند "و "ماده 17
13) هرگاه ثابت شود که پیمانکار برای تحصیل پیمان یا اجرای آن به عوامل کارفرما حق‌العمل، پاداش یا هدایایی داده است یا آنها یا واسطه‌های آنها را در منافع خود سهیم کرده است.
ب ) در صورت احراز موارد زیر، کارفرما پیمان را فسخ میکند
1) واگذاری پیمان به شخص ثالث
2) پیمانکار مشمول ممنوعیت قانونی ماده 44 گردد، به‌استثنای حالت پیش‌بینی‌شده در بند "ب " آن برای شمول ماده 48.
ماده 47. اقدامات فسخ پیمان
الف) درصورتی‌که به علت بروز یک یا چند مورد از حالت‌های درج‌شده در ماده 46، کارفرما پیمان را مشمول فسخ تشخیص دهد، نظر خود را با ذکر مواردی که به استناد آنها پیمانکار را مشمول فسخ می‌داند، به پیمانکار ابلاغ میکند.
پیمانکار مکلف است که در مدت 10 روز از تاریخ ابلاغ کارفرما درصورتی‌که دلایلی حاکی از عدم انطباق نظر کارفرما با موارد اعلام‌شده داشته باشد مراتب را به اطلاع کارفرما برساند. اگر ظرف مهلت تعیین‌شده پاسخی از سوی پیمانکار نرسد یا کارفرما دلایل اقامه‌شده او را مردود بداند کارفرما فسخ پیمان را به پیمانکار ابلاغ میکند و بدون احتیاج به انجام دادن تشریفات قضایی، به ترتیب مفاد این ماده عمل مینماید.
درصورتی‌که تصمیم کارفرما برای فسخ پیمان به استناد موارد درج‌شده در بند الف ماده 46 باشد موضوع فسخ پیمان باید بدوا به‌وسیله هیاتی متشکل از سه نفر به انتخاب وزیر یا بالاترین مقام سازمان کارفرما (در مورد سازمان‌هایی که تابع هیچ‌یک از وزارتخانه‌ها نیستند) بررسی و تایید شود و مورد موافقت وزیر یا بالاترین مقام سازمان کارفرما قرار گیرد و سپس به پیمانکار ابلاغ شود.
ب ) کارفرما تضمین انجام تعهدات و تضمین حسن انجام کار کارشده را ضبط و به‌حساب خزانه واریز میکند و بی‌درنگ کارگاه تأسیسات و ساختمان‌های موقت مصالح و تجهیزات، ماشین‌آلات و ابزار و تمام تدارکات موجود در آن را در اختیارمی گیرد و برای حفاظت آن اقدام لازم معمول می‌دارد. سپس بی‌درنگ از پیمانکار دعوت میکند که ظرف یک هفته نماینده‌ای برای صورت‌برداری و تهیه صورت‌مجلس کارهای انجام‌شده و تمام مصالح، تجهیزات، ماشین‌آلات و ابزار و تدارکات دیگر که در کارگاه موجود است معرفی نماید. هرگاه پیمانکار از معرفی نماینده ظرف مدت تعیین‌شده خودداری کند یا نماینده معرفی‌شده از جانب او در موعد مقرر برای صورت‌برداری حاضر نشود کارفرما به‌منظور تامین دلیل با حضور نماینده دادگاه محل برای صورت‌برداری اقدام مینماید و پیمانکار حق هیچ‌گونه اعتراضی در این مورد را ندارد پس از صورت‌برداری پیمانکار بی‌درنگ طبق ماده 40 اقدام به تهیه صورت‌وضعیت قطعی از کارهای انجام‌شده میکند.
ج ) کارفرما تاسیسات و ساختمان‌های موقت را که در کارگاه احداث‌شده و برای ادامه کار موردنیاز است در اختیارمی گیرد و بهای آنها را برابر ارزش مصالح و تجهیزات بازیافتی که با توافق دو طرف تعیین می‌شود با توجه به اینکه در این موارد نباید وجهی بابت برچیدن کارگاه به پیمانکار پرداخت شود به‌حساب طلب پیمانکار منظور میکند اگر تاسیسات و ساختمان‌های پیش‌گفته در خارج از محل‌های تحویلی کارفرما ایجادشده باشد کارفرما بهای اجاره آنها را که با توافق دو طرف تعیین می‌شود برای مدتی که به‌منظور تکمیل کار در اختیار خواهد داشت به پیمانکار پرداخت میکند.
د ) کارفرما می‌تواند ماشین‌آلات و ابزار و وسایل متعلق به پیمانکار را که در کارگاه موجود است و به تشخیص خود برای اتمام کار موردنیاز بداند، برای مدت مناسبی که برای جایگزین کردن آنها با ماشین‌آلات دیگر لازم است در اختیار بگیرد و هزینه اجاره آنها را که با توافق دو طرف تعیین می‌شود به‌حساب طلب پیمانکار منظور نماید کارفرما نمی‌تواند بدون موافقت پیمانکار ماشین‌آلات او را بیش از مدت‌های تعیین‌شده در زیر در اجاره خود بگیرد.
1) در مورد ماشین‌آلات ثابت دستگاه مرکزی بتن، کارخانه آسفالت و ماشین‌آلات خاصی که نام آنها در شرایط خصوصی پیمان پیش‌بینی‌شده است برابر مدتی که از رابطه زیر به دست می‌آید.
مبلغ صورت‌وضعیت قطعی
مدت اولیه پیمان * (------------------------- 1) + 3 ماه = مدت اختیار کارفرما برای اجاره
مبلغ پیمان
2) در مورد سایر ماشین‌آلات، برابر ده ماه.
اگر پیمانکار به کارفرما بدهکار باشد، کارفرما به میزان طلب خود، اقلامی از ماشین‌آلات و ابزار و وسایل پیمانکار را که توسط کارشناس یا کارشناس منتخب طرفین ارزیابی می‌شود در اختیارمی گیرد و با رعایت قوانین جاری کشور، به تملک قطعی خود درمی‌آورد.
ه ) کارفرما از مصالح و تجهیزات پای‌کار آنچه طبق مشخصات بوده و برای اجرای پیمان تهیه‌شده است قبول میکند و بهای آن را بر اساس نرخ متعارف روز در تاریخ خرید که موردتوافق دو طرف باشد، به‌حساب طلب پیمانکار منظور مینماید.
و ) پیمانکار با دریافت ابلاغ فسخ پیمان، بی‌درنگ فهرست مصالح و تجهیزات سفارش شده برای اجرای کار را همراه با شرایط خرید آنها برای کارفرما ارسال مینماید کارفرما تا ده روز از دریافت فهرست پیش‌گفته اقلامی از مصالح و تجهیزات سفارش شده را که موردنیازت شخیص می‌دهد به پیمانکار اعلام مینماید تا پیمانکار قرارداد خرید آنها را به کارفرما منتقل نماید. مبالغی که بابت خرید این مصالح و تجهیزات از سوی پیمانکار تأدیه شده است در مقابل تسلیم اسناد و مدارک آن به‌حساب طلب پیمانکار منظور می‌گردد و تأدیه بقیه بهای خرید و هر نوع تعهد مربوط به آنها به عهده کارفرما خواهد بود.
ز ) هرگاه پیمانکار ظرف دو هفته از تاریخ ابلاغ کارفرما به‌منظور توافق در اجرای بندهای "ج "،"د "و "ه "حاضر نشود یا توافق بین طرفین حاصل نگردد، کارفرما یک یا چند کارشناس رسمی دادگستری انتخاب مینماید. نظر این کارشناس یا کارشناسان برای طرفین قطعی است و حق‌الزحمه آنان را از کارفرما می‌پردازد و به‌حساب بدهی پیمانکار منظور میکند.
ح ) پیمانکار مکلف است که مازاد مصالح و تجهیزات و دیگر تدارکات خود را که در محل‌های تحویلی کارفرما باقیمانده است حداکثر ظرف مدت سه ماه از تاریخ ابلاغ کارفرما از محل‌های یادشده خارج کند. در غیر این صورت کارفرما می‌تواند برای خارج کردن آنها به هر نحو که مقتضی بداند عمل نماید و هزینه‌های آن را به‌حساب بدهکار پیمانکار منظور دارد. در این حالت پیمانکار نمی‌تواند نسبت به ضرر و زیان واردشده به اموال و دارایی‌های خود دعوایی مطرح نماید.
ط ) از تاریخ ابلاغ فسخ پیمان تا تاریخی که صورت‌برداری‌ها و ارزیابی طبق این ماده پایان می‌یابد، نصف هزینه‌های مربوط به نگهداری و حفاظت کارگاه به عهده کارفرما و نصف دیگر به عهده پیمانکار است. این مدت نباید از سه ماه بیشتر شود در غیر این صورت، هزینه‌های مربوط به نگهداری و حفاظت کارگاه برای ایام بیش از سه ماه به عهده کارفرماست.
ماده 48. خاتمه پیمان
هرگاه پیش از اتمام کارهای موضوع پیمان، کارفرما بدون آنکه تقصیری متوجه پیمانکار باشد، بنا به مصلحت خود یا علل دیگر، تصمیم به خاتمه پیمان بگیرد خاتمه پیمان را با تعیین تاریخ آماده کردن کارگاه برای تحویل که نباید روز باشد به پیمانکار ابلاغ میکند کارفرما کارهایی را که ناتمام ماندن آنها موجب بروز خطر یا زیان مسلم است در این ابلاغ تعیین میکند و مهلت بیشتری به پیمانکارمی دهد تا پیمانکار بتواند در آن مهلت این‌گونه کارها را تکمیل کند و کارگاه را آماده تحویل نماید. اقدامات پس از خاتمه دادن پیمان به شرح زیراست:
الف) کارفرما آن قسمت از کارها را که ناتمام است طبق مقررات درج‌شده در ماده 41 تحویل قطعی و آن قسمت را که پایان‌یافته است طبق مقررات تعیین‌شده در ماده 39 تحویل موقت میگیرد اگر معایبی در مورد کارهای ناتمام مشاهده شود پیمانکار مکلف است به هزینه خود در مدت مناسبی که با توافق کارفرما تعیین می‌شود رفع عیب نماید و سپس تحویل قطعی دهد درصورتی‌که پیمانکار در مهلت مقرر رفع نقص نکند کارفرما طبق بند "د " ماده 32 اقدام به رفع نقص مینماید.
تا حدی که مورد لزوم و درخواست کارفرماست، پیمانکار باید نقشه‌ها، کاتالوگ‌ها، قراردادهای با پیمانکاران جزء و سایر مدارک اجرای کار را تحویل کارفرما دهد.
ب ) صورت‌وضعیت کارهای انجام‌شده، طبق ماده 40 تهیه می‌شود.
ج ) در مورد مصالح و تجهیزات موجود و سفارش شده به شرح زیر اقدام می‌شود:
1) مصالح و تجهیزات موجود در کارگاه که طبق مشخصات فنی بوده و برای اجرای موضوع پیمان تهیه‌شده است اندازه‌گیری و بهای آنها بر اساس نرخ متعارف روز در تاریخ خرید که موردتوافق دو طرف باشد، در صورت‌وضعیت قطعی منظور می‌شود.
2) پیمانکار با دریافت ابلاغ خاتمه پیمان بی‌درنگ فهرست مصالح و تجهیزات سفارش شده برای اجرای کار را همراه با شرایط خرید آنها برای کارفرما ارسال مینماید. کارفرما تا ده روز از دریافت فهرست پیش‌گفته، اقلامی از مصالح و تجهیزات سفارش شده را که موردنیاز تشخیص می‌دهد به پیمانکار اعلام مینماید تا پیمانکار قرارداد خرید آنها را به کارفرما منتقل نماید. مبالغی که بابت خرید این مصالح و تجهیزات از سوی پیمانکار تأدیه شده است، در مقابل تسلیم اسناد و مدارک آن به‌حساب طلب پیمانکار منظور می‌گردد و تأدیه بقیه بهای خرید و هر نوع تعهد مربوط به آنها به عهده کارفرما خواهد بود.
3) پیمانکار باید بی‌درنگ پس از دریافت ابلاغ خاتمه پیمان، تمام قراردادهای خود با پیمانکاران جزء و اشخاص ثالث را خاتمه دهد. خاتمه قراردادهای خرید مصالح و تجهیزاتی که موردنیاز کارفرما نیست پس از اعلام نظر کارفرما طبق بند 2، انجام می‌شود.
د ) درصورتی‌که پیمانکار به‌منظور اجرای موضوع پیمان، در مقابل اشخاص ثالث تعهداتی کرده است و در اثر خاتمه دادن به پیمان ملزم به پرداخت هزینه و خسارت‌هایی به اشخاص گردد، این هزینه‌ها و خسارت‌ها، پس از رسیدگی و تایید کارفرما، به‌حساب بستانکاری پیمانکار منظور می‌شود.
ه ) کارفرما تاسیسات و ساختمان‌های موقتی را که در کارگاه احداث‌شده است در اختیار میگیرد. بهای این تأسیسات و ساختمان‌ها با در نظر گرفتن پرداخت‌هایی که قبلاً به پیمانکار شده است، با توافق دو طرف تعیین می‌شود و به‌حساب طلب پیمانکار منظور می‌گردد و بابت آنها وجهی به‌عنوان برچیدن کارگاه پرداخت نمی‌شود. اگر تاسیسات و ساختمان‌های پیش‌گفته در خارج از محل‌های تحویلی کارفرما ایجادشده باشد، کارفرما بهای اجاره آنها را که با توافق دو طرف تعیین می‌شود، برای مدتی که به‌منظور تکمیل کار در اختیار خواهد داشت به پیمانکار پرداخت میکند.
و ) پیمانکار مکلف است که مازاد مصالح و تجهیزات و دیگر تدارکات خود را که در محل‌های تحویلی کارفرما باقیمانده است، حداکثر ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ کارفرما از محل‌های یادشده خارج کند در غیر این صورت کارفرما می‌تواند برای خارج کردن آنها به هر نحو که مقتضی بداند عمل نماید و هزینه‌های آن را به‌حساب بدهی پیمانکار منظور دارد. در غیر این صورت پیمانکار نمی‌تواند نسبت به ضرر و زیان واردشده به اموال و دارایی‌های خود دعوایی مطرح نماید.
ز ) در مورد تضمین‌های پیمانکار به ترتیب زیر عمل می‌شود.
1) تضمین انجام تعهدات پیمان طبق روش تعیین‌شده در تبصره 1 ماده 34 آزاد می‌شود با این تفاوت که آخرین صورت‌وضعیت موقت موضوع تبصره پیش‌گفته حداکثر تا یک ماه پس از تحویل کار اعم از قسمت تحویل موقت شده و تحویل قطعی شده با احتساب مصالح پای‌کار تهیه می‌شود.
2) تضمین حسن انجام کار قسمت تحویل موقت شده و قسمت تحویل قطعی شده هریک جداگانه طبق ماده 35 آزاد می‌شود.
ماده 49. تعلیق
الف) کارفرما می‌تواند در مدت پیمان اجرای کار را برای یک‌بار و حداکثر سه ماه معلق کند در این صورت باید مراتب را تعیین تاریخ شروع تعلیق به پیمانکار اطلاع دهد. در مدت تعلیق پیمانکار مکلف است که تمام‌کارهای انجام‌شده مصالح و تجهیزات پای‌کار تأسیسات ساختمان‌های موقت را بر اساس پیمان به‌طور شایسته حفاظت و حراست کند.
ب ) کارفرما هزینه‌های بالاسری پیمانکار را در دوران تعلیق به میزان تعیین‌شده در اسناد و مدارک پیمان به پیمانکار می‌پردازد. اگر در اسناد و مدارک پیمان تعیین هزینه‌های یادشده به توافق طرفین درزمان ابلاغ تعلیق موکول شده باشد کارفرما در مورد میزان آن با پیمانکار توافق مینماید. درصورتی‌که در اسناد و مدرک پیمان هیچ نوع پیش‌بینی برای پرداخت هزینه‌های بالاسری پیمانکار در دوره تعلیق نشده باشد کارفرما ماهانه مبلغی معادل 10 درصد متوسط کارکرد فرضی ماهانه را به پیمانکار می‌پردازد اگر به دستور کارفرما، قسمتی از کار متوقف شود، بابت هزینه‌های پیش‌گفته در مدت تعلیق ماهانه مبلغی معادل 10 در صد متوسط فرضی ماهانه به‌تناسب مبلغ کار متوقف‌شده به پیمانکار پرداخت می‌شود برای تعیین هزینه تعلیق کسر ماه به‌تناسب محاسبه می‌شود.
تبصره – درصورتی‌که پیش از آغاز عملیات موضوع پیمان تعلیق پیمان از سوی کارفرما ابلاغ شود 80 درصد هزینه تعلیق محاسبه‌شده طبق این بند به پیمانکار پرداخت می‌شود.
ج ) کارفرما و پیمانکار در مورد ماشین‌آلاتی که پیمانکار مایل است در مدت تعلیق از کارگاه خارج نماید بدون پرداخت هیچ نوع هزینه‌ای توافق می‌کنند. اجاره مربوط به دوران توقف آن تعداد از ماشین‌آلات که در کارگاه باقی می‌مانند بر اساس توافق طرفین به پیمانکار پرداخت می‌شود.
د ) درصورتی‌که تعلیق بیش از سه ماه ضروری باشد کارفرما می‌تواند با موافقت پیمانکار مدت تعلیق را برای یک‌بار و حداکثر سه ماه با شرایط پیش‌گفته افزایش دهد. در صورت عدم موافقت پیمانکار با تعلیق بیش از سه ماه پیمان خاتمه یافته و طبق ماده 48 عمل می‌شود.
ه ) هرگاه عوامل موجب تعلیق کار برطرف شود کارفرما با تعیین مهلتی برای پیمانکار به‌منظور آماده نمودن کارگاه تاریخ شروع مجدد کار را به پیمانکار ابلاغ میکند.
ماده 50. هزینه تسریع کار، خسارت تاخیر کار
الف) اگر در مقابل اتمام پیش از موعد کار در اسناد و مدارک پیمان پرداخت هزینه تسریع کار به پیمانکار پیش‌بینی‌شده باشد و پیمانکار پیش از سپری شدن مدت پیمان عملیات موضوع پیمان را تکمیل کند و آماده تحویل نماید، پیمانکار محق به دریافت هزینه تسریع طبق شرایط پیش‌بینی‌شده می‌باشد.
ب ) در پایان کار درصورتی‌که مدت انجام کار بیش از مدت اولیه پیمان به‌علاوه مدت‌های تمدیدشده پیمان باشد مهندس مشاور با رعایت ماده 30 و رسیدگی به دلایل پیمانکار مدت تاخیر غیرمجاز پیمانکار را تعیین میکند تا پس از تصویب کارفرما به شرح زیر ملاک محاسبه خسارت تاخیر قرار گیرد.
1) هرگاه جمع مدت تاخیر غیرمجاز از یک‌دهم مدت پیمان بیشتر نشود برای هرروز تاخیر، یک‌دو هزارم مبلغ باقیمانده کار که در اجرای آن تاخیرشده است.
2) هرگاه جمع مدت تاخیر غیرمجاز از یک‌دهم مدت پیمان بیشتر شود، تا یک‌دهم مدت پیمان طبق بند 1 و برای مازاد بر آن تا یک‌چهارم مدت پیمان برای هرروز تاخیر یک‌هزارم مبلغ باقیمانده کار که در اجرای آن تاخیرشده است.
3) هرگاه جمع مدت تاخیر غیرمجاز از یک‌چهارم مدت پیمان بیشتر شود ولی پیمان ادامه یابد، مجموع خسارت‌های تاخیر قابل دریافت از پیمانکار نمی‌تواند از جمع خسارت محاسبه‌شده بر پایه بند (2) بیشتر شود و مدت اضافه بر یک‌چهارم مدت پیمان برای ادامه و انجام کار بدون دریافت خسارت منظور می‌شود.
4) مبلغ باقیمانده کار که در اجرای آن تاخیرشده است عبارت است از مبلغ پیمان منهای مبلغ صورت‌وضعیت مربوط به کارهای انجام‌یافته تا آخرین روز مدت پیمان.
5) درصورتی‌که پیمان طبق ماده 46 فسخ گردد یا طبق ماده 48 به پیمان خاتمه داده شود تاخیر کار نسبت به برنامه زمانی تفصیلی با رعایت ماده 30 بررسی‌شده میزان مجاز و غیرمجاز آن تعیین می‌شود. بابت تاخیر غیرمجاز پیمانکار، طبق مفاد این بند، پرداخت خسارت تاخیر به پیمانکار تعلق میگیرد. در این حالت، مبلغ باقیمانده کار که در اجرای آن تاخیرشده است، عبارت است از مبلغ کارهایی که طبق برنامه زمانی تفصیلی و با در نظر گرفتن تاخیر مجاز پیمانکار باید تا تاریخ فسخ یا خاتمه پیمان انجام می‌شد، منهای مبلغ کارهای انجام‌شده.
6) در مواردی که اخذ خسارت تاخیر بیش از ارقام درج‌شده در این ماده ضروری باشد و در اسناد و مدارک پیمان میزان آن پیش‌بینی‌شده باشد خسارت تاخیر را بر اساس آن محاسبه می‌کنند.
ماده 51. صورتحساب نهایی
صورتحساب نهایی پیمان که ظرف مدت سه روز از تاریخ تصویب صورت‌وضعیت قطعی توسط کارفرما تهیه می‌شود عبارت است از مبلغ صورت‌وضعیت قطعی که طبق ماده 40 تهیه و تصویب می‌شود و مبلغی بر اساس اسناد و مدارک پیمان به مبلغ بالا اضافه یا از آن کسر می‌گردد مانند وجوه ناشی از تعدیل آحاد بها بهای مصالح تجهیزات و ماشین‌آلات تحویلی کارفرما به پیمانکار مبلغ جبران خسارت یا جریمه‌های رسیدگی و قطعی شده.
صورتحساب نهایی تهیه‌شده توسط کارفرما درصورتی‌که موردقبول پیمانکار باشد توسط کارفرما و پیمانکار امضا می‌شود. اگر پیمانکار به‌صورت حساب نهایی تهیه‌شده توسط کارفرما معترض باشد و آن را امضا نکند باید ظرف یک ماه نظر خود را با مدرک کافی به کارفرما بنویسد وگرنه صورتحساب نهایی از طرف پیمانکار پذیرفته‌شده تلقی می‌شود. کارفرما در صورت تایید اعتراض پیمانکار صورتحساب نهایی را اصلاح میکند و دو طرف پیمان آن را امضا می‌کنند.
صورتحساب نهایی تأییدشده به شرح بالا که ملاک تسویه‌حساب پیمانکار طبق ماده 52 قرار میگیرد برای دو طرف پیمان قطعی است و هرگونه اعتراض و ادعایی در مورد آن بی تاثیر می‌باشد. درصورتی‌که پیمانکار نسبت به‌صورت حساب نهایی تهیه‌شده توسط کارفرما معترض باشد و اعتراض خود را در مهلت تعیین‌شده اعلام کند و اعتراض او موردپذیرش کارفرما قرار نگیرد پیمانکار می‌تواند برای حل مسئله طبق ماده 53 اقدام نماید.
تبصره 1. درصورتی‌که به علت تاخیر در رسیدگی آخرین صورت‌وضعیت موقت یا صورت‌وضعیت قطعی یا تاخیر در تهیه صورتحساب نهایی هزینه‌های اضافی بابت تمدید ضمانت‌نامه‌های پیمانکار ایجاد شود کارفرما این هزینه‌های اضافی را که از سوی پیمانکار تأمین‌شده به او پرداخت میکند و اگر مدت تاخیر در آزاد کردن هریک از تضمین‌ها از سه ماه بیشتر شود، کارفرما تضمین مربوط را آزاد مینماید.
تبصره 2. هرگاه بر اساس صورت‌وضعیت قطعی معلوم شود که در آخرین صورت‌وضعیت موقت پیمانکار بدهکار نبوده یا بدهی او کمتر از نصف کسور تضمین حسن انجام کار بوده است یا طبق صورتحساب نهایی مشخص شود که در زمان تصویب صورت‌وضعیت قطعی پیمانکار بدهکار نبوده است کارفرما باید بی‌درنگ تضمین آزادشده مربوط به هریک از مدارک یادشده را آزادکرده و هزینه تمدید آن را که از سوی پیمانکار تأمین‌شده است برای مدتی که در آزاد نمودن آنها تاخیر ایجاد گردیده پرداخت کند.
ماده 52. تسویه‌حساب
الف) هرگاه بر اساس صورتحساب نهایی که به شرح ماده 51 تهیه‌شده است پیمانکار بستانکار شود طلب او حداکثر در مدت یک ماه از تاریخ امضای صورتحساب نهایی یا اعلام کارفرما پرداخت می‌گردد و به‌غیراز نصف تضمین حسن انجام کار که تا تحویل قطعی باید نزد کارفرما باقی بماند دیگر تضمین‌های پیمانکار از هر نوع که باشد بی‌درنگ آزاد می‌شود.
ب ) هرگاه بر اساس صورتحساب نهایی پیمانکار بدهکار شود مکلف است که در مدت یک ماه از تاریخ امضای صورتحساب نهایی یا اعلام کارفرما به شرح بالا طلب کارفرما را بپردازد و اگر از این پرداخت استنکاف ورزد یا تاخیر نماید کارفرما حق دارد بدون انجام تشریفات قضایی طلب خود را از محل سپرده‌ها و تضمین‌های پیمانکار (درصورتی‌که طبق ماده 47 ضبط نشده باشد) وصول نماید و اگر مبالغ این تضمین‌ها تکافو ننماید با رعایت قوانین جاری کشور از دیگر دارایی‌های او وصول کند.
هرگاه پیمانکار در مهلت مقرر در بالا طلب کارفرما را پرداخت کند به‌غیراز نصف کسور تضمین حسن انجام کار که تا تحویل قطعی نزد کارفرما باقی می‌ماند بقیه ضمانت‌نامه‌ها و سپرده‌های او به هر عنوان که باشد بی‌درنگ آزاد می‌شود.
ماده 53. حل اختلاف
الف) هرگاه در اجرا یا تفسیر مفاد پیمان بین دو طرف اختلاف‌نظر پیش آید دو طرف می‌توانند برای حل سریع آن قبل از درخواست ارجاع موضوع یا موضوعات مورد اختلاف به داوری طبق بند "ج "برحسب مورد به روش تعیین‌شده دربندهای 1 و 2 عمل نماید
1) در مورد مسائل ناشی از برداشت متفاوت دو طرف از متون بخشنامه‌هایی که به استناد ماده 23 قانون برنامه‌وبودجه از سوی سازمان برنامه‌وبودجه ابلاغ‌شده است هریک از دو طرف از سازمان برنامه‌وبودجه چگونگی اجرای بخشنامه مربوط را استعلام نماید و دو طرف طبق نظری که از سوی سازمان برنامه‌وبودجه اعلام می‌شود عمل کنند.
2) در مورد اختلاف نظرهایی که خارج از شمول بند یک است رسیدگی و اعلام نظر درباره آنها به کارشناس یا هیات کارشناسی منتخب دو طرف واگذار شود و دو طرف طبق نظری که از سوی کارشناس یا هیات کارشناسی در چارچوب پیمان و قوانین و مقررات مربوط اعلام می‌گردد عمل کنند.
ب ) درصورتی‌که دو طرف در انتخاب کارشناس یا هیات کارشناسی موضوع بند 2 به توافق نرسند یا نظر اعلام‌شده طبق بندهای 1 و 2 موردقبول هریک از دو طرف نباشد برای حل اختلاف طبق بند "ج "اقدام می‌گردد.
ج ) هرگاه در اجرا یا تفسیر مفاد پیمان بین دو طرف اختلاف‌نظر پیش آید هریک از طرف‌ها می‌تواند درخواست ارجاع موضوع یا موضوعات مورد اختلاف به داوری را به رئیس سازمان برنامه‌وبودجه ارائه نماید.
تبصره 1. چنانچه رئیس سازمان یادشده با تقاضای مورداشاره موافقت نمود مرجع حل اختلاف شورای عالی فنی خواهد بود.
تبصره 2. رسیدگی و اعلام نظر شورای عالی فنی در چارچوب پیمان و قوانین و مقررات مربوط انجام می‌شود پس از اعلام نظر شورای یادشده طرف‌ها بر طبق آن عمل می‌نمایند.
د ) ارجاع موضوع یا موضوعات مورد اختلاف به شورای عالی فنی تغییری در تعهدات قراردادی دو طرف نمی‌دهد و موجب آن نمی‌شود که یکی از دو طرف به تعهدات قراردادی خویش عمل نکند.
ماده 54. قوانین و مقررات حاکم بر پیمان
قوانین و مقررات حاکم بر این پیمان منحصراً قوانین و مقررات کشور جمهوری اسلامی ایران است.
نماینده کارفرما نماینده پیمانکار
نام و نام خانوادگی نام و نام خانوادگی
امضا امضا
شرایط خصوصی
این شرایط خصوصی در توضیح و تکمیل موادی از شرایط عمومی پیمان است که تعیین تکلیف برخی از موارد در آنها به شرایط خصوصی پیمان موکول شده است و هیچ‌گاه نمی‌تواند مواد شرایط عمومی پیمان را نقض کند ازاین‌رو هرگونه نتیجه‌گیری و تفسیر مواد مختلف این شرایط خصوصی به‌تنهایی و بدون توجه به مفاد ماده مربوط به آن در شرایط عمومی پیمان بی‌اعتباراست شماره و حروف به‌کاررفته در مواد این شرایط خصوصی همان شماره و حروف مربوط به آن در شرایط عمومی پیمان است.
اگر در شرایط عمومی مصوب سازمان برنامه‌وبودجه همراه اسناد و مدارک پیمان نباشد شرایط عمومی ابلاغ‌شده از سوی سازمان برنامه‌وبودجه به شماره......................... مورخ................. بر این پیمان حاکم است.
ماده 17- الف) پیمانکار متعهد است که برای اجرای موضوع پیمان تعداد........ نفر/ماه کارشناس خارجی با تخصص‌های تعیین‌شده در زیر به کار گمارد.
ماده 18 – ب) آخرین‌مهلت پیمانکار برای ارائه برنامه زمانی تفصیلی اجرای کار........... روز از تاریخ مبادله پیمان است.
جزئیات روش تهیه برنامه زمانی تفصیلی و به هنگام کردن آن به شرح زیر است.
ماده 18 – ه) گزارش پیشرفت کار پیمانکار باید دارای جزئیات زیر باشد.
ماده 20 – الف) کارفرما امکانات و تسهیلات تجهیز کارگاه از قبیل ساختمان، راه، آب، برق، مخابرات و سوخت را که در زیر تعیین‌شده است، در اختیار پیمانکار قرار می‌دهد.
ماده 20 – ب و 20 –ز) کارفرما، به شرح زیر، مصالح، تجهیزات و ماشین‌آلات را تامین میکند.
ماده 20 – ه) پیمانکار باید مشخصات تعیین‌شده در زیر را در تامین ماشین‌آلات رعایت کند.
ماده 20 – ح) پیمانکار متعهد است که برای کارکنان کارفرما، مهندس مشاور و آزمایشگاه به شمار افراد زیر، دفتر کارگاهی، مسکن کارگاهی و غذا، به تفکیک و به شرح و مشخصات زیر، تأمین کند.
ماده 21 –ج) قسمت‌هایی از موضوع پیمان که پیمانکار باید بیمه کند یا همچنین موارد یا حوادثی که باید مشمول بیمه گردد، به شرح زیراست.
ماده 21 – و) چگونگی پرداخت هزینه احداث و نگهداری راه‌های انحرافی به پیمانکار، به شرح زیراست.
ماده 22 الف) شمار نسخه‌های نقشه‌ها و مشخصات فنی که بدون دریافت هزینه در اختیار پیمانکار قرار میگیرد، به شرح زیراست.
ماده 22 – ح) شمار نسخه‌ها و مشخصات دستورالعمل‌های راه‌اندازی، تعمیر، نگهداری و راهبری و نقشه‌های چون ساخت که پیمانکار تهیه میکند، به شرح زیراست.
ماده 24 – ب) پیمانکار موظف است که در انتخاب پیمانکاران جزء، موارد زیر را رعایت کند.
ماده 28 – الف) پیمانکار زمین موردنیاز برای تجهیز کارگاه را به شرح زیر، تأمین میکند.
ماده 29 – ه) تعدیل نرخ پیمان، به شرح زیراست.
ماده 32 – ج) هزینه انجام آزمایش‌های زیر، به عهده پیمانکاراست.
ماده 35. دریافت وجوه سپرده تضمین حسن انجام کار پیمان طبق مصوبه شماره .............................. مورخ ..................... هیات وزیران است.
ماده 36. میزان روش پرداخت و نحوه واریز پیش‌پرداخت پیمان، طبق مصوبه شماره................................... مورخ................. هیات وزیران است.
ماده 38 – الف) میزان و ترتیب پرداخت‌های ارزی به پیمانکار، برای متخصصان خارجی، به شرح زیراست.
ماده 38 – ب) کارفرما ارز موردنیاز برای تأمین مصالح و تجهیزات زیر را از خارج از کشور تامین میکند.
ماده 38 – ه) کارفرما ارز موردنیاز برای خرید ماشین‌آلات و ابزار خاصی که در زیر نامبرده شده است را طبق شرایط زیر، تأمین میکند.
ماده 39 – ب) پیمانکار موظف است که پیش از تکمیل کل کار قسمت‌های زیر را در زمان‌هایی که برای هریک از آنها به شرح زیر تعیین‌شده است، تکمیل کند و به کارفرما تحویل دهد.
ماده 47 – د) ماشین‌آلات اختصاصی این پیمان که در صورت فسخ پیمان برای اتمام کار به‌صورت اجاره در اختیار کارفرما قرار گیرد به شرح زیر است.
ماده 49 – ب) هزینه بالاسری پیمانکار در دوره تعلیق به میزان و ترتیب تعیین‌شده در زیر پرداخت می‌شود.
ماده 50 – الف) در صورت اتمام پیش از موعد کارفرما هزینه تسریع کار را به نحو تعیین‌شده در زیر به پیمانکار پرداخت میکند.
ماده 50 – ب- 6) خسارت تاخیر غیرمجاز پیمان (ناشی از کار پیمانکار) به میزان و ترتیب زیر از پیمانکار وصول می‌شود.
نماینده کارفرما نماینده پیمانکار
نام و نام خانوادگی نام و نام خانوادگی
امضا امضا
بخشنامه های سازمان برنامه و بودجه
