قانون مدیریت خدمات کشوری
مصوب: 1386/07/08 شماره ابلاغ: 136737 - تاریخ ابلاغ: 1386/08/23
قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب هشتم مهرماه 1386 کمیسیون مشترک رسیدگی به لایحه مدیریت خدمات کشوری مجلس شورای اسلامی مطابق اصل هشتاد و پنجم (85) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران که به مجلس شورای اسلامی تقدیم گردیده بود، پس از موافقت مجلس با اجرای آزمایشی آن به مدت پنج سال، در جلسه علنی مورخ 86/7/18 به تائید شورای نگهبان رسید و در تاریخ 86/7/25 جهت اجرا طی نامهای از سوی رئیس مجلس به دولت ابلاغ گردید.
فصل اول – تعاریف
ماده 1- وزارتخانه: واحد سازمانی مشخصی است که تحقق یک یا چند هدف از اهداف دولت را بر عهدهدارد و بهموجب قانون ایجادشده یا میشود و توسط وزیر اداره میگردد.
ماده 2- مؤسسه دولتی: واحد سازمانی مشخصی است که بهموجب قانون ایجادشده یا میشود و با داشتن استقلال حقوقی، بخشی از وظایف و اموری را که بر عهده یکی از قوای سهگانه و سایر مراجع قانونی میباشد انجام میدهد کلیه سازمانهایی که در قانون اساسی نامبرده شده است در حکم مؤسسه دولتی شناخته میشود.
ماده 3- مؤسسه یا نهاد عمومی غیردولتی: واحد سازمانی مشخصی است که دارای استقلال حقوقی است و با تصویب مجلس شورای اسلامی ایجادشده یا میشود و بیش از پنجاهدرصد (50%) بودجه سالانه آن از محل منابع غیردولتی تأمین گردد و عهدهدار وظایف و خدماتی است که جنبه عمومی دارد.
ماده 4- شرکت دولتی: بنگاه اقتصادی است که بهموجب قانون برای انجام قسمتی از تصدیهای دولت بهموجب سیاستهای کلی اصل چهلوچهارم (44) قانون اساسی، ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری جزء وظایف دولت محسوب میگردد، ایجاد و بیش از پنجاهدرصد (50%) سرمایه و سهام آن متعلق به دولت میباشد. هر شرکت تجاری که از طریق سرمایهگذاری وزارتخانهها، مؤسسات دولتی و شرکتهای دولتی منفرداً یا مشترکاً ایجادشده مادام که بیش از پنجاهدرصد (50%) سهام آنها منفرداً یا مشترکاً متعلق به واحدهای سازمانی فوقالذکر باشد شرکت دولتی است.
تبصره 1- تشکیل شرکتهای دولتی تحت هریک از عناوین فوقالذکر صرفاً با تصویب مجلس شورای اسلامی مجاز است، همچنین تبدیل شرکتهایی که سهام شرکتهای دولتی در آنها کمتر از پنجاهدرصد (50%) است با افزایش سرمایه به شرکت دولتی ممنوع است
تبصره 2- شرکتهایی که بهحکم قانون یا دادگاه صالح، ملی و یا مصادره شده و شرکت دولتی شناختهشده یا میشوند، شرکت دولتی تلقی میگردند.
تبصره 3- احکام « شرکتهای دولتی» که در این قانون ذکرشده بر کلیه شرکتهایی که شمول قوانین و مقررات عمومی بر آنها مستلزم ذکر یا تصریح نام است نیز اعمال خواهد شد.
ماده 5- دستگاه اجرائی: کلیه وزارتخانهها، مؤسسات دولتی، مؤسسات یا نهادهای عمومی غیردولتی، شرکتهای دولتی و کلیه دستگاههایی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر و یا تصریح نام است از قبیل شرکت ملی نفت ایران، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران،بانک مرکزی، بانکها و بیمههای دولتی، دستگاه اجرائی نامیده میشوند.
ماده 6- پست سازمانی: عبارت است از جایگاهی که در ساختار سازمانی دستگاههای اجرائی برای انجام وظایف و مسؤولیتهای مشخص (ثابت و موقت) پیشبینی و برای تصدی یک کارمند در نظر گرفته میشود. پستهای ثابت صرفاً برای مشاغل حاکمیتی که جنبه استمرار دارد ایجاد خواهد شد.
ماده 7- کارمند دستگاه اجرائی: فردی است که بر اساس ضوابط و مقررات مربوط، بهموجب حکم و یا قرارداد مقام صلاحیتدار در یک دستگاه اجرائی به خدمت پذیرفته میشود.
ماده 8- امور حاکمیتی: آن دسته از اموری است که تحقق آن موجب اقتدار و حاکمیت کشور است و منافع آن بدون محدودیت شامل همه اقشار جامعه گردیده و بهرهمندی از این نوع خدمات موجب محدودیت برای استفاده دیگران نمیشود.
از قبیل:
الف- سیاستگذاری، برنامهریزی و نظارت در بخشهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی.
ب- برقراری عدالت و تأمین اجتماعی و باز توزیع درآمد.
ج- ایجاد فضای سالم برای رقابت و جلوگیری از انحصار و تضییع حقوق مردم.
د- فراهم نمودن زمینهها و مزیتهای لازم برای رشد و توسعه کشور و رفع فقر و بیکاری.
هـ- قانونگذاری، امور ثبتی، استقرار نظم و امنیت و اداره امور قضائی.
و- حفظ تمامیت ارضی کشور و ایجاد آمادگی دفاعی و دفاع ملی.
ز- ترویج اخلاق، فرهنگ و مبانی اسلامی و صیانت از هویت ایرانی، اسلامی.
ح- اداره امور داخلی، مالیه عمومی، تنظیم روابط کار و روابط خارجی.
ط- حفظ محیطزیست و حفاظت از منابع طبیعی و میراث فرهنگی.
ی- تحقیقات بنیادی، آمار و اطلاعات ملی و مدیریت فضای فرکانس کشور.
ک- ارتقاء بهداشت و آموزش عمومی، کنترل و پیشگیری از بیماریها و آفتهای واگیر، مقابله و کاهش اثرات حوادث طبیعی و بحرانهای عمومی.
ل- بخشی از امور مندرج در مواد (9)، (10) و (11) این قانون نظیر موارد مذکور در اصول بیست و نهم (29) و سیام (30) قانون اساسی که انجام آن توسط بخش خصوصی و تعاونی و نهادها و مؤسسات عمومی غیردولتی با تائید هیأتوزیران امکانپذیر نمیباشد.
م- سایر مواردی که با رعایت سیاستهای کلی مصوب مقام معظم رهبری بهموجب قانون اساسی در قوانین عادی جزء این امور قرار میگیرد.
ماده 9 - امور اجتماعی، فرهنگی و خدماتی: آن دسته از وظایفی است که منافع اجتماعی حاصل از آنها نسبت به منافع فردی برتری دارد و موجب بهبود وضعیت زندگی افراد میگردد، از قبیل: آموزشوپرورش عمومی و فنی و حرفهای، علوم و تحقیقات، درمان، توانبخشی، تربیتبدنی و ورزش، اطلاعات و ارتباطات عمومی و امور فرهنگی، هنری و تبلیغات اسلامی.
ماده 10 - امور زیربنایی: آن دسته از طرحهای تملک داراییهای سرمایهای است که موجب تقویت زیرساختهای اقتصادی و تولیدی کشور میگردد، از قبیل: طرحهای آبوخاک و شبکههای انرژی، ارتباطات و راه.
ماده 11 - امور اقتصادی: آن دسته از اموری است که دولت، متصدی اداره و بهرهبرداری از اموال جامعه است و مانند اشخاص حقیقی و حقوقی در حقوق خصوصی عمل میکند، از قبیل: تصدی در امور صنعتی، کشاورزی، حملونقل، بازرگانی، مسکن و بهرهبرداری از طرحهای مندرج در ماده (10) این قانون.
ماده 12 - سازمان: منظور از سازمان در این قانون سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور میباشد.
فصل دوم - راهبردها و فناوری انجام وظایف دولت
ماده 13 - امور تصدیهای اجتماعی، فرهنگی و خدماتی با رعایت اصول بیست و نهم (29) و سیام (30) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران از طریق توسعه بخش تعاونی و خصوصی و نهادها و مؤسسات عمومی غیردولتی تعیین صلاحیت شده و با نظارت و حمایت دولت و با استفاده از شیوههای ذیل انجام میگردد:
1- اعمال حمایتهای لازم از بخش تعاونی و خصوصی و نهادها و مؤسسات عمومی غیردولتی مجری این وظایف.
2- خرید خدمات از بخش تعاونی و خصوصی و نهادها و مؤسسات عمومی غیردولتی.
3- مشارکت با بخش تعاونی و خصوصی و نهادها و مؤسسات عمومی غیردولتی از طریق اجاره، واگذاری امکانات و تجهیزات و منابع فیزیکی .
4- واگذاری مدیریت واحدهای دولتی به بخش تعاونی و خصوصی و نهادها و مؤسسات عمومی غیردولتی با پرداخت تمام و یا بخشی از هزینه سرانه خدمات.
5- ایجاد و اداره واحدهای دولتی موضوع این ماده توسط دستگاههای اجرائی.
تبصره 1- اگر انجام امور موضوع این ماده به یکی از طرق چهارگانه فوقالذکر (1لغایت 4) مقدور نباشد ایجاد و اداره واحدهای دولتی وظیفه دولت است.
تبصره 2- تائید صلاحیت علمی و اخلاقی کلیه افراد موضوع این قانون که بهموجب این ماده در بخشهای آموزشی، بهداشتی و فرهنگی اشتغال خواهند داشت مطابق ضوابط فصل ششم این قانون و تائید استانداردهای مربوط و کیفیت و قیمت خدمات نیز مطابق قوانین و مقررات مربوط است.
ماده 14 - امور زیربنایی با مدیریت، حمایت و نظارت دستگاههای اجرائی توسط بخش غیردولتی، (تعاونی و خصوصی و نهادها و مؤسسات عمومی غیردولتی) انجام خواهد شد و در موارد استثنائی با تصویب هیأت وزیران توسط بخش دولتی انجام خواهد شد.
ماده 15 - امور تصدیهای اقتصادی با رعایت اصل چهلوچهارم (44) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری به بخش غیردولتی واگذار میگردد. دولت مکلف است با رعایت قوانین و مقررات مربوط از ایجاد انحصار، تضییع حقوق تولیدکنندگان و مصرفکنندگان جلوگیری و فضای رقابت سالم و رشد و توسعه و امنیت سرمایهگذاری و برقراری عدالت و تأمین اجتماعی و باز توزیع درآمد و فراهم نمودن زمینهها و مزیت لازم و رفع بیکاری را فراهم نماید.
ماده 16- بهمنظور افزایش بهرهوری و استقرار نظام کنترل نتیجه و محصول (ستانده) و کنترل مراحل انجام کار و یا هردو، جلوگیری از تمرکز تصمیمگیری و اعطاء اختیارات لازم به مدیران برای اداره واحدهای تحت سرپرستی خود بر اساس آئیننامهای که توسط سازمان تهیه و به تصویب هیأت وزیران میرسد دستگاههای اجرائی موظفاند اقدامات ذیل را به عملآورند.
الف - تعیین قیمت تمامشده فعالیتها و خدمات و محصولات واحدهای مجری از قبیل واحدهای آموزشی، پژوهشی، بهداشتی، درمانی، خدماتی، تولیدی و اداری، متناسب باکیفیت و محل جغرافیایی ارائه فعالیتها و خدمات، در چهارچوب متوسط قیمت تمامشده فعالیتها و خدمات مذکور در بودجه مصوب سالانه ملی و استانی با تائید سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور یا استان.
ب - تعیین شاخصهای هدفمند و نتیجه گرا و استانداردهای کیفی خدمات و پیشبینی سازوکارهای نظارتی برای کنترل کمیت و کیفیت خدمات ارائهشده.
ج - انعقاد تفاهمنامه با مدیران واحدهای مجری بر اساس حجم فعالیتها و خدمات و قیمت تمامشده آن و تعیین تعهدات طرفین.
د - اعطاء اختیارات لازم برای پیشنهاد جابهجایی فصول و برنامههای اعتبارات مذکور به شورای برنامهریزی استان در چهارچوب احکام قانون بودجه سالانه جابهجایی اعتبارات ملی بر اساس احکام قانون بودجه سالانه خواهد بود.
هـ - برای اجراء نظام قیمت تمامشده، اختیارات لازم اداری و مالی به مدیران، بهموجب آئیننامهای که با پیشنهاد سازمان به تصویب هیأت وزیران میرسد تعیین میگردد.
و - اعتباراتی که بر اساس قیمت تمامشده در اختیار واحدها قرار میگیرد، بهعنوان کمک تلقی شده و پس از پرداخت بهحساب بانکی واحدهای ذیربط به هزینه قطعی منظور میگردد. مدیران دستگاههای اجرائی نسبت به تحقق اهداف و نتایج پیشبینیشده در تفاهمنامه در مدت مدیریت خود مسؤول و به نهادهای نظارتی پاسخگو خواهند بود و موظفاند گزارش اقدامات مربوطه را هر شش ماه یکبار به سازمان ارائه نمایند و سازمان نیز مکلف است گزارش عملکرد این ماده را یک ماه قبل از ارسال لوایح بودجه سالیانه به مجلس تقدیم نماید.
تبصره 1 - دستگاههایی که با پیشنهاد سازمان و تصویب هیأت وزیران امکان محاسبه قیمت تمام شدة محصولات و خدمات خود را نداشته باشند از طریق محاسبه هزینه تمامشده اقدام خواهند نمود.
تبصره 2 - احکام این ماده میباید ظرف یک سال توسط سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور اجراء شده و از سال 1387 بودجه دستگاههای موضوع این قانون فقط با رعایت مفاد این ماده قابل تنظیم و ارائه میباشد.
ماده 17 -19/02/1390 به دستگاههای اجرائی اجازه داده میشود از طریق مناقصه و با عقد قرارداد با شرکتها و مؤسسات غیردولتی بر اساس فعالیت مشخص، حجم کار معین، قیمت هر واحد کار و قیمت کل بهطور شفاف و مشخص بخشی از خدمات موردنیاز خود را تأمین نمایند. در صورت عدم مراجعه متقاضیان، اجازه داده میشود با رعایت قانون برگزاری مناقصات و تائید سازمان از طریق ترک تشریفات مناقصه اقدام گردد.
تبصره - شرکتهای موضوع این ماده حسب وظایف مربوط توسط سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور یا وزارت کار و امور اجتماعی تعیین صلاحیت شده و در صورت تخلف از حکم این ماده لغو صلاحیت میگردند.
ماده 18 - کارمندان بخشهای غیردولتی که بر اساس احکام پیشبینیشده در این قانون، تمام و یا قسمتی از وظایف و تصدی امور دولتی و سایر امور قابلواگذاری که حسب قوانین و مقررات مربوط معین خواهد شد را عهدهدار میباشند، کارکنان تحت پوشش کارفرمای غیردولتی تلقی میگردند. دستگاههای اجرائی هیچگونه تعهد و یا مسؤولیتی در قبال این کارمندان ندارند.
کارفرمایان این کارمندان موظفاند با کارمندان تحت پوشش خود مطابق قانون کار و تأمین اجتماعی و سایر قوانین و مقررات مربوطه رفتار نمایند و پاسخگوی مقامات و یا مراجع ذیصلاح در این رابطه خواهند بود. دستگاههای اجرائی موظفاند در صورت تخلف کارفرمای بخش غیردولتی در احقاق حقوق کارمندان از محل ضمانتنامه دریافت شده تعهدات کارمندان ذیربط را پرداخت نمایند.
ماده 19 - دستگاههای اجرائی بهمنظور ارتقاء مستمر در کیفیت و کمیت ارائه خدمات خود مجاز خواهند بود، برای انجام خدمات مشاورهای درزمینهٔهای توسعه مدیریت نظیر استقرار نظامهای نوین مدیریتی، بازنگری و پالایش وظایف و مأموریتها و ساختارهای تشکیلاتی، توسعه و مدیریت سرمایههای انسانی و فناوریهای نوین اداری با مراکز آموزشی، پژوهشی، دولتی و مؤسسات خصوصی تائید صلاحیت شده توسط سازمان، با رعایت مقررات ذیربط عقد قرارداد نمایند.
ماده 20 - دستگاههای اجرائی مکلفاند بهمنظور ایجاد انگیزه و افزایش کارآیی و بهرهمندی از فکر و اندیشه و خلاقیت کارمندان ذیربط خودساز و کار مناسب برای جلب مشارکت کارمندان و دریافت پیشنهادها و اثرگذاری آن در تصمیمگیریها را فراهم آورند. نظام پیشنهادها و نحوه پرداخت پاداش بر اساس آئیننامهای خواهد بود که با پیشنهاد سازمان به تصویب هیأت وزیران میرسد.
ماده 21 - با کارمندان رسمی و یا ثابت دستگاههای اجرائی که تمام یا بخشی از وظایف آنها به بخش غیردولتی واگذار میگردد به یکی از روشهای ذیل عمل خواهد شد.
الف- انتقال به سایر واحدهای همان دستگاه یا دستگاه اجرائی دیگر.
ب- بازخرید سنوات خدمت.
ج - موافقت با مرخصی بدون حقوق برای مدت سه تا پنج سال.
د- انتقال به بخش غیردولتی که مجری وظایف و فعالیتهای واگذارشده میباشد. در صورت تمایل کارمندان به تغییر صندوق بازنشستگی هزینه جابهجایی تغییر صندوق ذیربط با حفظ سوابق مربوط توسط دولت تأمین میگردد.
هـ- انجاموظیفه در بخش غیردولتی به شکل مأمور که حقوق و مزایای وی را بخش غیردولتی پرداخت میکند.
تبصره 1 - در صورت واگذاری سهام شرکتهای دولتی بهنحویکه شرکت مذکور غیردولتی شود، قوانین و مقررات قانون کار بر کارمندان شرکت واگذارشده اعمال میگردد و این افراد، کارمندان کارفرمای جدید محسوب میشوند و در صورت تمایل میتوانند کماکان تابع صندوق بازنشستگی قبلی خود باقی بمانند.
تبصره 2 - در مواردی که با حفظ مالکیت دولت (یا شرکت دولتی) بهرهبرداری بخشی از دستگاه ذیربط به بخش غیردولتی واگذار گردد، مأموریت کارمندان مربوط به بخش غیردولتی مجاز میباشد. آئیننامه اجرائی این ماده با پیشنهاد سازمان به تصویب هیأت وزیران میرسد.
تبصره 3- کارمند میتواند سه طریق از طرق پنجگانه فوق را به ترتیب اولویت انتخاب و به دستگاه اجرائی اعلام کند. دستگاه مربوطه مکلف است با توجه به اولویت تعیینشده از سوی کارمند یکی از روشها را انتخاب و اقدام کند.
ماده 22 - دستگاههای اجرائی موظفاند بهمنظور تقویت و حمایت از بخش غیردولتی اقدامات لازم برای آموزش، سازماندهی، ایجاد تسهیلات و کمکهای مالی، رفع موانع اداری و خرید خدمات از بخش غیردولتی بر اساس آئیننامهای که با پیشنهاد سازمان به تصویب هیأتوزیران میرسد، به عملآورند.
ماده 23- ایجاد و اداره هرگونه مهمانسرا، زائرسرا، مجتمع مسکونی، رفاهی، واحدهای درمانی و آموزشی، فضاهای ورزشی، تفریحی و نظایر آن توسط دستگاههای اجرائی ممنوع میباشد.
تبصره 1- دستگاههایی که بر اساس وظایف قانونی خود برای ارائه خدمات به مردم عهدهدار انجام برخی از امور فوق میباشند با رعایت احکام این فصل از حکم این ماده مستثنی میباشند.
تبصره 2 - مناطق محروم کشور تا زمانی که ازنظر نیروی انسانی کارشناس و متخصص توسعهنیافتهاند با تصویب هیأت وزیران از حکم این ماده مستثنی میباشند.
ماده 24 - در راستای اجراء احکام این فصل کلیه دستگاههای اجرائی موظفاند از تاریخ تصویب این قانون اقدامات ذیل را انجام دهند:
الف - حداکثر شش ماه پس از تصویب این قانون آن دسته از وظایفی که قابلواگذاری به بخش غیردولتی است را احصاء و با رعایت راهکارهای مطروحه در این فصل نسبت به واگذاری آنها اقدام نمایند. بهنحویکه طی هر برنامه بیست درصد (20%) از میزان تصدیهای دولت در امور قابلواگذاری کاهش یابد.
ب - تعداد مجوزهای استخدامی مذکور در ماده (51) این قانون به نحوی تعیین گردد که تعداد کارمندان دستگاههای اجرائی که به هر نحو حقوق و مزایا دریافت میکنند و یا طرف قرارداد میباشند هرسال به میزان دو درصد (2%) در امور غیر حاکمیتی نسبت به سال قبل کاهش یابد.
ج - حداکثر معادل یکسوم کارمندان که به روشهای بازنشستگی، بازخریدی، استعفاء و سایر موارد از خدمت دستگاههای اجرائی خارج میشوند استخدام نمایند.
تبصره 1- وظایف حاکمیتی موضوع ماده (8) این قانون از شمول این ماده مستثنی هستند.
تبصره 2- آئیننامه اجرائی این ماده شامل وظیفه قابلواگذاری در چهارچوب این قانون، حمایتهای دولت برای توسعه بخش غیردولتی و نحوه خرید خدمات از بخش خصوصی و تعاونی و تعیین تکلیف کارمندان واحدهای واگذارشده و سایر موارد بنا به پیشنهاد سازمان به تصویب هیأت وزیران میرسد.
تبصره 3- دیوان محاسبات و سازمان بازرسی کل کشور موظفاند اجراء این فصل را در دستگاههای اجرائی کنترل نموده و با مدیران متخلف برخورد قانونی نمایند.
فصل سوم - حقوق مردم
ماده 25 - مدیران و کارمندان دستگاههای اجرائی، خدمتگزاران مردم هستند و باید با رعایت موازین اخلاق اسلامی واداری و طبق سوگندی که در بدو ورود اداء نموده و منشور اخلاقی واداری که امضاء مینمایند وظایف خود را به نحو احسن در راه خدمت به مردم و با درنظرگرفتن حقوق و خواستههای قانونی آنها انجام دهند.
تبصره 1 - اصول و مفاد منشور فوقالذکر، متن سوگندنامه و تعهدات کارمندان دستگاههای اجرائی با پیشنهاد سازمان به تصویب هیأتوزیران میرسد...
تبصره 2 - دستگاههای اجرائی میتوانند متناسب با وظایف و شرایط خاص دستگاه مربوط علاوه بر موارد فوق، مواردی را با رعایت منشور اخلاقی مصوب هیأت وزیران به آن اضافه نمایند.
ماده 26 - دستگاههای اجرائی مکلفاند مردم را با حقوق و تکالیف خود در تعامل با دستگاههای اجرائی آشنا نموده و از طریق وسایل ارتباطجمعی بهویژه صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران سطح آگاهی عمومی در این زمینه را ارتقاء داده و اطلاعات لازم را به نحو مطلوب و مناسب در اختیار مردم قرار دهند.
ماده 27 - مردم در استفاده از خدمات دستگاههای اجرائی در شرایط مساوی از حقوق یکسان برخوردارند، دستگاههای اجرائی موظفاند حداکثر ظرف سه ماه، مراحل، زمان و کیفیت و استاندارد ارائه خدمات و تغییرات آنها را مستند و شفاف نموده و از طرق مختلف به اطلاع مردم برسانند و در صورت بروز هرگونه تخلف، مسؤولین دستگاههای اجرائی مسؤولیت پاسخگویی به مردم و شکایت آنان را به عهده خواهند داشت.
ماده 28 - دولت مکلف است بهمنظور تأمین حقوق مردم و مراجعان، رضایت و عدم رضایت مردم از عملکرد کارمندان را در ارتقاء، انتصاب و تمدید قراردادهای استخدامی و بهرهمندی از سایر امتیازات استخدامی و اعمال تشویقات و تنبیهات لحاظ نموده و کلیه آئیننامهها، شیوهنامهها، ضوابط اداری و استخدامی مربوط به کارمندان دولت را بهعنوان یک عامل مؤثر منظور نماید.
فصل چهارم - ساختار سازمانی
ماده 29 - دستگاههای اجرائی مکلفاند سازماندهی، طراحی و تنظیم تشکیلات خود را متناسب با ویژگیهای مربوط در چهارچوب الگوها، ضوابط و شاخصهایی که سازمان تهیه و به تصویب هیأت وزیران میرسد با رعایت موارد ذیل انجام دهند:
الف - سقف پستهای سازمانی با رعایت راهبردهای مذکور در فصل دوم این قانون و با پیشنهاد دستگاه و تائید سازمان به تصویب هیأت وزیران میرسد.
ب - تشکیلات و سقف پستهای سازمانی مصوب حداقل پس از یک برنامه و حداکثر پس از دو برنامه پنجساله متناسب باسیاستها و احکام برنامه جدید موردبازنگری و تصویب مجدد قرار خواهد گرفت.
ج - بهمنظور کوتاه نمودن مراحل انجام کار و سلسلهمراتب اداری، سطوح عمودی مدیریتی در دستگاههای اجرائی ملی و استانی با احتساب بالاترین مقام اجرائی در هر واحد سازمانی، بهقرار ذیل تعیین میگردد:
- وزارتخانهها و مؤسسات دولتی: حداکثر در (4) سطح.
- واحدهای استانی: حداکثر (3) سطح.
- واحدهای شهرستانی، مناطق و نواحی همتراز: حداکثر (2) سطح.
- سایر واحدهای تقسیمات کشوری: یک سطح.
د- هرکدام از وزارتخانهها و سازمانهای مستقل که تحت نظر معاون رئیسجمهور اداره میشوند، میتوانند حداکثر (5) معاون و سایر مؤسسات دولتی حداکثر (3) معاون یا عناوین مشابه در ساختار تشکیلاتی خود پیشبینی نمایند و متناسب با حجم کار و تنوع وظایف و تعداد پستهای سازمانی هر معاون میتواند حداکثر (5) مدیرکل یا مدیر یا رئیس یا عناوین مشابه داشته باشد.
پستهای مدیریتی موردنیاز حوزه وزیر یا رئیس مؤسسات دولتی از سرجمع پستهای مدیریتی مذکور در این بند تأمین خواهد شد.
هـ - تعداد پستهای مشاور برای مقامات اجرائی مذکور در بندهای (الف)، (ب)و (ج) ماده (71) حداکثر (10) و برای سایر مقامات اجرائی مذکور در این ماده حداکثر (4) و برای رؤسای مؤسسات دولتی با گستره کشوری حداکثر (3) پست در سقف پستهای مصوب تعیین میگردد.
ی - واحدهای سازمانی وزارتخانهها و سایر دستگاههای اجرائی در مراکز استانها (بهاستثناء استانداریها) با رعایت ماده (29) این قانون حداکثر در سطح اداره کل سازماندهی میشوند و سازمانهای موجود در این سطح تغییر مییابند.
ط- درصورتیکه دستگاههای اجرائی مطابق شرح وظایف قانونی و تشکیلات مصوب خود الزاماً موظف به ارائه خدماتی در شهرستانهای کمتر از هفتادهزارنفر جمعیت و بخشهای کمتر از سیهزارنفر جمعیت باشند درصورتیکه در تاریخ تصویب این قانون ساختمانهای واحدهای اداری ذیربط احداث نشده باشند موظفاند کارمندان ذیربط خود را در مجتمع اداری مراکز شهرستان و بخش که بهعنوان نمایندگی تحت نظر فرماندار و بخشدار ایجاد میگردد مستقر نموده و از ایجاد واحدهای مستقل خودداری نمایند.
افزایش جمعیت اینگونه شهرها موجب لغو این حکم برای واحدهای ذیربط نمیگردد. هزینههای پشتیبانی و خدماتی این مجتمعها در بودجه وزارت کشور (استانداریها) پیشبینی میگردد. در سایر شهرها با تشخیص هیأت وزیران اجراء این بند امکانپذیر میباشد.
آئیننامه اجرائی این بند با پیشنهاد سازمان به تصویب هیأت وزیران میرسد.
ماده 30 - وزارتخانهها و سازمانهای مستقل که تحت نظر معاون رئیسجمهور اداره میشوند، در صورت ضرورت با تائید سازمان و تصویب هیأت وزیران میتوانند حسب وظایف قانونی خود در برخی از سطوح تقسیمات کشوری واحد سازمانی داشته باشند. در این صورت کلیه واحدهای وابسته به یک وزارتخانه و مؤسسات مستقل وابسته به رئیسجمهور در هر یک از سطوح تقسیمات کشوری در یک واحد سازمانی ادغام و تحت مدیریت واحد قرار میگیرند.
موارد استثناء از حکم اخیر این ماده با تائید سازمان به تصویب هیأت وزیران میرسد.
ماده 31 - دستگاههای اجرائی مکلفاند تشکیلات تفصیلی خود را با رعایت مفاد ماده (29) تهیه و یک نسخه از آن را به سازمان ارسال دارند. سازمان موظف است حداکثر ظرف مدت سه ماه از تاریخ وصول پیشنهاد، مغایرت و یا عدم مغایرت با الگوها، ضوابط و شاخصهای مذکور را اعلام نماید. دستگاههای اجرائی ذیربط موظفاند پس از اصلاح موارد مغایر، تأییدیه سازمان را کسب نمایند.
ماده 32 - هریک از کارمندان دستگاههای اجرائی، متصدی یکی از پستهای سازمانی خواهند بود و هرگونه بهکارگیری افراد و پرداخت حقوق بدون داشتن پست سازمانی مصوب پس از یک سال از ابلاغ این قانون ممنوع است.
تبصره- دستگاههای اجرائی میتوانند در شرایط خاص با تائید سازمان تا ده درصد (10%) پستهای سازمانی مصوب، بدون تعهد استخدامی و در سقف اعتبارات مصوب افرادی را بهصورت ساعتی یا کار معین برای حداکثر یک سال بهکارگیرند.
ماده 33 - تنظیم تشکیلات داخلی واحدهایی از دستگاههای اجرائی که بر اساس قیمت تمامشده (موضوع ماده «16» این قانون) اداره میشود بر عهده آنها بوده و نسخهای از تشکیلات خود را جهت تطبیق با ضوابط به سازمان ارسال خواهند داشت.
ماده 34 - تنظیم شرح وظایف و ایجاد هرگونه واحد و پست سازمانی در دستگاههای اجرائی صرفاً در چهارچوب وظایف قانونی مصوب آنها مجاز میباشد. سازمان مکلف به نظارت بر حسن انجام این کار میباشد.
ماده 35- کلیه دستگاههای اجرائی موظفاند در چهارچوب احکام این فصل حداکثر ظرف مدت یک سال نسبت به پیشنهاد اصلاح ساختار سازمانی خود اقدام نمایند.
تبصره - پستهای موردنیاز واحدهای مستقر در شهرستانها و بخشهای توسعهنیافته و کمتر توسعهیافته و جدیدالتأسیس از سرجمع پستهای موضوع ماده (29) این قانون تأمین خواهد شد. در صورت نبود پست بلاتصدی برای واحدهای فوقالذکر دولت موظف است با رعایت احکام این فصل پست جدید ایجاد نماید.
فصل پنجم - فناوری اطلاعات و خدمات اداری
ماده 36 - دستگاههای اجرائی موظفاند فرآیندهای مورد عمل و روشهای انجام کار خود را باهدف افزایش بهرهوری نیروی انسانی و کارآمدی فعالیتها نظیر سرعت، دقت، هزینه، کیفیت، سلامت و صحت امور و تأمین رضایت و کرامت مردم و بر اساس دستورالعمل سازمان تهیه و به مورد اجراءگذارند و حداکثر هر سه سال یکبار این روشها را مورد بازبینی و اصلاح قرار دهند.
تبصره - میزان بهرهوری و کارآمدی فعالیتها، صحت امور و رضایت مردم از خدمات دولتی بر اساس شاخصهایی که با پیشنهاد دستگاههای اجرائی به تائید سازمان میرسد، سالیانه توسط سازمان با همکاری دستگاههای ذیربط مورداندازهگیری قرارگرفته و نتایج آن در ارزیابی عملکرد آنها لحاظ میشود.
ماده 37 - دستگاههای اجرائی موظفاند باهدف بهبود کیفیت و کمیت خدمات به مردم و با رعایت دستورالعملهای ذیربط اقدامات زیر را به ترتیب انجام دهند:
1 - اطلاعرسانی الکترونیکی در خصوص شیوه ارائه خدمات همراه با زمانبندی انجام آن و مدارکی که متقاضی باید ارائه نماید.
2 - ارائه فرمهای موردنیاز جهت انجام خدمات از طریق ابزار و رسانههای الکترونیکی.
3 - ارائه خدمات به شهروندان بهصورت الکترونیکی و حذف لزوم مراجعه حضوری مردم به دستگاه اجرائی برای دریافت خدمت.
تبصره- مدتزمان اجراء بندهای (1) و (3) این ماده از تاریخ تصویب این قانون به ترتیب یک، دو و سه سال تعیین میگردد.
ماده 38 - بهمنظور تسریع و سهولت در ارائه خدمات به مردم، واحدهای خدماترسانی الکترونیکی از طریق بخش دولتی و غیردولتی در مراکز شهرستانها ایجاد میگردد. کلیه دستگاههای اجرائی موظفاند حداکثر تا پایان سال 1387 انجام آن دسته از خدماتی که از این طریق قابلارائه میباشد را توسط این مراکز ارائه نمایند. دستورالعمل اجرائی این ماده به تصویب شورای عالی اداری میرسد.
ماده 39 - دستگاههای اجرائی موظفاند بهمنظور صرفهجویی و بهرهبرداری مناسب از ساختمانها و فضاهای اداری و جلوگیری از تشریفات زائد و هزینههای غیرضرور و فراهم آوردن موجبات ایمنی و سلامت شغلی کارمندان بر اساس ضوابط و استانداردهای بهکارگیری فضاها، تجهیزات و ملزومات اداری که توسط سازمان تهیه و ابلاغ میگردد، اقدام نمایند.
تبصره - کلیه دستگاههای اجرائی موظفاند حداکثر ظرف مدت یک سال ساختمانهای مورداستفاده خود را با استانداردهای یادشده تطبیق داده و فضاهای مازاد را حسب مورد در استانها به ادارات کل اقتصادی و دارایی استان و در مرکز به وزارت امور اقتصادی و دارایی اعلام نمایند تا از طریق این وزارتخانه حسب مورد با تصویب هیأت وزیران و یا شورای برنامهریزی و توسعه استان دستگاههای بهرهبردار آن تعیین گردد.
درصورتیکه در مهلت تعیینشده دستگاههای اجرائی اقدام نکنند ذیحسابان موظفاند فضاهای مازاد را به وزارت یا اداره کل متبوع جهت اقدام به ترتیب فوق اعلام نمایند.
ماده 40- بهمنظور ایجاد زیرساخت اطلاعاتی و تمرکز امور مربوط به استفاده از فناوری اطلاعات در خدمات اداری، دولت موظف است از طریق سازمان ثبتاحوال و شرکت پست جمهوری اسلامی ایران و مشارکت کلیه دستگاههای اجرائی پایگاه اطلاعات ایرانیان را طراحی، ساماندهی و اجراء نماید.
تبصره 1- این پایگاه با استفاده از شماره ملی و کد پستی از طریق ساماندهی، هدایت و اتصال دادهها و اطلاعات موجود دستگاهها تشکیل میگردد.
تبصره 2- کلیه دستگاههای اجرائی موظفاند تا پایان سال 1386 پایگاههای اطلاعات دادههای مربوط به خود را با استفاده از شماره ملی و کد پستی آماده نمایند.
تبصره 3- آئیننامه این ماده توسط سازمان تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
تبصره 4- سازمان مسؤول پیگیری و نظارت بر حسن انجام تکالیف مصرح در این ماده میباشد. هرگونه ارائه خدمات و برقراری ارتباط با مراجعانی که نیاز به شناسایی افراد و آدرس محل استقرار آنها میباشد از سال 1388 بدون استفاده از شماره ملی و کد پستی توسط دستگاههای اجرائی ممنوع میباشد.
فصل ششم - ورود به خدمت
ماده 41 - ورود به خدمت و تعیین صلاحیت استخدامی افرادی که داوطلب استخدام در دستگاههای اجرائی میباشند بر اساس مجوزهای صادره، تشکیلات مصوب و رعایت مراتب شایستگی و برابری فرصتها انجام میشود.
ماده 42 - شرایط عمومی استخدام در دستگاههای اجرائی عبارتاند از:
الف - داشتن حداقل سن بیست سال تمام و حداکثر چهل سال برای استخدام رسمی و برای متخصصین با مدرک تحصیلی دکتری چهلوپنج سال.
ب - داشتن تابعیت ایران.
ج - انجام خدمت دوره ضرورت یا معافیت قانونی برای مردان.
د - عدم اعتیاد به دخانیات و مواد مخدر.
هـ- نداشتن سابقه محکومیت جزائی مؤثر.
و - دارا بودن مدرک تحصیلی دانشگاهی و یا مدارک همتراز (برای مشاغلی که مدارک همتراز در شرایط احراز آنها پیشبینیشده است).
ز - داشتن سلامت جسمانی و روانی و توانایی برای انجام کاری که استخدام میشوند بر اساس آئیننامهای که با پیشنهاد سازمان به تصویب هیأت وزیران میرسد.
ح - اعتقاد به دین مبین اسلام یا یکی از ادیان شناختهشده در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
ط - التزام به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
تبصره 1 - بهکارگیری موقت و تعیین حقوق و مدت خدمت اتباع خارجی حسب قوانین و مقررات خاص خود انجام خواهد شد.
تبصره 2 - استخدام افراد در دستگاههای اجرائی در مشاغل تخصصی و کارشناسی و بالاتر منوط به احراز توانایی آنان در مهارتهای پایه و عمومی فناوری اطلاعات میباشد که عناوین و محتوای مهارتهای مذکور توسط سازمان تهیه و ابلاغ خواهد شد.
تبصره 3 - استخدام ایثارگران و خانوادههای آنان بر اساس قوانین مصوب مربوط به خود خواهد بود.
تبصره 4 - قوانین و مقررات گزینش به قوت خود باقی است.
تبصره 5 - بهکارگیری افراد با مدرک تحصیلی دیپلم و یا با حداقل سن کمتر از رقم مذکور در این ماده در موارد یا مناطق خاص برای مدتزمان مشخص و برای فرزندان شهدا صرفاً در مشاغلی که با پیشنهاد سازمان به تصویب هیأت وزیران میرسد مجاز میباشد.
ماده 43 - دستگاههای اجرائی میتوانند درصورتیکه در قوانین و مقررات قبلی مورد عمل خود شرایطی علاوه بر شرایط ماده (42) این قانون داشته باشند، آن را ملاک عمل قرار دهند.
ماده 44 - بهکارگیری افراد در دستگاههای اجرائی پس از پذیرفته شدن در امتحان عمومی که بهطور عمومی نشر آگهی میگردد و نیز امتحان یا مسابقه تخصصی امکانپذیر است. دستورالعمل مربوط به نحوه برگزاری امتحان عمومی و تخصصی به تصویب شورای توسعه مدیریت میرسد.
فصل هفتم - استخدام
ماده 45- از تاریخ تصویب این قانون، استخدام در دستگاههای اجرائی به دو روش ذیل انجام میپذیرد.
الف - استخدام رسمی برای تصدی پستهای ثابت در مشاغل حاکمیتی.
ب - استخدام پیمانی برای تصدی پستهای سازمانی و برای مدت معین.
تبصره 1 - کارمندانی که بهموجب قوانین مورد عمل به استخدام رسمی درآمدهاند با رعایت مقررات این قانون بهصورت استخدام رسمی ادامه خواهند داد.
تبصره 2 - مشاغل موضوعبند (الف) این ماده با توجه به ویژگیهای مذکور در ماده (8) این قانون بنا به پیشنهاد سازمان به تصویب هیأت وزیران میرسد.
تبصره 3 - سن کارمند پیمانی در انتهای مدت قرارداد استخدام نباید از شصتوپنج سال و برای مشاغل تخصصی از هفتادسال تجاوز کند.
تبصره 4 - تعیین محل خدمت و شغل مورد تصدی کارمندان پیمانی در پیماننامه مشخص میگردد و در مورد کارمندان رسمی به عهده دستگاه اجرائی ذیربط میباشد.
ماده 46 - کسانی که شرایط ورود به استخدام رسمی را کسب مینمایند قبل از ورود به خدمت رسمی یک دوره آزمایشی را که مدت آن سه سال میباشد طی خواهند نمود و در صورت احراز شرایط ذیل از بدو خدمت جزء کارمندان رسمی منظور خواهند شد:
الف - حصول اطمینان از لیاقت (علمی، اعتقادی و اخلاقی)، کاردانی، علاقه به کار، خلاقیت، نوآوری، روحیه خدمت به مردم و رعایت نظم انضباط اداری از طریق کسب امتیاز لازم با تشخیص کمیته تخصصی تعیین صلاحیت کارمندان رسمی.
ب - طی دورههای آموزشی و کسب امتیاز لازم.
ج - تائید گزینش.
تبصره 1 - درصورتیکه در ضمن یا پایان دوره آزمایشی کارمندان شرایط ادامه خدمت و یا تبدیل به استخدام رسمی را کسب ننمایند با وی به یکی از روشهای ذیل رفتار خواهد شد:
الف - اعطاء مهلت دوساله دیگر برای احراز شرایط لازم.
ب - تبدیل وضع به استخدام پیمانی.
ج - لغو حکم.
تبصره 2- با کارمندان پیمانی در صورت شرکت در آزمون و احراز صلاحیتهای موضوع ماده (42) و پذیرفته شدن برای استخدام رسمی در مشاغل حاکمیتی به شرح زیر رفتار خواهد شد.
1- سوابق پیمانی آنها جزو سوابق رسمی محسوب میشود.
2- سابقه سنوات خدمت آنها به سقف سن موضوعبند (الف) ماده (42) فصل ورود به خدمت اضافه میشود.
تبصره 3 - آئیننامه اجرائی این ماده توسط سازمان تهیه و به تصویب هیأت وزیران میرسد.
ماده 47 - بهکارگیری کارمندان شرکتها و مؤسسات غیردولتی برای انجام تمام یا بخشی از وظایف و اختیارات پستهای سازمانی دستگاههای اجرائی تحت هر عنوان ممنوع میباشد و استفاده از خدمات کارمندان اینگونه شرکتها و مؤسسات صرفاً بر اساس ماده (17) این قانون امکانپذیر است.
ماده 48 - کارمندان رسمی دریکی از حالات ذیل از خدمت در دستگاه اجرائی منتزع میگردند:
- بازنشستگی و یا ازکارافتادگی کلی طبق قوانین ذیربط.
- استعفاء.
- بازخریدی به دلیل کسب نتایج ضعیف از ارزیابی عملکرد کارمند در سه سال متوالی یا چهار سال متناوب (بر اساس آئیننامهای که با پیشنهاد سازمان به تصویب هیأت وزیران میرسد).
- آماده بخدمت بر اساس ماده (122).
- اخراج یا انفصال بهموجب احکام مراجع قانونی ذیربط.
تبصره 1 - کارمندانی که بهموجب احکام مراجع قانونی از خدمت منفصل میگردند در مدت انفصال اجازه استخدام و یا هرگونه اشتغال در دستگاههای اجرائی را نخواهند داشت.
تبصره 2 - کارمندانی که از دستگاه اجرائی اخراج میگردند، اجازه استخدام و یا هرگونه اشتغال مجدد در همان دستگاه اجرائی را نخواهند داشت.
ماده 49 - تمدید قرارداد کارمندان پیمانی منوط به تحقق شرایط ذیل میباشد:
- استمرار پست سازمانی کارمندان.
- کسب نتایج مطلوب از ارزیابی عملکرد و رضایت از خدمات کارمند.
- جلب رضایت مردم و اربابرجوع.
- ارتقاء سطح علمی و تخصصی درزمینه شغل مورد تصدی.
تبصره - در صورت عدم تمدید قرارداد با کارمندان پیمانی مطابق قوانین و مقررات مربوط عمل خواهد شد.
ماده 50 - کارمندان، مشمول استفاده از مزایای بیمه بیکاری مطابق قوانین و مقررات مربوط خواهند بود.
ماده 51 - مجموع مجوزهای استخدام دستگاههای اجرائی با رعایت فصل دوم این قانون در برنامههای پنجساله تعیین میگردد و سهم هریک از وزارتخانهها و مؤسسات دولتی با پیشنهاد سازمان به تصویب هیأت وزیران میرسد.
تبصره - هرگونه بهکارگیری نیروی انسانی در دستگاههای اجرائی خارج از مجوزهای موضوع این ماده خلاف قانون محسوب و ممنوع میباشد و پرداخت هرگونه وجهی به افرادی که بدون مجوز به کار گرفته میشوند تصرف غیرقانونی در اموال عمومی محسوب میگردد.
ماده 52- هر نوع بهکارگیری افراد در دستگاههای اجرائی بهغیراز حالات مندرج در ماده (45) و تبصره ماده (32) این قانون ممنوع میباشد.
فصل هشتم - انتصاب و ارتقاء شغلی
ماده 53 - انتصاب و ارتقاء شغلی کارمندان باید با رعایت شرایط تحصیلی و تجربی لازم و پس از احراز شایستگی و عملکرد موفق در مشاغل قبلی آنان صورت گیرد.
ماده 54 - بهمنظور استقرار نظام شایستگی و ایجاد ثبات در خدمت مدیران، دستگاههای اجرائی موظفاند اقدامات زیر را انجام دهند:
الف - در انتخاب و انتصاب افراد به پستهای مدیریت حرفهای، شرایط تخصصی لازم را تعیین نموده تا افراد از مسیر ارتقاء شغلی بهمراتب بالاتر ارتقاء یابند. در مواردی که از این طریق امکان انتخاب وجود نداشته باشد، با برگزاری امتحانات تخصصی لازم، انتخاب صورت میپذیرد.
دستگاههای اجرائی میتوانند برای حداکثر پانزده درصد (15%) سمتهای مدیریت حرفهای از افراد شایسته (با رعایت تخصص و تجربه شاغل نسبت به شغل، بدون رعایت سلسه مراتب مدیریتی) خارج از دستگاه استفاده نمایند.
ب - عزل و نصب متصدیان پستهای مدیریت سیاسی (مذکور در ماده (71) این قانون) بدون الزام به رعایت مسیر ارتقاء شغلی از اختیارات مقامات بالاتر میباشد.
ج - دوره خدمت در پستهای مدیریت حرفهای چهارساله میباشد و تمدید آن بلامانع است. تغییر سمت افراد قبل از مدت مذکور بر اساس آئیننامهای که با پیشنهاد سازمان به تصویب هیأت وزیران میرسد امکانپذیر میباشد.
تبصره 1 - در اجراء این ماده مجموع شرکتهای زیرمجموعه یک شرکت مادر تخصصی برای انتصاب مدیران یک دستگاه اجرائی تلقی میگردد.
تبصره 2 - در هر یک از دستگاههای اجرائی، یکی از پستهای معاونین مقامات اجرائی مذکور در بندهای (د) و (هـ) ماده (71) این قانون ثابت تلقی میگردد و عزل و نصب متصدی آن بر اساس آئیننامهای است که با پیشنهاد سازمان به تصویب هیأتوزیران میرسد.
تبصره 3 - دستگاههای اجرائی موظفاند امکان ارتقاء مسیر شغلی را با توجه به امتیازات مربوطه در فضای رقابتی برای کلیه کارمندان فراهم نمایند.
تبصره 4 - مدیران مذکور در ماده (71) این قانون مدیران سیاسی و بقیه مدیران حرفهای تلقی میگردند.
ماده 55 - سازمان مکلف است بهمنظور حفظ سرمایههای انسانی و شناسایی افراد واجد شرایط احراز پستهای مدیریت نسبت به ایجاد بانک اطلاعات مدیران جهت استفاده مقامات و مدیران ذیربط اقدام نماید.
ماده 56- سازمان موظف است برنامهها و سامانههای اجرائی مؤثری را برای آموزش مدیران متناسب با وظایف و نقشهای مورد انتظار در بخشها و دستگاههای اجرائی کشور تنظیم نماید و هرگونه انتصاب و ارتقاء مدیران منوط به طی دورههای ذیربط میباشد.
ماده 57 - دستورالعمل اجرائی این فصل و شرایط تخصصی و عمومی پستهای مدیریت حرفهای و نحوه ارتقاء مسیر شغلی با پیشنهاد سازمان به تصویب شورای عالی اداری میرسد.
فصل نهم - توانمندسازی کارمندان
ماده 58 - سازمان موظف است بهمنظور ارتقاء سطح کارایی و اثربخشی دستگاههای اجرائی، نظام آموزش کارمندان دستگاههای اجرائی را بهگونهای طراحی نماید که همراه با متناسب ساختن دانش، مهارت و نگرش کارمندان با شغل موردنظر، انگیزههای لازم را جهت مشارکت مستمر کارمندان در فرآیند آموزش تأمین نماید بهنحویکه رابطهای بین ارتقاء کارمندان و مدیران و آموزش برقرار گردد و از حداقل سرانه ساعت آموزشی بر اساس مقررات مربوط در هرسال برخوردار گردند.
ماده 59 - دستگاههای اجرائی مکلفاند با رعایت مقررات این قانون و نظام آموزش کارمندان دولت، برنامههای آموزشی کارمندان خود را تدوین نمایند.
تبصره - دستگاههای اجرائی میتوانند در قالب برنامههای آموزشی مصوب برای اجراء دورههای آموزشی موردنیاز خود با دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی انعقاد قرارداد نمایند. همچنین دستگاههای مزبور میتوانند کلیه مراحل طراحی، اجراء و ارزشیابی دورهها و فعالیتهای آموزشی و پژوهشی خود را به مؤسسات و مراکز آموزشی و پژوهشی دولتی و غیردولتی که صلاحیت فنی و تخصصی آنها به تائید سازمان رسیده باشد، واگذار نمایند.
ماده 60 - کلیه بورسهای آموزشی که منجر به اخذ مدرک تحصیلی دانشگاهی نمیگردد و از سوی دولتهای خارجی یا از طرف مؤسسات بینالمللی در اختیار دولت قرار میگیرد از طریق سازمان، متناسب با وظایف دستگاههای اجرائی توزیع میگردد. دورههایی که طبق قرارداد دوجانبه برگزار میشود توسط دستگاه اجرائی مربوط اقدام خواهد شد.
تبصره- بورسها و دورههای آموزشی که منجر به اخذ مدرک دانشگاهی میشود با نظر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و علوم، تحقیقات و فناوری حسب مورد توزیع میگردد.
ماده 61 - اعزام کارمندان دستگاههای اجرائی از زمان تصویب این قانون برای طی دورههای آموزشی که منجر به اخذ مدرک دانشگاهی و یا معادل آن میگردد در داخل و خارج از کشور با هزینه دستگاههای مربوطه و استفاده از مأموریت آموزشی ممنوع میباشد.
تبصره - ایثارگران مشمول مقررات خاص خود میباشند.
ماده 62 - کارمندان موظفاند همواره نسبت به توانمندسازی و افزایش مهارتها و تواناییهای شغلی خود اقدام نمایند. دستگاههای اجرائی شیوهها و الگوهای لازم برای افزایش توان و توانسنجی مداوم کارمندان خود را که توسط سازمان تهیه و ابلاغ میشود به مورد اجراء خواهند گذارد.
ماده 63 - آئیننامه اجرائی این فصل به پیشنهاد سازمان و به تصویب هیأت وزیران میرسد.
فصل دهم - حقوق و مزایا
ماده 64 - نظام پرداخت کارمندان دستگاههای اجرائی بر اساس ارزشیابی عوامل شغل و شاغل و سایر ویژگیهای مذکور در مواد آتی خواهد بود. امتیاز حاصل از نتایج ارزشیابی عوامل مذکور در این فصل ضرب در ضریب ریالی، مبنای تعیین حقوق و مزایای کارمندان قرار میگیرد و برای بازنشستگان و موظفین یا مستمریبگیران نیز به همین میزان تعیین میگردد.
تبصره - ضریب ریالی مذکور در این ماده با توجه به شاخص هزینه زندگی در لایحه بودجه سالانه پیشبینی و به تصویب مجلس شورای اسلامی میرسد.
ماده 65 - کلیه مشاغل مشمول این قانون بر اساس عواملی نظیر اهمیت و پیچیدگی وظایف و مسؤولیتها، سطح تخصص و مهارتهای موردنیاز به یکی از طبقات جدول یا جداول حق شغل اختصاص مییابند.
حداقل امتیاز جدول یا جداول ارزشیابی مشاغل (2000) و حداکثر آن (6000) میباشد.
تبصره 1- هرکدام از مشاغل متناسب با ویژگیها، حداکثر در پنج رتبه، مقدماتی، پایه، ارشد، خبره و عالی طبقهبندی میگردند و هرکدام از رتبهها به یکی از طبقات جدول یا جداول موضوع این ماده اختصاص مییابد. رتبههای خبره و عالی به مشاغل کارشناسی و بالاتر اختصاص مییابد.
شاغلین مربوط در بدو استخدام در رتبه مقدماتی قرار میگیرند و بر اساس عواملی نظیر ابتکار و خلاقیت، میزان افزایش مهارتها، انجام خدمات برجسته، طی دورههای آموزشی و میزان جلب رضایت اربابرجوع بر اساس ضوابطی که متناسب با ویژگیهای مشاغل به تصویب شورای توسعه مدیریت میرسد ارزیابی و حسب امتیازات مکتسبه و طی حداقل مدت تجربه مربوط به سطوح پایه، ارشد، خبره و عالی ارتقاء مییابند. نخبگانی که طبق ضوابط مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی تعیین میشوند و افرادی که علاوه بر شرایط عمومی در بدو استخدام از تجربه و مهارت لازم برخوردار هستند طبق آئیننامهایکه به پیشنهاد سازمان به تصویب هیأت وزیران میرسد از طی برخی از رتبهها معاف و دریکی از رتبههای دیگر قرار میگیرند.
تبصره 2- کلیه عناوین مدیریت و سرپرستی متناسب با پیچیدگی وظایف و مسؤولیتها، حیطه سرپرستی و نظارت و حساسیتهای شغلی و سایر عوامل مربوط دریکی از طبقات جدول فوقالعاده مدیریت که حداقل امتیاز آن (500) و حداکثر آن (5000) است، قرارمی گیرند.
تبصره 3- امتیاز طبقه مشاغل آموزشی تماموقت وزارت آموزشوپرورش و بهداشتی و درمانی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در جدول یا جداول حق شغل با ضریب (1/1) محاسبه میگردد.
ماده 66 -کلیه شاغلین مشمول این قانون بر اساس عواملی نظیر تحصیلات، دورههای آموزشی و مهارت (علاوه بر حداقل شرایط مذکور در اولین طبقه شغل مربوط)، سنوات خدمت و تجربه از امتیاز حق شاغل که حداقل (1000) و حداکثر (4500) امتیاز میباشد، بهرهمند میگردند.
حداکثر امتیاز این ماده برای هر شاغل از هفتاد و پنج درصد (75%) امتیاز شغل وی تجاوز نخواهد کرد.
تبصره - هنرمندان و افرادی که در حوزههای علمیه تحصیل نمودهاند بر اساس آئیننامهای که با پیشنهاد سازمان به تصویب هیأت وزیران میرسد با مقاطع رسمی تحصیلی همتراز میگردند.
ماده 67 - جدول یا جداول موضوع ماده (65) و تبصرههای (1) و (2) آن بنا به پیشنهاد سازمان به تصویب هیأت وزیران میرسد و تخصیص هرکدام از مشاغل و طبقات شغلی آن به یکی از طبقات جداول حق شغل با پیشنهاد سازمان توسط شورای توسعه مدیریت انجام و برای اجراء به دستگاههای اجرائی ابلاغ میگردد. ارزیابی عوامل مربوط به شاغل بر اساس ضوابطی که با پیشنهاد سازمان به تصویب شورای مذکور میرسد توسط دستگاههای اجرائی انجام خواهد شد و سازمان بر اجراء این امر نظارت مینماید.
ماده 68 - علاوه بر پرداختهای موضوع ماده (65) و تبصرههای آن و ماده (66) که حقوق ثابت تلقی میگردد فوقالعادههایی به شرح زیر به کارمندان قابل پرداخت میباشد:
1- فوقالعاده مناطق کمتر توسعهیافته و بدی آبوهوا برای مشاغل تخصصی که شاغلین آنها دارای مدارک تحصیلی کارشناسی ارشد و بالاتر میباشند تا به میزان بیستوپنج درصد (25%) امتیاز حقوق ثابت و برای سایر مشاغل تا بیست درصد (20%) حقوق ثابت هرکدام از کارمندان واجد شرایط پرداخت خواهد شد. فهرست این مناطق در هر دوره برنامه پنجساله با پیشنهاد سازمان به تصویب هیأت وزیران میرسد.
2- فوقالعاده ایثارگری متناسب با درصد جانبازی و مدت خدمت داوطلبانه در جبهه و مدت اسارت تا (1500) امتیاز و به دارندگان نشانهای دولتی تا (750) امتیاز تعلق میگیرد.
کارمندان و بازنشستگان که در زمان جنگ در مناطق جنگزده مشغول خدمت اداری بودهاند به ازاء هرسال خدمت در زمان جنگ (125) امتیاز در نظر گرفته میشود.
3- فوقالعاده سختی کار و کار در محیطهای غیرمتعارف نظیر کار با اشعه و مواد شیمیایی، کار با بیماران روانی، عفونی و در اورژانس و در بخشهای سوختگی و مراقبتهای ویژه بیمارستانی تا (1000) امتیاز و در مورد کار با مواد سمی، آتشزا و منفجره و کار در اعماق دریا، امتیاز یادشده با تصویب هیأت وزیران تا سه برابر قابلافزایش خواهد بود.
4- کمکهزینه عائلهمندی و اولاد به کارمندان مرد شاغل و بازنشسته و وظیفهبگیر مشمول این قانون که دارای همسر میباشند معادل (800) امتیاز و برای هر فرزند معادل (200) امتیاز و حداکثر سه فرزند. حداکثر سن برای اولادی که از مزایای این بند استفاده میکنند بهشرط ادامه تحصیل و نیز غیر شاغل بودن فرزند، (25) سال تمام و نداشتن شوهر برای اولاد اناث خواهد بود. کارمندان زن شاغل و بازنشسته و وظیفهبگیر مشمول این قانون که دارای همسر نبوده و یا همسر آنان معلول و یا ازکارافتاده کلی میباشد و یا خود بهتنهایی متکفل مخارج فرزندان هستند از مزایای کمکهزینه عائلهمندی موضوع این بند بهرهمند میشوند. فرزندان معلول و ازکارافتاده کلی به تشخیص مراجع پزشکی ذیربط مشمول محدودیت سقف سنی مزبور نمیباشند.
کارمندان زن شاغل و بازنشسته و وظیفهبگیر مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 8/7/1386 که دارای همسر نبوده و یا همسر آنان معلول و یا ازکارافتاده کلی میباشد و یا خود بهتنهایی متکفل مخارج فرزندان هستند از مزایای کمکهزینه عائلهمندی و اولاد موضوعبند (4) ماده (68) قانون مذکور نیز برخوردار میشوند.
5- فوقالعاده شغل برای مشاغل تخصصی، متناسب با سطح تخصص و مهارتها، پیچیدگی وظایف و مسؤولیتها و شرایط بازار کار با پیشنهاد سازمان و تصویب هیأت وزیران برای مشاغل تا سطح کاردانی حداکثر (700) امتیاز و برای مشاغل همسطح کارشناسی حداکثر (1500) امتیاز و برای مشاغل بالاتر حداکثر (2000) امتیاز تعیین میگردد... این فوقالعاده با رعایت تبصره این ماده قابل پرداخت میباشد.
6- فوقالعاده کارایی و عملکرد در چهارچوب ضوابط این بند و تبصره این ماده قابل پرداخت میباشد:
الف - به حداکثر هفتاد درصد (70%) از کارمندان هر دستگاه بر اساس رتبهبندی نمرات ارزشیابی کارمندان، طبق عملکرد کارمندان و با توجه به امتیازی که از عواملی نظیر رضایت اربابرجوع، رشد و ارتقاء، اثربخشی و کیفیت و سرعت در اتمام کار کسب مینمایند. بر اساس دستورالعملی که سازمان ابلاغ مینماید تا (20%) امتیازات مربوط به حقوق ثابت وی در مقاطع سهماهه قابل پرداخت میباشد.
ب - میزان بهرهمندی کارمندان هر دستگاه از سقف هفتاد(70%) درصد مذکور در این بند متناسب با میزان موفقیت در تحقق تکالیف قانونی و اجراء برنامهها و ارزیابی عملکرد دستگاه که توسط سازمان و تصویب شورای عالی اداری در سه سطح متوسط، خوب و عالی رتبهبندی میگردند به ترتیب (30%، 50% و 70%) تعیین میگردد.
ج - مقامات دستگاههای اجرائی مذکور در ماده (71) متناسب با رتبه دستگاه ذیربط مشمول دریافت این فوقالعاده میباشند.
7- بهمنظور جبران هزینه سفر و مأموریت روزانه داخل و خارج از کشور، نوبتکاری، جابهجایی محل خدمت کارمندان با تشخیص دستگاه اجرائی، کسر صندوق و تضمین، مبالغی با پیشنهاد سازمان و تصویب هیأت وزیران به کارمندان پرداخت خواهد شد.
8- به کارمندانی که در خارج از کشور در پستهای سازمانی اشتغال دارند فوقالعاده اشتغال خارج از کشور بر اساس ضوابطی که به پیشنهاد سازمان به تصویب هیأت وزیران میرسد پرداخت میگردد.
اینگونه کارمندان در مدتی که از فوقالعاده اشتغال خارج از کشور استفاده میکنند دریافت دیگری بهاستثناء مواردی که بهموجب قوانین خاص برای اشتغال در خارج از کشور به اینگونه کارمندان تعلق میگیرد نخواهند داشت.
9- درصورتیکه بنا به درخواست دستگاه، کارمندان موظف به انجام خدماتی خارج از وقت اداری گردند بر اساس آئیننامهای که با پیشنهاد سازمان به تصویب هیأت وزیران میرسد، میتوان مبالغی تحت عنوان اضافهکار، حقالتحقیق، حقالتدریس، حق الترجمه و حقالتألیف به آنها پرداخت نمود.
مجموع مبالغ قابل پرداخت تحت عنوان اضافهکار و حقالتدریس به هر یک از کارمندان نباید از حداکثر (50%) حقوق ثابت و فوقالعادههای وی تجاوز نماید.
در هر دستگاه اجرائی حداکثر تا (20%) کارمندان آن دستگاه که به اقتضاء شغلی، اضافهکار بیشتری دارند از محدودیت سقف (50%) مستثنی میباشند.
10- فوقالعاده ویژه در موارد خاص با توجه به عواملی از قبیل بازار کار داخلی و بینالمللی، ریسکپذیری، تأثیر اقتصادی فعالیتها در درآمد ملی، انجام فعالیت و وظایف تخصصی و ستادی و تحقیقاتی و حساسیت کار با پیشنهاد سازمان و تصویب هیأت وزیران امتیاز ویژهای برای حداکثر (25%) از مشاغل، در برخی از دستگاههای اجرائی تا (50%) سقف امتیاز حقوق ثابت و فوقالعادههای مستمر مذکور در این فصل در نظر گرفته خواهد شد.
تبصره - پرداخت فوقالعادههای مذکور در بندهای (5) و (6) این ماده در هرکدام از دستگاههای اجرائی، مشروط به اعمال اصلاحات ساختاری، نیروی انسانی، فناوری و واگذاری امور به بخش غیردولتی (احکام مذکور در این قانون) و استفاده از منابع حاصل از صرفهجوییهای بهعملآمده، در سقف اعتبارات مصوب از سال 1387 امکانپذیر میباشد و این فوقالعادهها جزء دیون منظور نمیگردد. انجام اصلاحات مذکور در این تبصره باید به تائید سازمان برسد.
ماده 69- به دستگاههای اجرائی اجازه داده میشود تا بیستوپنج درصد (25%) اعتباراتی که از محل اصلاحات مذکور در تبصره ماده فوقالذکر در هرکدام از واحدهای سازمانی صرفهجویی میگردد را (با تائید ذیحساب مربوطه) بهعنوان فوقالعاده بهرهوری غیرمستمر به کارمندان و مدیرانی که در همان واحدها، خدمات برجسته انجام میدهند پرداخت نمایند.
ماده 70 - شرایط تصدی مشاغل اختصاصی دستگاههای اجرائی بهتناسب وظایف پستهای قابل تخصیص به هر شغل، ازلحاظ معلومات، تحصیلات، تجربه، مهارت و دورههای آموزشی موردنیاز و عوامل مؤثر دیگر با پیشنهاد دستگاه اجرائی و تائید سازمان و تصویب شورای توسعه مدیریت تعیین میگردد. و در انتصاب افراد به مشاغل مذکور رعایت شرایط مصوب الزامی میباشد.
تبصره 1- شرایط تصدی مشاغل عمومی که در بیش از یک دستگاه شاغل دارند بهتناسب پستهای قابل تخصیص به هر شغل توسط سازمان تهیه و پس از تصویب شورای توسعه مدیریت جهت اجراء به دستگاههای ذیربط ابلاغ میگردد.
تبصره 2- دستگاههای اجرائی موظفاند حداکثر ظرف مدت سه سال شرایط تصدی مشاغل اختصاصی خود را به سازمان اعلام نمایند. در غیراینصورت سازمان موظف است شرایط تصدی مشاغل اختصاصی را رأساً به شورای توسعه مدیریت پیشنهاد نماید. تا تغییر ضوابط قبلی، شرایط مصوب فعلی قابل اجراء است.
ماده 71 – سمتهای ذیل مدیریت سیاسی محسوب شده و بهعنوان مقام شناخته میشوند و امتیاز شغلی مقامات مذکور در این ماده به شرح زیر تعیین میگردد:
الف - رؤسای سه قوه (18000) امتیاز.
ب - معاون اول رئیسجمهور، نواب رئیس مجلس شورای اسلامی و اعضاء شورای نگهبان (17000) امتیاز.
ج - وزراء، نمایندگان مجلس شورای اسلامی و معاونین رئیسجمهور (16000)امتیاز.
د- استانداران و سفراء (15000) امتیاز.
هـ- معاونین وزراء (14000) امتیاز.
تبصره 1- نخست وزیران دوران انقلاب اسلامی با مقامات بند (ب) این ماده همتراز میگردند و تعیین سایر پستهای همطراز به عهده هیأت وزیران بوده و تعیین همطرازی پستهای کارکنان اداری مجلس به عهده رئیس مجلس خواهد بود.
تبصره 2- علاوه بر حقوق موضوع ماده فوق و امتیاز ویژگیهای شاغل (مذکور در ماده (66)) که حقوق ثابت تلقی میگردد فوقالعادههای ماده (68) این قانون نیز حسب مورد به مقامات تعلق خواهد گرفت.
تبصره 3- (منسوخه 02/09/1390) مقامات مذکور در این ماده که حداقل دو سال در پست مدیریتهای سیاسی انجاموظیفه نموده یا بنمایند پس از تصدی مقام درصورتیکه به سمت پائین تری منصوب شوند، چنانچه حقوق ثابت و فوقالعاده مستمر آنها در مسؤولیت جدید از هشتاد درصد (80%) حقوق ثابت و فوقالعاده مستمر وی در پست قبلی کمتر باشد به میزان مابهالتفاوت تا (80%) را تفاوت تطبیق دریافت خواهند نمود. این تفاوت تطبیق با ارتقاءهای بعدی (عوامل شغل و شاغل و فوقالعادهها) مستهلک میگردد و این مابهالتفاوت در محاسبه حقوق بازنشستگی و وظیفه نیز ملاک عمل خواهد بود.
تبصره 4- دولت مجاز است با پیشنهاد سازمان، برخی از امتیازات قانونی مقامات موضوع این قانون (بهاستثناء حقوق و مزایا) را به مشاغل خاص ویژه مدیریت حرفهای و یا سمتهای خاص و ویژه قضائی تسری دهد.
ماده 72- امتیاز شغلی مدیران عامل و اعضاء هیأتهای مدیره شرکتهای دولتی که بر اساس سیاستهای مصوب مقام معظم رهبری در مورد اصل چهلوچهارم (44) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران باید در اختیار دولت بماند با توجه به نوع وظایف، حساسیت، سطح تخصصی کارمندان، تأثیر و نقش اقتصادی شرکت، نوع تولید و خدمات، کارآیی و اثربخشی و سهم شرکت در درآمد ملی تعیین خواهد گردید.
سقف امتیاز این ماده حداکثر (5/1) برابر حداکثر ارقام امتیاز شغلی مذکور در این فصل میباشد. اینگونه کارمندان حسب مورد از امتیازات شاغل و فوقالعادههای مذکور در ماده (68) بهرهمند خواهند بود.
تبصره - حقوق و مزایای مدیران عامل و اعضاء هیأت مدیره سایر شرکتهای دولتی که بر اساس سیاستهای مصوب مقام معظم رهبری باید شرکت آنها به بخش غیردولتی واگذار گردد، مشابه سایر مدیران حرفهای مذکور در این قانون تعیین و پرداخت میگردد.
ماده 73 - بهمنظور ارتقاء کارایی و سوددهی بنگاههای اقتصادی و ایجاد انگیزه و تحرک در آنها، به کارمندان آن دسته از شرکتهای دولتی که بر اساس سیاستهای مصوب مقام معظم رهبری در مورد اصل چهلوچهارم (44) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران باید در اختیار دولت بماند بر اساس آئیننامهای که به تصویب هیأت وزیران میرسد متناسب با میزان سود حاصل و میزان اثرگذاری آنها در توسعه اقتصادی کشور و عملکرد و بهرهوری بنگاهها، فوقالعاده بهرهوری بهطور غیرمستمر پرداخت خواهد شد. حداکثر امتیاز این فوقالعاده حسب مورد برای هفتاد درصد (70%) کارمندان تا سقف چهل درصد (40%) حقوق ثابت هریک از کارمندان میباشد.
تبصره - مشمولین این قانون صرفاً یکی از فوقالعادههای مذکور در بند (6) ماده (68) و این ماده را میتوانند دریافت نمایند.
ماده 74- بهمنظور هماهنگی در تعیین حقوق و مزایای کارمندان دستگاههای اجرائی، شورای حقوق و دستمزد با عضویت رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور و وزیر اموراقتصادی و دارایی و دو نفر از وزراء به انتخاب هیأت وزیران و رئیس دستگاه ذیربط و مجموعاً دو نفر نماینده از کمیسیونهای اجتماعی و برنامهوبودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی (بهعنوان ناظر) تشکیل میشود، کلیه دستگاههای اجرائی اعم از اینکه مشمول مقررات این قانون باشند یا نباشند مکلفاند قبل از اتخاذ تصمیم در مراجع قانونی ذیربط برای تعیین و یا تغییر مبانی و مقررات حقوق و مزایای کارمندان خود و یا هر نوع پرداخت جدید موافقت شورای مذکور را کسب کنند. مصوبات و تصمیمات شورا پس از تائید رئیسجمهور قابل اجراء است.
وظایف دبیرخانه شورای حقوق و دستمزد به عهده سازمان خواهد بود.
تبصره - هیأت وزیران و سایر مراجعی که اختیار تنظیم مقررات پرداخت دارند، موظفاند قبل از هرگونه تصمیمگیری نظر موافق این شورا را اخذ نمایند.
ماده 75 - امتیاز میزان عیدی پایان سال کارمندان و بازنشستگان و موظفین معادل (5000) میباشد.
ماده 76 - حداقل و حداکثر حقوق و مزایای مستمر شاغلین، حقوق بازنشستگان و وظیفهبگیران مشمول این قانون و سایر حقوقبگیران دستگاههای اجرائی و صندوقهای بازنشستگی وابسته به دستگاههای اجرائی هرسال با پیشنهاد سازمان به تصویب هیأت وزیران میرسد.
تبصره - سقف حقوق ثابت و فوقالعادههای مستمر نباید از (7) برابر حداقل حقوق ثابت و فوقالعادههای مستمر تجاوز کند.
فوقالعادههای مذکور دربندهای (2)، (3) و (5) ماده (68) فوقالعاده مستمر تلقی میگردند.
ماده 77 - تعیین میزان فوقالعادههای مذکور دربندهای (5)، (6)، (7)، (8)، (9) و (10) ماده (68) این قانون تا سقف تعیینشده توسط مراجع ذیربط با وزیر و یا رئیس دستگاه اجرائی و یا مقامات و مدیران خواهد بود.
ماده 78- در دستگاههای مشمول این قانون کلیه مبانی پرداخت خارج از ضوابط و مقررات این فصل بهاستثناء پرداختهای قانونی که در زمان بازنشسته شدن یا ازکارافتادگی و یا فوت پرداخت میگردد و همچنین برنامه کمکهای رفاهی که بهعنوان یارانه مستقیم در ازاء خدماتی نظیر سرویس رفتوآمد، سلفسرویس، مهدکودک و یا سایر موارد پرداخت میگردد، با اجراء این قانون لغو میگردد.
تبصره - درصورتیکه با اجراء این فصل، حقوق ثابت و فوقالعادههای مشمول کسور بازنشستگی هریک از کارمندان که بهموجب قوانین و مقررات قبلی دریافت مینمودند کاهش یابد، تا میزان دریافتی قبلی، تفاوت تطبیق دریافت خواهند نمود و این تفاوت تطبیق ضمن درج در حکم حقوقی با ارتقاءهای بعدی مستهلک میگردد. این تفاوت تطبیق در محاسبه حقوق بازنشستگی یا وظیفه نیز منظور میگردد.
ماده 79- کلیه مبالغ پرداختی به مشمولین این قانون اعم از مستمر، غیرمستمر، پاداش و هزینهها، باید در فیش حقوقی کارمندان درج گردد.
ماده 80 - آئیننامه اجرائی این فصل از تاریخ تصویب این قانون حداکثر ظرف مدت 3 ماه با پیشنهاد سازمان به تصویب هیأت وزیران میرسد و دستگاههای اجرائی موظفاند حداکثر ظرف مدت (3) ماه پس از ابلاغ آئیننامهها و دستورالعملهای مربوط نسبت به صدور احکام اقدام نمایند.
فصل یازدهم - ارزیابی عملکرد
ماده 81 - دستگاههای اجرائی مکلفاند بر اساس آئیننامهای که با پیشنهاد سازمان به تصویب هیأتوزیران میرسد، با استقرار نظام مدیریت عملکرد مشتمل بر ارزیابی عملکرد سازمان، مدیریت و کارمندان، برنامههای سنجش و ارزیابی عملکرد و میزان بهرهوری را در واحدهای خود به مورد اجراء گذاشته و ضمن تهیه گزارشهای نوبهای و منظم، نتایج حاصل را به سازمان گزارش نمایند.
ماده 82 - سازمان موظف است استقرار نظام مدیریت عملکرد را در سطح کلیه دستگاههای اجرائی پیگیری و نظارت نموده و هرسال گزارشی از عملکرد دستگاههای اجرائی و ارزشیابی آنها در ابعاد شاخصهای اختصاصی و عمومی و نحوه اجراء احکام این قانون را بر اساس آئیننامهای که با پیشنهاد سازمان به تصویب هیأتوزیران میرسد، تهیه و به رئیسجمهور و مجلس شورای اسلامی ارائه نماید.
ماده 83 - سازمان موظف است هرساله بر اساس شاخصهای بینالمللی و گزارشهای دریافتی از دستگاههای ذیربط، پس از انطباق با چشمانداز ابلاغی، جایگاه و میزان پیشرفت کشور را در مقایسه با سایر کشورهای جهان تعیین و گزارش لازم را به رئیسجمهور و مجلس شورای اسلامی ارائه نماید و از نتایج آن در تدوین راهبردهای برنامههای توسعه استفاده نماید.
فصل دوازدهم- حقوق و تکالیف کارمندان
ماده 84 - کارمندان دستگاههای اجرائی سالی سی روز حق مرخصی کاری با استفاده از حقوق و مزایای مربوط را دارند. حداکثر نیمی از مرخصی کارمندان در هرسال قابل ذخیره شدن است.
تبصره 1 - کارمندان دستگاههای اجرائی میتوانند در طول مدت خدمت خود با موافقت دستگاه ذیربط حداکثر سه سال از مرخصی بدون حقوق استفاده نمایند و درصورتیکه کسب مرخصی برای ادامه تحصیلات عالی تخصصی در رشته مربوط به شغل کارمندان باشد تا مدت دو سال قابلافزایش خواهد بود.
تبصره 2 - کارمندان دستگاههای اجرائی طبق گواهی و تائید پزشک معتمد حداکثر از چهار ماه مرخصی استعلاجی در سال استفاده خواهند نمود. بیماریهای صعبالعلاج به تشخیص وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از محدودیت زمانی مذکور مستثنی میباشد و مقررات مربوط در آئیننامه این فصل پیشبینی میگردد.
تبصره 3 - مشمولین مقررات قانون تأمین اجتماعی ازنظر استفاده از مرخصی استعلاجی تابع همان مقررات میباشند.
تبصره 4 - کارمندان زن که همسر آنها در مأموریت بسر میبرند میتوانند تا پایان مأموریت حداکثر به مدت شش سال از مرخصی بدون حقوق استفاده نمایند.
ماده 85- دستگاههای اجرائی مکلفاند در چهارچوب بودجههای مصوب و آئیننامهای که به تصویب هیأتوزیران میرسد، کارمندان و بازنشستگان و افراد تحت تکفل آنان را علاوه بر استفاده از بیمه پایه درمان، با مشارکت آنان بهصورت هماهنگ و یکنواخت برای کلیه کارمندان دولت تحت پوشش بیمههای تکمیلی قرار دهند.
ماده 86- دستگاههای اجرائی مکلفاند در ایجاد محیط مناسب کار و تأمین شرایط بهداشتی و ایمنی برای کارمندان خود اقدامات لازم را به عملآورند.
ماده 87 - ساعات کار کارمندان دولت چهلوچهار ساعت در هفته میباشد و ترتیب و تنظیم ساعات کار ادارات با پیشنهاد سازمان و تصویب هیأتوزیران تعیین میگردد و تغییر ساعت کار کارمندان در موارد ضروری با رعایت سقف مذکور با دستگاه ذیربط میباشد. میزان ساعات تدریس معلمان و اعضاء هیات علمی از ساعات موظف، در طرحهای طبقهبندی مشاغل ذیربط تعیین خواهد شد.
تبصره 1 - کارمندان میتوانند با موافقت دستگاه اجرائی ساعات کار خود را تا یکچهارم ساعت کار روزانه (حداکثر 11 ساعت) تقلیل دهند.
میزان حقوق و مزایا، نحوه محاسبه سوابق خدمت این قبیل کارمندان متناسب با ساعات کار آنان تعیین خواهد شد.
تبصره 2 - دستگاههای اجرائی میتوانند در موارد خاص با موافقت هیأت وزیران و رعایت سقف ساعات کار با توجه به شرایط جغرافیایی و منطقهای و فصلی ساعات کار خود را به ترتیب دیگری تنظیم نمایند.
تبصره 3 - کلیه دستگاههای اجرائی استانی موظفاند ساعات کار خود را در شش روز هفته تنظیم نمایند. (ستاد مرکزی دستگاههای اجرائی مشمول این حکم نمیباشند).
ماده 88 - کارمندان دستگاههای اجرائی در انجام وظایف و مسؤولیتهای قانونی در برابر شاکیان موردحمایت قضائی میباشند و دستگاههای اجرائی مکلفاند به تقاضای کارمندان برای دفاع از انجام وظایف آنها با استفاده از کارشناسان حقوقی خود یا گرفتن وکیل از کارمندان حمایت قضائی نمایند.
ماده 89 - کارمندان دستگاههای اجرائی در مورداستفاده از تسهیلات و امتیازات و انتصاب به مشاغل سازمانی در صورت داشتن شرایط لازم از حقوق یکسان برخوردار بوده و دستگاههای اجرائی مکلفاند با رعایت موازین و مقررات مربوطه و عدالت استخدامی، حقوق کارمندان خود را در موارد مذکور در این قانون مدنظر قرار دهند.
ماده 90 - کارمندان دستگاههای اجرائی موظف میباشند که وظایف خود را با دقت، سرعت، صداقت، امانت، گشادهرویی، انصاف و تبعیت از قوانین و مقررات عمومی و اختصاصی دستگاه مربوطه انجام دهند و در مقابل عموم مراجعین بهطور یکسان و دستگاه ذیربط پاسخگو باشند.
هرگونه بیاعتنایی به امور مراجعین و تخلف از قوانین و مقررات عمومی ممنوع میباشد. اربابرجوع میتوانند در برابر برخورد نامناسب کارمندان با آنها و کوتاهی در انجام وظایف به دستگاه اجرائی ذیربط و یا به مراجع قانونی شکایت نمایند.
ماده 91 - اخذ رشوه و سوءاستفاده از مقام اداری ممنوع میباشد. استفاده از هرگونه امتیاز، تسهیلات، حق مشاوره، هدیه و موارد مشابه در مقابل انجام وظایف اداری و وظایف مرتبط با شغل توسط کارمندان دستگاههای اجرائی در تمام سطوح از افراد حقیقی و حقوقی بهجز دستگاه ذیربط خود تخلف محسوب میشود.
تبصره 1 - دستگاههای اجرائی موظفاند علاوه بر نظارت مستقیم مدیران از طریق انجام بازرسیهای مستمر داخلی توسط بازرسان معتمد و متخصص در اجراء این ماده نظارت مستقیم نمایند. چنانچه تخلف هر یک از کارمندان مستند به گزارش حداقل یک بازرس معتمد به تأیید مدیر مربوطه برسد بالاترین مقام دستگاه اجرائی یا مقامات و مدیران مجاز، میتوانند دستور اعمال کسر یکسوم از حقوق، مزایا و عناوین مشابه و یا انفصال از خدمات دولتی برای مدت یک ماه تا یک سال را برای فرد متخلف صادر نمایند.
تبصره 2 - در صورت تکرار این تخلف به استناد گزارشهایی که به تائید بازرس معتمد و مدیر مربوطه برسد پرونده فرد خاطی به هیأتهای رسیدگی به تخلفات اداری ارجاع و یکی از مجازاتهای بازخرید، اخراج و انفصال دائم از خدمات دولتی اعمال خواهد شد.
تبصره 3 - دستگاههای اجرائی موظفاند پرونده افراد حقیقی و حقوقی رشوه دهنده به کارمندان دستگاههای اجرائی را جهت رسیدگی و صدور حکم قضائی به مراجع قضائی ارجاع نمایند.
تبصره 4 - سازمان موظف است اسامی افراد حقیقی و حقوقی رشوه دهنده به کارمندان دستگاههای اجرائی را جهت ممنوعیت عقد قرارداد به کلیه دستگاههای اجرائی اعلام نماید.
ماده 92 - مدیران و سرپرستان بلافصل، مسؤول نظارت و کنترل و حفظ روابط سالم کارمندان خود در انجام وظایف محوله میباشند و در مورد عملکرد آنان باید پاسخگو باشند. درصورتیکه کارمندان مزبور با اقدامات خود موجب ضرر و زیان دولت گردند و یا تخلفاتی نظیر رشوه و یا سوءاستفاده در حیطه مدیریت مسؤولین مزبور مشاهده و اثبات گردد، علاوه بر برخورد با کارمندان خاطی با مدیران و سرپرستان کارمندان (حسب مورد) نیز که در کشف تخلف یا جرایم اهمال نموده باشند مطابق قوانین مربوط، با آنان رفتار خواهد شد.
ماده 93 - کلیه کارمندان دستگاههای اجرائی موظفاند در ساعات تعیینشده موضوع ماده (87) به انجام وظایف مربوط بپردازند و درصورتیکه در مواقع ضروری خارج از وقت اداری مقرر و یا ایام تعطیل به خدمات آنان نیاز باشد بر اساس اعلام نیاز دستگاه مکلف به حضور در محل کار و انجام وظایف محوله در قبال حقالزحمه یا اضافهکاری برابر مقررات مربوط خواهند بود.
ماده 94- تصدی بیش از یک پست سازمانی برای کلیه کارمندان دولت ممنوع میباشد. در موارد ضروری با تشخیص مقام مسؤول مافوق تصدی موقت پست سازمانی مدیریتی یا حساس بهصورت سرپرستی بدون دریافت حقوق و مزایا برای حداکثر چهار ماه مجاز میباشد.
تبصره - عدم رعایت مفاد ماده فوقالذکر توسط هر یک از کارمندان دولت اعم از قبول کننده پست دوم یا مقام صادرکننده حکم متخلف محسوب و در هیأت رسیدگی به تخلفات اداری رسیدگی و اتخاذ تصمیم خواهد شد.
ماده 95 –(منسوخ 1395.0220) بهکارگیری بازنشستگان متخصص (با مدرک تحصیلی کارشناسی و بالاتر) در موارد خاص بهعنوان اعضاء کمیتهها، کمیسیونها، شوراها، مجامع و خدمات مشاورهای غیرمستمر، تدریس و مشاورههای حقوقی مشروط بر اینکه مجموع ساعت اشتغال آنها در دستگاههای اجرائی از ساعت اداری کارمندان موظف تجاوز نکند بلامانع میباشد.
حقالزحمه این افراد متناسب با ساعات کار هفتگی معادل کارمندان شاغل مشابه تعیین و پرداخت میگردد.
ماده 96 - کارمندان دستگاههای اجرائی مکلف میباشند در حدود قوانین و مقررات، احکام و اوامر رؤسای مافوق خود را در امور اداری اطاعت نمایند، اگر کارمندان حکم یا امر مقام مافوق را برخلاف قوانین و مقررات اداری تشخیص دهند، مکلفاند کتباً مغایرت دستور را با قوانین و مقررات به مقام مافوق اطلاع دهند. درصورتیکه بعدازاین اطلاع، مقام مافوق کتباً اجراء دستور خود را تائید کرد، کارمندان مکلف به اجراء دستور صادره خواهند بود و از این حیث مسؤولیتی متوجه کارمندان نخواهد بود و پاسخگویی با مقام دستوردهنده میباشد.
ماده 97 - رسیدگی به مواردی که در این قانون ممنوع و یا تکلیف شده است و سایر تخلفات کارمندان دستگاههای اجرائی و تعیین مجازات آنها طبق قانون رسیدگی به تخلفات اداری - مصوب 1372 - میباشد. «بهاستثناء ماده (91) که ترتیب آن در این ماده مشخصشده است».
ماده 98 - خروج از تابعیت ایران و یا قبول تابعیت کشور بیگانه بهشرط گواهی وزارت امور خارجه موجب انفصال از خدمات دولت خواهد بود.
ماده 99 - پرداخت اضافهکاری تنها در قبال انجام کار اضافی در ساعات غیر اداری مجاز میباشد و هرگونه پرداخت تحت این عنوان بدون انجام کار اضافی در حکم تصرف غیرقانونی وجوه و اموال عمومی است.
ماده 100- آئیننامههای اجرائی این فصل با پیشنهاد سازمان به تصویب هیأتوزیران میرسد.
فصل سیزدهم- تأمین اجتماعی
ماده 101- کلیه کارمندان پیمانی دستگاههای اجرائی ازلحاظ برخورداری از مزایای تأمین اجتماعی نظیر بازنشستگی، ازکارافتادگی، فوت، بیکاری، درمان با رعایت این قانون مشمول قانون تأمین اجتماعی میباشند و کارمندان رسمی را که پس از لازمالاجراءشدن این قانون، میتوان برای مشاغل حاکمیتی در دستگاههای اجرائی استخدام نمود ازلحاظ برخورداری از مزایای تأمین اجتماعی حسب تقاضای خود مشمول قانون تأمین اجتماعی یا قوانین بازنشستگی مورد عمل دستگاه اجرائی ذیربط قرار میگیرند.
ماده 102- کارمندان میتوانند در صورت تمایل بهجای سازمان تأمین اجتماعی یا سازمان بازنشستگی کشوری مشمول مقررات یکی دیگر از صندوقهای بیمهای قرار گیرند. در این صورت سهم کارفرمایی دولت برای خدمات تأمین اجتماعی حداکثر به میزان سهم کارفرمایی مقررات قانون تأمین اجتماعی میباشد و مابهالتفاوت توسط کارمندان پرداخت میگردد. این قبیل کارمندان ازلحاظ بازنشستگی، وظیفه، ازکارافتادگی و نظایر آن مشمول مقررات صندوقی که انتخاب کردهاند میباشند. تغییر صندوق در طول مدت قرارداد فقط یکبار امکانپذیر میباشد.
تبصره - آئیننامه اجرائی نحوه تغییر صندوقها با پیشنهاد سازمان به تصویب هیأت وزیران میرسد.
ماده 103- دستگاه اجرائی با داشتن یکی از شرایط زیر میتواند کارمند خود را بازنشسته نماید:
تبصره- (الحاقی 24/11/1395) ایثارگرانی که بهموجب قوانین و مقررات مربوط از امتیاز یک مقطع تحصیلی بالاتر برخوردارند نیز با داشتن مدرک کارشناسی، مشمول حکم این ماده میباشند و میتوانند تا سیوپنج سال خدمت نمایند.
الف) حداقل سی سال سابقه خدمت برای مشاغل غیرتخصصی و سیوپنج سال برای مشاغل تخصصی با تحصیلات دانشگاهی کارشناسی ارشد و بالاتر با درخواست کارمند برای سنوات بالاتر از 30 سال.
تبصره- (الحاقی 24/11/1395) ایثارگرانی که بهموجب قوانین و مقررات مربوط از امتیاز یک مقطع تحصیلی بالاتر برخوردارند نیز با داشتن مدرک کارشناسی، مشمول حکم این ماده میباشند و میتوانند تا سیوپنج سال خدمت نمایند.
ب) حداقل شصت سال سن و حداقل بیستوپنج سال سابقه خدمت با بیستوپنج روز حقوق.
تبصره 1- سابقه مذکور در بند (الف) و همچنین شرط سنی مزبور در بند «ب» برای متصدیان مشاغل سخت و زیانآور و جانبازان و معلولان تا پنج سال کمتر میباشد و شرط سنی برای زنان منظور نمیگردد.
تبصره 2- دستگاههای اجرائی مکلفاند کارمندانی که دارای سی سال سابقه خدمت برای مشاغل غیرتخصصی و شصت سال سن و همچنین کارمندانی که دارای سیوپنج سال سابقه خدمت برای مشاغل تخصصی و شصتوپنج سال سن میباشند را رأساً و بدون تقاضای کارمندان بازنشسته نمایند.
تبصره 3- دستگاههای اجرائی موظفاند کارمندانی را که دارای شصتوپنج سال سن و حداقل بیستوپنج سال سابقه خدمت میباشند را بازنشسته کنند. سقف سنی برای متصدیان مشاغل تخصصی هفتادسال است. کارمندان تخصصی فوقالذکر که سابقه خدمت آنها کمتر از بیستوپنج سال است، درصورتیکه بیش از بیست سال سابقه خدمت داشته باشند میتوانند تا رسیدن به بیستوپنج سال سابقه، ادامه خدمت دهند و در غیر این صورت بازخرید میشوند.
ماده 104- در هنگام تعیین حقوق بازنشستگی به کارمندانی که بیش از سی سال خدمت دارند به ازاء هرسال خدمت مازاد بر سی سال، دو و نیم درصد (5/2%) رقم تعیینشده حقوق بازنشستگی علاوه بر حقوق تعیینشده محاسبه و پرداخت خواهد گردید.
ماده 105- منظور از سابقه خدمت در این قانون برای بازنشستگی، آن مدت از سوابق خدمت کارمندان میباشد که در حالت اشتغال بهصورت تماموقت انجامشده و کسور مربوط را پرداختنموده یا مینماید و مرخصی استحقاقی و استعلاجی و مدت خدمت نیمهوقت بانوان به استناد قانون راجع به خدمت نیمهوقت بانوان ـ مصوب 1362- (مشروط بر اینکه کسور بازنشستگی بهطور کامل پرداختشده باشد) و مدت خدمت نظاموظیفه بهعنوان سابقه خدمت کارمندان محسوب میگردد.
تبصره - مدت خدمت کارمندانی که در ابتداء یا حین خدمت به تحصیل مقاطع رسمی آموزشی یا معادل آن اشتغال مییابند و از مزایای تحصیلات مربوطه بهرهمند میشوند جزء سابقه خدمت برای بازنشستگی منظور نمیگردد. مگر آنکه همراه با تحصیل حداقل سه چهارم از وقت اداری را به انجام وظایف محوله اشتغال داشته باشند، مأموریتهای تحصیلی و تعهدات خدمتی تحصیلی با رعایت ماده (61) این قانون با موافقت سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور انجام میگیرد.
ماده 106- مبنای محاسبه کسور بازنشستگی و برای محاسبه حقوق بازنشستگی کارمندان مشمول این قانون حقوق ثابت بهاضافه فوقالعادههای مستمر و فوقالعاده بند «10» ماده (68) این قانون میباشد.
تبصره- (الحاقی 06/07/1389) کارمندان دستگاههای اجرایی مشمول این قانون که ازنظر بیمه و بازنشستگی تابع مقررات صندوق تأمین اجتماعی هستند و قبل از تصویب این قانون از مزایای غیرمستمر آنان کسور بازنشستگی برداشتشده است میتوانند کسور مربوطه اعم از سهم کارمند و کارفرما را یکجا از صندوق تأمین اجتماعی دریافت نمایند و یا حسب تقاضا مطابق مقررات مربوط، به نسبت سالهای پرداخت کسور، قابل احتساب در حقوق بازنشستگی آنان خواهد بود. دستورالعمل اجرایی این تبصره از سوی معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی با هماهنگی وزارت رفاه و تأمین اجتماعی تهیه و ابلاغ خواهد شد.
ماده 107- به کارمندان مشمول این قانون که بازنشسته میشوند به ازاء هرسال خدمت یک ماه آخرین حقوق و مزایای مستمر (تا سی سال) بهاضافه وجوه مربوط به مرخصیهای ذخیرهشده پرداخت خواهد شد.
آن قسمت از سابقه خدمت کارمند که در ازاء آن وجوه بازخریدی دریافت نمودهاند از سنوات خدمتی که مشمول دریافت این وجوه میگردد کسر میشود.
ماده 108- کارمندانی که تا قبل از تصویب این قانون به استخدام درآمده و ازنظر بازنشستگی مشمول صندوق بازنشستگی کشوری میباشند، با رعایت احکام پیشبینیشده در این فصل تابع صندوق خود میباشند و یا درصورتیکه پس از اجراء این قانون به استخدام رسمی درآیند و این صندوق را انتخاب کنند. با رعایت احکام مذکور در این قانون مشمول سایر مقررات قانونی قبلی خواهند بود.
ماده 109- از تاریخ تصویب این قانون حقوق کلیه بازنشستگان، وظیفهبگیران یا مستمریبگیران صندوقهای بازنشستگی کشوری و لشکری که تا پایان سال 1385 بازنشسته یا ازکارافتاده و یا فوت نمودهاند درصورتیکه کمتر از حاصلضرب ضریب ریالی که با توجه به شاخص هزینه زندگی در لایحه بودجه سالیانه پیشبینی میگردد با رعایت ماده(125) و ارقام مذکور در جداول بندهای «الف» و «ب» این ماده و تبصرههای مربوط باشد تا این میزان افزایش مییابد.
الف) حقوق بازنشستگی، ازکارافتادگی یا فوت کارمندان کشوری بر اساس امتیاز ردیف آخرین گروه شغلی مربوط در ضریب ریالی فوقالذکر و بر اساس سی سال سنوات خدمت مطابق جدول و احکام زیر خواهد بود.
امتیاز مربوط به تعیین حقوق بازنشستگی مقامات موضوع تبصره (2) ماده (1) قانون نظام هماهنگ پرداخت کارمندان دولت و همترازان آنها که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، تصدی مقامات را به عهده داشته و بازنشسته شدهاند به شرح زیر خواهد بود:
ب) حقوق بازنشستگی، وظیفه و یا فوت کارمندان نیروهای مسلح بر اساس امتیاز ردیف جایگاه شغلی مربوط در ضریب ریالی مذکور در این ماده و بر اساس سی سال سنوات خدمت مطابق جدول و احکام زیر خواهد بود:
تبصره 1 - مشمولان بندهای«الف وب» این ماده که در طول دوران خدمت حداقل به مدت (2) سال دارای سمتهای مدیریتی بودهاند، درصدهای زیر حسب مورد و بر اساس جدول بند «الف» به امتیاز حقوق آنان اضافه خواهد شد:
تبصره 2 -بازنشستگان و وظیفهبگیران که سابقه پرداخت کسور بازنشستگی آنها بیش از سی سال است به ازاء هرسال (تا ده سال) دو و نیم درصد (5/2%) به ارقام فوقالذکر اضافه میگردد و افرادی که سابقه پرداخت کسور بازنشستگی آنها کمتر از سی سال است (تا پانزده سال) به ازاء هرسال دو و نیم درصد (5/2%) از ارقام فوقالذکر کسر میگردد. مشروط بر اینکه میزان حقوق بازنشستگی یا وظیفه آنان از حداقل حقوق بازنشستگی کمتر نگردد.
تبصره 3 -کارمندانی که به استناد مواد (80) و (83) قانون استخدام کشوری و مواد (157)، (158) و (159) قانون اجا و موارد مشابه قانون سپاه و ناجا حقوق وظیفه یا مستمری دریافت میدارند، درصورتیکه سابقه پرداخت کسور بازنشستگی آنها کمتر از سی سال باشد مدت سابقه منظور شده آنان مطابق قوانین و مقررات مورد عمل که تعیین شد لازمالاجرا است.
تبصره 4- کمکهزینه عائلهمندی و اولاد بازنشستگان و وظیفهبگیران معادل شاغلین افزایش مییابد و با این افزایش حکم ماده (8) قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مورخ 27/11/1380 و اصلاحات بعدی آن لغو میگردد.
تبصره 5 - هرکدام از بازنشستگان و وظیفهبگیران چنانچه بر اساس مقررات مورد عمل قبلی بیش از ارقام فوقالذکر دریافت مینمایند همان ارقام ملاک پرداخت میباشد.
تبصره 6 -درجات سابق نظامیان منفک از خدمت که در جدول بند «ب» این ماده نمیباشد به شرح زیر تطبیق مییابد:
تبصره 7 - به هر یک از مشمولان موضوعبند «ب» که در طول دوران خدمت حداقل به مدت دو سال دارای عناوین شغلی فرماندهی، ریاست و مدیریت بودهاند، درصدی از جدول شماره (دو) به شرح زیر به حقوق آنان اضافه خواهد شد:
تبصره 8 - کلیه نظامیان بالاتر از درجه سرهنگی که از تاریخ 15/1/1358 به بعد در خدمت نیروهای مسلح نبودهاند و احکام خاص قضائی برای آنان تعیین نشده است، صرفاً از حقوق ردیف درجه سرهنگی برخوردار خواهند شد و مشمول سایر تبصرههای این بند نخواهند شد.
تبصره 9- مشمولین قانون حالت اشتغال - مصوب 1372- مجلس شورای اسلامی از مقررات این دستورالعمل مستثنی میباشند.
ماده 110- از تاریخ 1/1/1386 حقوق کلیه بازنشستگان، موظفین یا مستمریبگیران اعضاء هیأت علمی و قضات که بازنشسته، ازکارافتاده و فوتشدهاند درصورتیکه کمتر از حاصلضرب ضریب ریالی موضوع ماده (109) این قانون با رعایت ماده (125) و ارقام مذکور در جداول بندهای (الف) و (ب) این ماده و تبصرههای مربوط باشد تا این میزان افزایش مییابد:
الف) حقوق بازنشستگی، موظفین یا مستمریبگیران اعضاء هیأت علمی بر اساس امتیاز ردیف آخرین مرتبه علمی و بر اساس سی سال سنوات خدمت مطابق جدول و احکام زیر خواهد بود.
ب) حقوق بازنشستگی، موظفین یا مستمریبگیران قضات بر اساس امتیاز ردیف آخرین گروه و بر اساس سی سال سنوات خدمت مطابق جدول و احکام زیر خواهد بود:
تبصره 1- در محاسبه امتیاز حقوق مبنای دارندگان مشاغل قضائی با کمتر از مدرک لیسانس و معادل آن (موضوع مادهواحده قانون تعیین وضعیت قضائی کسانی که سه سال در دادسراهای انقلاب اسلامی اشتغال به کار قضائی داشتهاند) پنج درصد (5%) از امتیاز گروه شغلی آنان کسر خواهد شد.
تبصره 2- در محاسبه امتیاز حقوق دارندگان پایه قضائی در صورت داشتن مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد یا معادل آن در رشتههای قابلقبول برای قضات پنج درصد (5%) و برای مدرک تحصیلی دکترا یا معادل آن در همان رشتهها ده درصد (10%) به امتیاز گروه شغلی آنان اضافه میگردد.
تبصره 3- علاوه بر امتیازات فوق به متصدیان مشاغل مدیریت و سرپرستی در صورت داشتن مسؤولیتهای زیر حداقل به مدت دو سال در طول دوران خدمت درصدهای زیر حسب مورد به امتیاز حقوق آنان اضافه خواهد شد. برای سنوات کمتر از دو سال نیز به همان نسبت محاسبه و پرداخت خواهد شد.
1- دادستان نظامی استان، دادستان عمومی (غیر از تهران)،رئیس دادگستری شهرستان، دادستان انقلاب اسلامی استان، رئیس دادگاه حقوقی 2 مستقل به مأخذ پنج درصد (5%).
2- مدیران کل، رئیس سازمان قضائی نیروهای مسلح مرکز استان (غیر از تهران)، دادستان نظامی تهران، رئیسکل دادگستری استان، رئیس شعبه اول دادگاه انقلاب اسلامی تهران به مأخذ ده درصد (10%).
3- معاونان رئیس قوه قضائیه و معاونان وزیر دادگستری، رئیس دیوان عدالت اداری، رئیس سازمان بازرسی کل کشور، دادستان انتظامی قضات،رئیس سازمان قضائی نیروهای مسلح،دادستان تهران، رئیسکل دادگستری استان تهران به مأخذ پانزده درصد (15%) حقوق مبنا.
4- رئیس دیوان عالی کشور و دادستان کل کشور به مأخذبیستدرصد (20%).
تبصره 4- تبصرههای «1»، «2»، «3»، «4»، «5» و «6» ماده (109) در مورد مشمولین این ماده لازمالاجرا میباشد.
ماده 111- بهمنظور یکنواختی و هماهنگسازی سایر حمایتهای قانونی مشترکین کلیه صندوقهای بازنشستگی دستگاههای اجرائی مشمول این قانون، بندهای زیر لازمالاجرا خواهد بود.
1- کلیه شاغلین و بازنشستگان مشترک صندوقهای بازنشستگی میتوانند والدین تحت تکفل خود را درصورتیکه تحت پوشش هیچیک از بیمههای خدمات درمانی نباشند، تحت پوشش بیمه خدمات درمانی خود قرار دهند.
2- فرزندان اناث مشروط بر آنکه ورثه قانونی باشند، در صورت نداشتن شغل یا شوهر و فرزندان ذکور مشروط بر آنکه ورثه قانونی باشند تا بیستسالگی و در صورت اشتغال به تحصیلات دانشگاهی تا بیستوپنجسالگی از کمکهزینه اولاد، بیمه و یا مستمری والدین خود برخوردار میگردند.
ماده 112- سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور و وزارت رفاه و تأمین اجتماعی مکلفاند، آئیننامه نحوه تطبیق و تعیین حقوق بازنشستگان، موظفین یا مستمریبگیران آن دسته از دستگاههای اجرائی که مشمول قانون نظام هماهنگ پرداخت مصوب 1370 نبودهاند را با جدول بند «الف» ماده (109) این قانون و احکام مربوط تهیه و حداکثر ظرف مدت سه ماه از تاریخ تصویب این قانون به تصویب هیأت وزیران برسانند.
ماده 113- دولت مکلف است تا پایان قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در خصوص تجمیع کلیه صندوقهای بازنشستگی اعم از کشوری و تأمین اجتماعی در سازمان تأمین اجتماعی اقدامات قانونی لازم را به عمل آورد.
فصل چهاردهم - شورای عالی اداری و شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی
ماده 114- بهمنظور ایجاد تحول در نظام اداری کشور در ابعاد، نقش و اندازه دولت، ساختار تشکیلاتی و نظامهای استخدامی، مدیریت منابع انسانی، روشهای انجام کار و فناوری اداری و ارتقاء و حفظ کرامت مردم و نیل بهنظام اداری و مدیریتی کارا، بهرهور و ارزش افزا، پاسخگو، شفاف و عاری از فساد و تبعیض، اثربخش، نتیجه گرا و مردمسالار، شورای عالی اداری با ترکیب و اختیارات زیر تشکیل میگردد.
اعضاء شورای یادشده عبارتاند از:
1 - رئیسجمهور (رئیس شورا) که در غیاب او معاون اول وی ریاست شورا را بر عهده خواهد داشت.
2- رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور (عضو و دبیر شورا).
3- وزراء آموزشوپرورش، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و کار و امور اجتماعی و سه نفر از وزراء بخشهای دیگر به انتخاب هیأت وزیران.
4- وزیر یا رئیس دستگاه مستقل ذیربط حسب مورد.
5 - دو نفر از استانداران به انتخاب استانداران سراسر کشور.
6- دو نفر صاحبنظر در رشته حقوق اداری و مدیریت به انتخاب رئیسجمهور.
7- دو نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی به انتخاب مجلس شورای اسلامی بهعنوان ناظر.
دبیرخانه شورا در سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور خواهد بود و سازمان مسؤول نظارت بر حسن اجراء تصمیمات مربوط میباشد.
مصوبات این شورا پس از تائید رئیسجمهور لازمالاجرا است.
ماده 115- وظایف و اختیارات شورای یادشده به شرح زیر میباشد:
1- اصلاح ساختار تشکیلات دستگاههای اجرائی بهاستثناء دستگاههایی که احکام آنها در قانون اساسی آمده و یا به امر امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری تأسیسشده است.
2- تجدیدنظر در ساختار داخلی دستگاههای اجرائی بهمنظور ایجاد انسجام تشکیلاتی و حذف وظایف موازی، مشابه و تکراری.
3- تفکیک وظایف اجرائی از حوزههای ستادی دستگاههای اجرائی و محدود نمودن فعالیت حوزههای ستادی به اعمال حاکمیت و امور مدیریتی و راهبردی، سیاستگذاری، برنامهریزی، سازماندهی، نظارت و کنترل و انتقال وظایف اجرائی به واحدهای استانی، شهرستانی و سایر سطوح جغرافیایی و اصلاح ساختار تشکیلاتی متناسب با تغییرات بهعملآمده.
4- تنظیم دستورالعمل در مورد ادغام واحدهای استانی و شهرستانی وابسته به هر یک از وزارتخانهها در یک واحد سازمانی.
5- بررسی تعیین نقش و اندازه دولت و اتخاذ ضوابط و سیاستهای مناسب برای کوچکسازی دولت در چهارچوب سیاستهای کلان و قوانین مربوطه.
6- بررسی و موافقت با ایجاد هر نوع دستگاه اجرائی قبل از ارائه به مراجع ذیربط مذکور در این قانون.
7- بازنگری و اصلاح نظام تصمیمگیری شوراها و کمیتههای کشور بهنحویکه ضمن ارتقاء کیفی و کوتاه نمودن مراحل آن مراجع و نهادهای تصمیمگیرنده موازی و غیرضرور حذف شوند.
8 - تدوین مقررات لازم برای اجراء صحیح احکام این قانون.
9 - شناسایی و واگذاری وظایف، امور و فعالیتهای قابلواگذاری دستگاههای اجرائی به شهرداریها و بخش غیردولتی باهدف رهاسازی دولت از تصدیهای غیرضرور و همچنین تعیین نحوه ارتباط و تنظیم مناسبات نظام اداری با شوراهای اسلامی روستا، بخش و شهر، شهرستان و استان.
10 - اصلاح و مهندسی مجدد سیستمها، روشها و رویههای مورد عمل در دستگاههای اجرائی با گرایش سادهسازی مراحل انجام کار، خودکارسازی عملیات و کاهش میزان ارتباط کارمندان با مراجعهکنندگان، افزایش رضایت مراجعان، کاهش هزینههای اداری و اقتصادی نمودن فعالیتها.
11 - تصویب طرحهای لازم برای ارتقاء بهرهوری و کارآیی نیروی انسانی و مدیریت دستگاههای اجرائی.
12- تصویب مقررات لازم در جهت بهینهسازی ساختار، ترکیب و توزیع نیروی انسانی بخش دولتی.
13 - تصویب دستورالعملهای مربوط به تعیین تکلیف نیروی انسانی دستگاههایی که ادغام، منحل، واگذار و یا وظایف آنها به دیگر دستگاهها منتقل میشود.
14 - تصویب دستورالعمل ناظر بر بهرهبرداری مطلوب از فضاها و تجهیزات و وسائط نقلیه اداری، جابهجایی و تأمین ساختمانهای اداری.
15 - پیشنهاد منابع موردنیاز برای تحقق برنامههای تحول نظام اداری و طرحهای مصوب شورا که نیاز به منابع جدید دارد.
تبصره- ایجاد هرگونه دستگاههای اجرائی جدید بر اساس پیشنهاد دستگاههای ذیربط موکول به تائید شورای عالی اداری و تصویب هیأتوزیران و با تصویب مجلس شورای اسلامی خواهد بود.
ماده 116 - شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی که در این قانون شورای توسعه مدیریت نامیده میشود برای انجام وظایف ذیل و با ترکیب مذکور در این ماده تشکیل میگردد.
الف - ترکیب شورا:
1- رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور (رئیس شورا)
2- دو نفر از معاونین شاغل باتجربه مرتبط وزارتخانهها به مدت چهار سال.
3- دو نفر صاحبنظر درزمینهٔ مدیریت و حقوق اداری به مدت چهار سال.
4- یک نفر از معاونین تخصصی سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور.
5- یک نفر از اعضاء کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی با معرفی کمیسیون به تصویب مجلس شورای اسلامی بهعنوان ناظر.
6- معاون ذیربط سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور بهعنوان دبیر شورا.
اعضاء مذکور در بندهای (2)، (3) و (4) بنا به پیشنهاد رئیس سازمان و تائید رئیسجمهور انتخاب میگردند.
7- وزیر کار و امور اجتماعی.
ب - وظایف و اختیارات:
1- بررسی و تصویب تعاریف و شرح وظایف رشتههای شغلی.
2- بررسی و تصویب شرایط احراز رشتههای شغلی و نحوه تخصیص آنها به طبقات جداول حقوق.
3- بررسی و تصویب دستورالعملها و رویههایی که بهموجب این قانون در صلاحیت شورا قرار میگیرد.
4- هماهنگی در اظهارنظر و پاسخگویی به استعلامات و ابهامات اداری و استخدامی دستگاههای اجرائی در اجراء مفاد این قانون.
5- ایجاد رویههای واحد اداری و استخدامی در چهارچوب مقررات این قانون.
6- اتخاذ تصمیم در خصوص ازکارافتادگی و فوت به سبب انجاموظیفه و سایر امور مربوط، برای کارمندانی که تابع صندوق بازنشستگی کشوری میباشند.
7- سایر مواردی که از طرف رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور و یا وزراء در ارتباط با تعهدات این قانون برای کسب نظر مشورتی ارجاع میشود.
8- آئیننامه نحوه اداره شورای تخصصی با پیشنهاد سازمان مدیریت به تصویب هیأت وزیران میرسد.
9- سایر وظایفی که طبق قانون به عهده شورای امور اداری و استخدامی کشور بوده است با تائید رئیسجمهور.
تصمیمات این شورا پس از تائید رئیسجمهور برای دستگاههای مشمول این قانون لازم الاجراء است.
فصل پانزدهم - مقررات مختلف
ماده 117 - کلیه دستگاههای اجرائی بهاستثناء نهادها، مؤسسات و تشکیلات و سازمانهایی که زیر نظر مستقیم مقام معظم رهبری اداره میشوند، وزارت اطلاعات، نهادهای عمومی غیردولتی که با تعریف مذکور در ماده (3) تطبیق دارند، اعضاء هیأت علمی و قضات، دیوان محاسبات، شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام و مجلس خبرگان رهبری مشمول مقررات این قانون میشوند و در خصوص نیروهای نظامی و انتظامی مطابق نظر مقام معظم رهبری عمل میشود. اصلاحی بهمن 1386
تبصره 1- حقوق و مزایای قضات تابع قانون نظام هماهنگ پرداخت کارمندان دولت مصوب 1370 میباشد و جدول موضوع ماده (14) قانون مذکور در خصوص اعداد مبنای گروه آنان به ترتیب به (12) و (200) افزایش مییابد.
تبصره 2 - به قضات نظامی سازمان قضائی نیروهای مسلح در مدتی که در پستهای قضائی انجاموظیفه مینمایند، معادل مابهالتفاوت مجموع دریافتی آنان تا هشتاد درصد (80%) حقوق و مزایای مستمر قضات همتراز دادگستری فوقالعاده ویژه پرداخت میگردد.
تبصره 3- در صورت موافقت فرماندهی کل قوا برای برخورداری کارکنان نیروهای مسلح از مقررات فصل دهم و سیزدهم این قانون، حداقل و حداکثر دریافتی آنان با رعایت مقررات ماده (136) قانون آجا، امتیازات متعلقه به شغل و شاغل با توجه به کیفیت خاص خدمتی در نیروهای مسلح با ضریب (2/1) محاسبه و پرداخت میگردد.
کارمندان نیروهای انتظامی کماکان از فوقالعاده سختی کار طبق مقررات استخدامی این نیرو علاوه بر فوقالعادههای مذکور در فصل دهم این قانون برخوردار میباشند.
تبصره 4- کارمندانی که با رعایت ماده (124) مطابق قانون کار جمهوری اسلامی ایران در دستگاههای اجرائی اشتغال دارند از شمول این قانون مستثنی میباشند.
تبصره 5 - کارمندان سیاسی و کارمندان شاغل در پستهای سیاسی وزارت امور خارجه مشمول مقررات تشکیلاتی، استخدامی، مالی و انضباطی وزارت امور خارجه مصوب 1352 میباشند و کارمندان غیرسیاسی شاغل در پستهای پشتیبانی از این قانون تبعیت خواهند نمود.
ماده 118- دستگاههای اجرائی موظفاند کلیه اطلاعات و اسناد و مدارک مربوط را در موارد لازم در اختیار سازمان قرار دهند و دستورالعملهای این سازمان در چهارچوب مفاد این قانون و آئیننامههای مربوط برای کلیه دستگاههای اجرائی لازم الاجراء میباشد.
ماده 119- آئیننامهها و دستورالعملهای مربوط به اجراء مفاد این قانون حداکثر ظرف مدت یک سال (بهاستثناء مواردی که در این قانون برای آن زمان دیگری مشخصشده است) با پیشنهاد سازمان به تصویب هیأت وزیران میرسد.
ماده 120- کارمندان رسمی دریکی از حالات ذیل قرار خواهند داشت:
الف - اشتغال دریکی از پستهای سازمانی.
ب - مرخصی استعلاجی، استحقاقی و بدون حقوق
ج - آمادهبهخدمت بهموجب ماده (122) این قانون.
د - انتقال یا مأموریت به دستگاههای اجرائی دیگر و یا مأموریت آموزشی برای طی دورههای آموزش کوتاهمدت و یا کارآموزی.
هـ - انفصال موقت یا دائم و یا اخراج بهموجب احکام قطعی مراجع قضائی و یا هیأتهای رسیدگی به تخلفات اداری و یا احکام ماده (91) این قانون.
و - استعفاء و بازخریدی بهموجب احکام مذکور در این قانون و قانون رسیدگی به تخلفات اداری.
ز - سایر حالات که در قانون رسیدگی به تخلفات اداری و سایر قوانین پیشبینیشده است.
ماده 121 - آئیننامه اجرائی نحوه انتقال و مأموریت کارمندان مشمول این قانون به سایر دستگاههای اجرائی و مرخصی بدون حقوق شامل نحوه احتساب سوابق خدمت و نحوه پرداخت حقوق و مزایا و ارتباط سازمانی و سایر موارد مربوط با رعایت مفاد این قانون به پیشنهاد سازمان به تصویب هیأت وزیران میرسد.
ماده 122 - کارمندان رسمی دستگاههای اجرائی در حالات زیر بهصورت آمادهبهخدمت، که مدت آن حداکثر یک سال خواهد بود درمیآیند:
1- انحلال دستگاه اجرائی ذیربط.
2- حذف پست سازمانی کارمندان.
3- نبود پست سازمانی بعد از اتمام مأموریت یا مرخصی بدون حقوق.
4- کارمندانی که بر اساس تصمیم مراجع مذکور در هیأت رسیدگی به تخلفات اداری یا مراجع قضائی از خدمت معلق یا آمادهبهخدمت شده باشند.
تبصره 1 - در دوران آمادگی به خدمت، به کارمندان مزبور حقوق ثابت پرداخت خواهد شد و در صورت عدم اشتغال در دستگاههای اجرائی دیگر کارمندان آمادهبهخدمت در صورت دارا بودن شرایط بازنشستگی، بازنشسته و در غیراینصورت با دریافت یک ماه و نیم حقوق و مزایای مستمر به ازاء هرسال سابقه خدمت و وجوه مرخصیهای ذخیرهشده بازخرید خواهند شد.
تبصره 2 - کارمندانی که بر اساس حکم مراجع قضائی و یا هیأتهای رسیدگی به تخلفات اداری از اتهام مربوط برائت حاصل نمایند، حقوق و مزایای مستمر مربوط را برای مدت آمادگی به خدمت دریافت خواهند نمود.
ماده 123- کلیه اختیارات قانونی دستگاههای اجرائی و شوراها و مجامع و عناوین مشابه برای ایجاد هرگونه دستگاه اجرائی از تاریخ لازم الاجراءشدن این قانون لغو میگردد.
ماده 124- بهکارگیری نیروی انسانی در برخی از مشاغل که سازمان اعلام میدارد در سقف پستهای سازمانی مصوب و مجوزهای استخدامی براساس قانون کار امکانپذیر میباشد.
تبصره - مجموع دریافتی کارمندانی که بهموجب قانون کار در دستگاههای اجرائی شاغل میباشند نباید از (2/1) برابر حقوق و مزایای کارمندان مشابه تجاوز کند.
ماده 125 - ضرایب حقوق مذکور در فصول دهم و سیزدهم به تفکیک هر فصل، متناسب با احکام این قانون در اولین سال اجراء پانصد ریال تعیین میگردد و در سالهای بعد حداقل بهاندازه نرخ تورم که هرساله از سوی بانک مرکزی اعلام میگردد، افزایش مییابد.
ماده 126- بار مالی هر نوع افزایش یکباره حقوق و مزایای کارمندان و بازنشستگان موضوع این قانون از طریق واگذاری سهام دولتی در بنگاههای اقتصادی قابلعرضه در بورس و همچنین اعمال پلکانی افزایش سنواتی در حد بودجه مصوب سالانه و حداکثر در طول مدت اجراء آزمایشی این قانون تأمین میشود.
ماده 127 - کلیه قوانین و مقررات عام و خاص بهجز قانون بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت مصوب 5/6/1386 مجلس شورای اسلامی مغایر با این قانون از تاریخ لازمالاجراءشدن این قانون لغو میگردد.
ماده 128 - مدتزمان آزمایشی این قانون پنج سال از تاریخ لازمالاجرا شدن این قانون خواهد بود.
قانون فوق مشتمل بر 128 ماده و 106 تبصره در جلسه مورخ هشتم مهرماه یک هزار و سیصد و هشتادوشش کمیسیون مشترک رسیدگی به لایحه مدیریت خدمات کشوری مجلس شورای اسلامی طبق اصل هشتاد و پنجم (85) قانون اساسی تصویب گردید و پس از موافقت مجلس با اجراء آزمایشی آن به مدت پنج سال، در تاریخ 18/7/1386 به تائید شورای نگهبان رسید./